گردشبان (gardeshban.ir) : طی جنگ جهانی اول ۱۱۶,۰۰۰ شهروند ویکتوریا برای خدمت در ارتش و ناوهای خارج از کشور داوطلب شدند. تلفات آن جنگ بسیار سنگین بوده و ۱۸,۰۰۰ نفر از آنها هرگز به خانههایشان بازنگشتند. هزاران نفر دیگر نیز زخمی شده و آسیب دیدند. مردم ویکتوریا این قربانی بزرگ در راه آزادی و دموکراسی را لایق یک یادمان جاویدان میدانستند. با وجود بحرانهای اقتصادی، حجم بیکاری و مشکلات مالی؛ در یک گردهمایی عمومی توسط شهردار ملبورن در ۴ اوت سال ۱۹۲۱، برای این مقوله تصمیمی گرفته شد و دولت در شورای شهر ملبورن برای این منظور بودجه زیادی را فراهم کرد. همچنین کمکهای مردمی فراوانی نیز برای ادای دین به آن سربازان از دست رفته گردآوری شد.
در نتیجه حمایتهای خدمتگزاران، در ماه اوت سال ۱۹۲۶ پول کافی برای این پروژه جمعآوری شد و بعد از می سال ۱۹۲۷، مناقصهای برای انتخاب طرح برگزار گردید. کودکان مدرسهای ویکتوریا با تلاشهای فوقالعاده خود به تنهایی بیش از ۱۸,۰۰۰ دلار برای این امر جمع آوری کردند که کمکهای ارزشمندشان در تندیسی در اضلاع غربی و شرقی یادمان با تصویر پرهیزکارانی به نماد قربانی، وطنپرستی، عدالت و خیرخواهی جاودانه شد.
ساخت این زیارتگاه تا سال ۱۹۳۴ به طول انجامیده و در روز یادبود همان سال در حضور ۳۰۰,۰۰۰ نفر از مردم شهر بالاخره رونمایی شد. در نتیجه جنگ جهانی دوم، متولیان این زیارتگاه سعی کردند تا کمکهای عظیم مردم ویکتوریا در سالهای گذشته را برای گرامیداشت قربانیان جنگ اخیر نیز به همان ترتیب و در راهی که به هر دوی آن جنگها مرتبط باشد جبران کنند. در همین راستا، محوطهی جلوی زیارتگاه، با مقبره سربازان گمنام، سه میله پرچم و شعله جاویدان طراحی گشته و توسط ملکه الیزابت دوم در ۲۸ فوریه سال ۱۹۵۴ با روشن کردن شعله جاویدان در حضور جمعیت زیاد مردم به آن عزیزان اهدا شد.
یکی از نکات جالب توجهی که دربارهی این مقبره وجود دارد، پرتو نوری است که درست در ساعت ۱۱ صبح ۱۱ نوامبر هر سال بر روی کلمه «عشق» روی یکی از سنگها میتابد تا ساعت و روز آتشبس جنگ جهانی اول را نشان دهد. تندیسهای نمادین چهار طرف این زیارتگاه که توسط «پل مونت فورد» (Paul Montford) خلق شدند، برگرفته از تأثیرات یونانی و آشوری بوده و در ابتدا به خاطر فقدان الگوها و عناصر مسیحی مورد انتقاد واقع شدند.
یک در مخفی زیر چمنهای شیب شرقی زیارتگاه در نظر گرفته شده است. این در با عرض سه متر، برای پروژه گالریها و جا به جایی اقلام مورد نظر ساخته شد. موارد بزرگ بدون دخالت ورودیهای زیارتگاه از این طریق به راحتی انتقال پیدا میکنند. در زیر در مخفی اتاقکی وجود دارد که به عنوان انباری مورد استفاده قرار میگیرد.
شاخه رز ماری که گاهی در روز یادبود روی یقه کتها وصل میشود، به اعتقاد گذشتگان نمادی از یادآوری بوده و باعث تقویت حافظه نیز میشود. این گیاه همچنین برای مردم استرالیا اهمیت ویژهای دارد زیرا به صورت خودرو در دامنههای شبه جزیره «گالیپولی» (Gallipoli) می روید.