گردشبان (gardeshban.ir) : برای ورود به بعضی از کشورها، داشتن ویزا هم الزامی است. برای گرفتن ویزا، برچسبهای مهرداری در صفحات مخصوص پاسپورت چسبانده میشود. ما قصد داریم درباره شرایط گرفتن، تمدید و… پاسپورت با شما صحبت کنیم و مراحل آن را به طور کامل توضیح دهیم.
تمدید پاسپورت، اقدامی حیاتی برای سفر خارجی
شاید تصور کنید که پس از تمام برنامهریزیها برای سفر خارجی مانند خرید بلیط هواپیما و رزرو هتل، تنها خردهکاریهایی مانند بستن چمدان باقی میماند. اما اگر حواستان به تاریخ گذرنامهتان نباشد، تمام حساب و کتابهایتان به هم میریزد. در واقع اگر گذرنامه شما برای شش ماه پس از زمان خروج از کشور اعتبار نداشته باشد، سفر خارجیتان را کنسلشده بدانید. البته این مورد بیشتر در سفر به کشورهایی پیش میآید که نیاز به ویزا ندارند؛ چرا که وقتی برای دریافت ویزا به کنسولگریها مراجعه میکنید، آنها کنترل میکنند که گذرنامهتان اعتبار لازم را داشته باشد.
برای تمدید گذرنامه یا پاسپورت چه کار باید کرد؟ برای این کار باید مدارک لازم را تهیه کنید و به یکی از دفاتر پلیس+ 10 ببرید. مدارک را به همراه فرمهایی که تکمیل کردهاید به افسر گذرنامه تحویل دهید، تقریبا 10 روز طول میکشد تا گذرنامه جدید به آدرس شما ارسال شود.
مدارک مورد نیاز برای دریافت، تمدید و تعویض گذرنامه یکسان است که در ادامه مشاهده میکنید:
شرایط گرفتن پاسپورت
تهیه مدارکی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم برای دریافت پاسپورت (هم برای آقایان، هم برای خانمها) ضروری هستند. توجه داشته باشید که خود شما هم باید هنگام ارائه مدارک در دفتر پلیس +10 حضور داشته باشید.
اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه
به همراه داشتن اصل پاسپورت قبلی با داشتن اعتبار
یک عدد عکس 4*6 با زمینه سفید که البته این مورد قوانین خاص خود را دارد:
عکس جدید باشد، به طوری که زمان گرفتن آن کمتر از شش ماه باشد.
مردان باید بدون عینک، کلاه، ریش و مدل خاص مو عکس بگیرند و زیورآلات نداشته باشند، به علاوه لباس سفید رنگ نپوشند.
خانم ها نیز باید صورتشان کاملا مشخص باشد و بدون هیچ آرایشی و با رعایت شئونات اسلامی عکس بگیرند.
دخترخانمهای بالای 6 سال نیز باید با حجاب کامل عکس بگیرند.
در صورتی که زیر 18 سال باشید، باید مجوز محضری از والدین و یا قیم خود داشته باشید.
شهروندان 15 سال به بالا باید شناسنامه عکسدار را به ماموران صدور تحویل بدهند.
افرادی که سن کمتر از 15 سال دارند، برای اخذ گذرنامه باید دفترچه بیمه، گواهی اشتغال به تحصیل و یا پاسپورت عکسدار خود را تحویل ماموران صدور دهند.
کودکانی که کمتر از 6 سال دارند، باید یک عکس به مامور صدور گذرنامه تحویل دهند.
افراد بازنشسته نظامی که هنوز 5 سال عمر بازنشستگی خود را پشت سر نگذاشته باشند، باید از حفاظت یگان خود اجازه کتبی به همراه داشته باشند.
نظامیهایی که هنوز مشغول کار هستند، نیز برای گرفتن پاسپورت ابتدا باید تاییدیه اجازه کتبی خود را از حفاظت یگان در دبیرخانه اداره گذرنامه بگیرند و بعد آن را به پلیس +10 تحویل بدهند.
مدارک موردنیاز برای اخذ گذرنامه توسط آقایان
به همراه داشتن اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافی و یا مجوز رسمی از سازمان وظیفه عمومی برای مشمولان
توجه داشته باشید که کارت پایان خدمت و معافیت باید هوشمند باشد. همچنین کسانی که برای دریافت کارت هوشمند اقدام کرده باشند، باید 24 ساعت از ثبت درخواست آن گذشته باشد. سپس میتوانید با به همراه داشتن برگه ثبت درخواست اقدام به دریافت و اخذ گذرنامه کنید.
افراد بالای 50 سال نیازی به همراه داشتن کارت پایان خدمت ندارند.
افراد شاغل به تحصیل باید یک مجوز کتبی از محل تحصیل خود به سازمان وظیفه عمومی ارائه دهند.
مدارک موردنیاز برای اخذ گذرنامه توسط خانمها
بانوان متاهل باید اجازه کتبی و محضری از همسر خود به همراه داشته باشند. چنانچه خانم در خارج از کشور اقامت داشته باشد، دیگر به اجازه همسرش نیازی ندارد. بانوانی که همسر خود را از دست دادهاند، باید اصل گواهی فوت و یا اصل شناسنامه باطل شده همسر خود را نیز به همراه داشته باشند.
همچنین خانمهایی که از همسر خود جدا شدهاند، برای اخذ گذرنامه باید اصل طلاقنامه خود را تحویل دهند. کسانی که در خارج از کشور به دنیا آمده باشند، نیز برای گرفتن گذرنامه باید مدارکی در این زمینه به همراه داشته باشند.
افرادی که میخواهند پاسپورتی را باطل کنند که بیش از یک سال اعتبار دارد، باید یک نامه از اداره گذرنامه به همراه داشته باشند. معمولا صدور و یا تمدید گذرنامه یک هفته تا 10 روز طول میکشد. چنانچه خواستار دریافت سریع آن بودید، میتوانید از پلیس +10 و یا اداره کل گذرنامه شهر خود اقدام کنید.
هزینه های پاسپورت
گذراندن مراحل اداری به منظور اخذ گذرنامه یکی دیگر از شرایط گرفتن پاسپورت است. کسی که میخواهد پاسپورت دریافت کند، باید به دفاتر پلیس + 10 که نام دیگر آن خدمات الکترونیک انتظامی است مراجعه کند.
قدم اول پرداخت هزینه ای معادل 10,000 ریال برای دریافت فرم و شناسه گذرنامه است. پس از آن نیز دو فیش به مبالغ 37,500 و 750,000 ریال را دریافت و آن را به حساب شهرداری و نیروی انتظامی واریز میکنید. لازم به ذکر است که پرداخت مبالغ نام برده تنها از طریق دستگاه کارتخوان موجود در پلیس +10 مورد تأیید است. این یعنی اینکه مبالغ گفته شده را نباید از طریق اینترنت، بانک و یا عابربانک پرداخت کنید. در انتها نیز باید مبلغی معادل 324,000 ریال برای هزینه پست پرداخت کنید.
ایران و پاسپورت آن
پاسپورت در ایران نیز برای خروج از کشور صادر میشود. صدور پاسپورت بر اساس ارکان مربوط به قوانین گذرنامه تنها در صورتی امکانپذیر است که شخص مربوطه اسنادی برای اثبات هویت ایرانی خود ارائه کند. همان طور که میدانید خروج از کشور بدون پاسپورت با قانون مغایرت دارد. بنابراین برای تایید و صدور پاسپورت میتوانید به پلیس گذرنامه مراجعه کنید. این افراد از جانب وزارت امور خارجه برای این کار انتخاب شدهاند تا امور مربوط به ورود و خروج از کشور را بر عهده بگیرند. طبق اصل 5 و 14 قانون گذرنامه که در سال 1351 تصویب شد، پاسپورت افراد هنگام ورود و خروج از کشور باید توسط ماموران مربوطه بررسی شود. در ضمن افرادی که پاسپورت نداشته باشند، حق ورود به خاک ایران را ندارند.
انواع پاسپورت
در حال حاضر انواع مختلف پاسپورت در کشور داریم که در ادامه توضیحاتی درباره آنها میدهیم.
پاسپورت گردشگری
این نوع گذرنامه برای هر فردی از یک کشور صادر میشود. این پاسپورت برای سفر، تجارت و تحصیلات خارج از کشور کارایی دارد.
پاسپورت دیپلماتیک
همانطور که از نام آن پیداست، این نوع گذرنامه به دیپلماتها و مسئولین سیاسی کشورها اختصاص پیدا میکند. معمولا قوانین صدور این نوع پاسپورتها با سایر پاسپورتها اندکی تفاوت دارد.
پاسپورت خدمت
پاسپورت خدمت برای کارمندان دولت صادر میشود تا به راحتی بتوانند به سفرهای کاری بروند. شرایط گرفتن پاسپورت خدمت هم قوانینی مانند پاسپورت دیپلماتیک دارد. در قانون 14 گذرنامه آمده که افراد عادی باید گذرنامههای خود را از شهربانی کل کشور دریافت کنند. از سوی دیگر نیز کارمندان کنسولی یا سیاسی خارج از کشور باید کارهای مربوطه را انجام دهند.
چه کسانی شرایط گرفتن پاسپورت را ندارند؟
با اینکه اخذ گذرنامه به قوانین مربوطه بستگی دارد، اما صدور آن به شرایطی وابسته است. به همین خاطر افرادی که در ادامه میگوییم، شرایط گرفتن پاسپورت را ندارند:
افرادی که طبق دستور کتبی مسئولین قضایی، اجازه ندارند از ایران خارج شوند.
افرادی که سوءپیشینه داشته باشند، اجازه خروج از کشور را ندارند. (افراد 2 سال پس از زمان سوءپیشینهشان میتوانند پاسپورت بگیرند.)
کسانی که خروجشان از کشور بنا بر نظر مسئولین به حکومت آسیب میرساند.
کسانی که مالیات و مبالغی را به دادگستری و ثبت اسناد بدهکار باشند.
چه کسانی شرایط گرفتن پاسپورت را دارند؟
تمام افرادی که مشکلات گفته شده را نداشته باشند، میتوانند پاسپورت دریافت کنند. همچنین صدور گذرنامه برای کودکان زیر 18 سال مانعی ندارد؛ البته به شرطی که با اجازه ولی کودک همراه باشد. افراد مشمول خدمت سربازی نیز تنها در صورت داشتن دستور کتبی از اداره وظیفه عمومی میتوانند از کشور خارج شوند.
همان طور که پیشتر اشاره شد، خانمهای متاهل هم برای خروج از کشور به اجازه رسمی و کتبی همسرشان نیاز دارند. البته لازم به ذکر است که افراد در شرایط حاد و بحرانی میتوانند با تهیه مجوز از دادگستری شهر خود، اقدام به خروج از کشور کنند.
پاسپورت برای افراد زیر 18 سال
همان طور که میدانید پاسپورت برای تمام شهروندان صادر میشود. با این حال افرادی که به سن قانونی یعنی 18 سال نرسیدهاند، نام آنها با اجازه کتبی ولی، به عنوان همراه در پاسپورت یکی از افراد خانواده ثبت میشود تا مجوز خروج داشته باشند. اما افراد زیر 18 سال با اجازه کتبی ولی یا قیم خود میتوانند پاسپورت مستقل هم داشته باشند.
پاسپورت چقدر اعتبار دارد؟
تمام مدارکی که نشاندهنده هویت ما باشد یک تاریخ انقضا دارد. پاسپورت نیز با این موضوع بیگانه نیست. طبق قوانین مربوط به گذرنامه، هر پاسپورت تا 5 سال معتبر است. پس از این دوره باید آن را تمدید کرد. با اینکه میتوانید با پاسپورت خود به کشورهای بیشماری سفر کنید؛ اما در صورت عدم اجازه ورود به برخی از کشورها از طرف دولت، سفر شما امکان پذیر نخواهد بود.
اگر پاسپورت خود را گم کردیم چه کنیم؟
چنانچه پاسپورت خود را گم کردید میتوانید از پلیس +10 کمک بگیرید. اگر در تهران ساکن باشید، ابتدا باید گزارش مفقودی پاسپورت خود را به اداره گذرنامه که در غرب تهران قرار دارد، ارائه دهید.
تبصره: اگر گذرنامه شما اعتبار نداشته باشد، احتیاجی به اعلام مفقودی نخواهید داشت.
بعد از اعلام مفقودی هم، باید همان روند گرفتن گذرنامه را برای صدور مجدد طی کنید.
شرایط گرفتن پاسپورت برای مشمولان خدمت وظیفه عمومی
قوانین و شرایط گرفتن پاسپورت برای افرادی که مشمول خدمت وظیفه عمومی هستند، نسبت به افرادی که کارت پایان خدمت دارند کمی متفاوتتر است. بنابر قوانین، افرادی که به سن قانونی رسیده باشند مشمول خدمت وظیفه خواهند بود. برای عدهای در این زمینه کارت معافیت صادر میشود، عدهای دیگر نیز مشمول معافیت تحصیلی میشوند؛ اما کسانی هم مشمول خدمت خواهند بود.
این مشمولان میتوانند برای سفرهای ورزشی، علمی، کاری و … از کشور با شرایطی خاص خارج شوند. یکی از شرایط گرفتن پاسپورت برای این افراد این است که باید متناسب با سفری که در پیش دارند، مبلغی به عنوان وثیقه به بانک پرداخت کنند.
این مبلغ برای سفر پژوهشی 8 میلیون تومان، برای سفرهای تفریحی 15 میلیون تومان و برای سفرهای زیارتی به عراق و عربستان 3 میلیون تومان است که به صورت نقدی و یا ضمانت پرداخت میشود. افرادی هم که میخواهند سفر دورههای مشترک داشته باشند، باید 15 میلیون تومان پول نقد به بانک پرداخت کنند.
نکته مهم در مورد مشمولان این است که نباید غیبت داشته باشند. افرادی که به منظور تحصیل به خارج از کشور سفر میکنند، میتوانند بر اساس مدرک خود دورهای را در خاک کشور دیگر بمانند. این دوره برای کارشناسی ارشد 6 و برای مدرک دکتری 12 ماه است. پس از آن نیز میتوانند به محل وظیفه عمومی خود بازگشته و مبلغ پرداختی خود را دریافت کنند.
در انتها
باید بگوییم که تمام قوانین و شرایط گرفتن پاسپورت که در این مقاله گفته شد، همگی مربوط به زمستان 98 است. پس ممکن است چندی بعد بعضی از قوانین در این زمینه، دچار تغییراتی شود. بنابراین برای گرفتن پاسپورت قبل از هر اقدامی به پلیس +10 مراجعه کنید تا از تمام جزئیات مطلع شوید.