کویر با آن نمکزارهای به ظاهر خشن خودش که به هیچ روینده ای رحم نمی کند اصلا آمده است تا فاصله زمین و آسمان را به حداقل برساند.
همین یکدست بودن کویر گویی آسمان را به وجد آورده و شفاف تر می کند آنقدر که اگر دست ببرید می توانید ستاره ای را به یادگار بگیرید.
در این مقاله نمی خواهیم کویرهای مرکزی ایران را معرفی کنیم چه بسا که قبلا به آن پرداخته ایم ، حال می خواهیم کویری سرخ فام در نزدیکی پایتخت را معرفی کنیم .
کویر اشتهارد در استان البرز نه تنها یک کویر زیباست بلکه به واسطه داشتن تپه هایی که بیشتر به یک تابلوی نقاشی می مانند یک کویر منحصربفرد نیز هست که حتما ارزش رفتن و دیدن را دارد.
اگر جاده نظرآباد به اشتهارد را در استان البرز پیش رو بگیرید جاده شما را در سکوتی دلنشین به اعماق مریخ آن هم در نزدیکی مهرشهر کرج و شمال شهرستان اشتهارد خواهد برد، آن هم با همان خاک سرخ. جاده هر چقدر که جلوتر می رود بر زیبایی های مسیر افزوده می شود، آن هم یک زیبایی منحصربفرد و چشم نواز.
تپه های رنگارنگ که انگار یک نفر آن ها را با دقت تمام و با وسواسی بی بدیل نقاشی کرده است پشت سر هم ردیف شده اند و مثل تپه هایی از ادویه های هزاررنگ به نظر می رسند.خاکی سرخ رنگ مناظر اطراف تپه ها را زیباتر کرده و مثل یک فرش بزرگ تمام سرزمین پیش چشمتان را فرش کرده است. تپه ها را که یک به یک پشت سر بگذارید یکهو خودتان را در میان کویری زیبا خواهید یافت. شاید تصور دیدن کویر زیر گوش پایتخت آن هم در جایی مثل اشتهارد و شاید عجیب تر در جایی همانند استان البرز هر شنونده ای را متعجب کند. البرز تازه نفس در دامان کوه های اساطیری البرز مرکزی را بیشتر با همان جاده چالوس سرسبز و نفس گیر، مراتع سرسبز و پیست های اسکی پر از برفش به خاطر می آوریم اما البرز هم به مانند کشور وسیع و عزیزمان سرزمینی چهار فصل به نظر می آید چرا که حالا کویر هم به کلکسیون طبیعتش اضافه شده و هر جور سلیقه ای را تامین می کند.
با گذر از این تپه های رنگین و زیبا به سرزمینی خشک و نمکزار می رسید که با نام اشتهارد شهره است. کویر اشتهارد را با نام قشلاق حسین خانی نیز می شناسند و برخی به دلیل نزدیکی اش به روستایی تاریخی به نام قارپوزآباد به نام کویر قارپوزآباد نیز به خاطر می آورند. کویری با ۶۰ کیلومتر طول و چیزی در حدود ۲۰ کیلومتر عرض که درست در شمال شهرستان زیبای اشتهارد جاخوش کرده است. برخی اما این زیبای نفس گیر را دغ می نامند. دغ و کویر واژه هایی هستند که اغلب کنار هم دیده می شوند و تعاریفشان آنقدر با یکدیگر متفاوت نیست. تفاوت دغ و کویر در اصطلاح علمی اش از نوع خاک شناسی است اما هر دویشان جایی که شیب زمین کم و کمتر می شود در پایاب حوضه های آبریز داخلی و یا مسیرهایی کم شیبی که آبی سطحی از روی آن عبور می کند به وجود می آیند.
این شیب کم زمین سبب می شود تا هرآنچه از مواد رسوبی و ریزدانه ها که در آب رودخانه وجود دارد آرام آرام ته نشین شده و رسوبات را به صورت ردی سفید از خود به جای بگذارد و نمکزارها به وجود بیایند.
کویر یا دغ اشتهارد را از یک سو تپه های رنگارنگ و زیبا محدود کرده اند و از سوی دیگر گنبدهای نمکی که حالا دیگر چیز زیادی ازشان باقی نمانده است زینت داده اند، بخشی از کویر هم در اختیار نمکزارهاست. در میانه این دغ زیبا هیچ گیاهی به چشم نمی خورد اما به طرز جذابی در حاشیه مرزهای آن رویش زندگی به طور ملموسی پیداست. درمنه دشتی گیاه زیبایی که بیشتر در چنین مکان هایی به چشم می خورد درست در حاشیه این دغ زیبا روییده و منظره را جادویی تر کرده است. اما یکی از اعضای مهم کویر اشتهارد رودخانه ابهر رود است که درست از جنوب این کویر استثنایی عبور می کند و بیشتر به رودخانه شور و در نزد بومیان منطقه به شورکات شهره است. رودخانه ای طولانی که از ارتفاعات زنجان جان می گیرد و با طی مسیری دور و دراز دشت های وسیع و سرسبز ابهر و قزوین را سیراب کرده با گذر از اشتهارد و بخشی از ساوجبلاغ در نهایت خودش را به دریاچه مسیله قم می رساند.
رودخانه شور یک رودخانه فصلی و تنها رودخانه ای است که در تمام شهرستان اشتهارد جریان دارد. با گذر از کوه حلقه دره در نزدیکی اشتهارد رودخانه شور کم کم شروع به فرسایش کرده و باتلاق های نمک را با خود به پایین می آورد که در اصطلاح علمی اش زهکشی نامیده می شود. رودخانه در گذر از سرزمین های بسیار جایی در نزدیکی روستای جارو که شیب زمین شروع به کاهش می کند کم کم هر آنچه از رسوبات در طول مسیر در خود حل کرده بود را بر جای میگذارد و نمکزارهایی کوچک متولد می شوند.
با ورود به اراضی مسطح از سرعت حرکتش کم شده و کم کم نمک ها را باقی می گذارد و خود آرام آرام در دل زمین فرو می رود و در اعماقی بیشتر به مسیر خودش ادامه می دهد. کم جان شدن رودخانه و باقی ماندن نمک ها و چندین و چند دلیل پیچیده علمی دیگر سبب می شود تا در نهایت اینجا در دامنه تپه های رنگی یک کویر زیبا متولد شود. رودخانه در جنوب این کویر به حرکتش ادامه می دهد و اطرافش را باتلاق های نمکی فرا می گیرند. هربار که رودخانه این مسیر را طی می کند شورتر می شود تا اینکه در نزدیکی پل عاصم الدوله در ماهدشت البرز که به پل شور هم معروف است به شورترین سطح خودش می رسد.
این رودخانه فصلی و شور محل زندگی ماهی گورخری است و در برخی از فصول پرندگانی زیبا همانند عقاب اتپی، سلیم قوطی، اگرت سفید و پرستو نیز در آن به چشم می خورند. لذت شب های کویر و آسمانی که تا لب مرز چیدن ستاره ها پایین می آید یکی از جذاب ترین لذت های این جهان است. کویرهای بسیاری در سرتاسر ایران وجود دارند اما نزدیکی به پایتخت شاید بهترین دلیل برای انتخاب این کویر زیبا برای کویرنوردی باشد. کویر نوردی در مجاورت تپه های رنگی حتما تجربه منحصربفردتری است چرا که علاوه بر شب کویر روزهایتان را با تابلویی بی بدیل از خلقت خواهد آراست.
در نزدیکی این کویر زیبا اقامتگاه هایی بوم گردی از نوع خانه های سنگی که در این منطقه قدمتی چند هزار ساله دارند نیز تعبیه شده است که می تواند تجربه کویرنوردی تان را دلچسب تر کند. اشتهارد پر از جاذبه های گردشگری متفاوت و منحصربفرد است. از کویر گرفته تا تالاب، غارهای نمکی، آثار باستانی و ….که حتما ارزش رفتن و دیدن را دارد.