یكی از تفریحاتی كه در فصل سرما میچسبد، درازكشیدن در وان آبگرم است، فارغ از سرمای بیرون. یكی از مكانهای مناسب برای این كار چشمههای آبگرمند كه در نقاط و شهرهای مختلف ایران به دلیل فعالیتهای گسترده آتشفشانی به چشم میخورند و بعضیها از خواص درمانی آنها میگویند؛ آبگرمهایی كه گفته میشوند برای درمان بیماریهای تنفسی، رماتیسم، بیماریهای پوستی، مشكلات زنان و تورم موضعی، تسكین اعصاب، تنظیم فشارخون، درمان دردهای مفصلی و بهبود دردهای كلیه مفید هستند. در ادامه بعضی از این چشمههای آبگرم معرفی شدهاند.
آبگرم دهلران
چشمههای آبگرم دهلران با دمای حدود ٥٠ درجه سانتیگراد از نادرترین جلوههای طبیعی استان ایلام است که آبگرم، با خواص گوگردی را برای مداوا و درمان بیماریها به گردشگران هدیه میکند.
این چشمهها از نوع فسیلی است که بر اثر جوشش و وجود منابع نفت و گاز در زیرزمین تشکیل شده و خواص آن سبب شده سالانه مسافران زیادی این چشمهها را بهعنوان مقصد گردشگری سلامت خود انتخاب کنند، البته به جز خاصیت درمانی، آنچه زیبایی این جاذبههای طبیعی را دوچندان میکند، تغییررنگ چشمهها در طول روز و پرتوی رنگینکمانی هفترنگ است که در آن منعکس میشود.
چشمههای دهلران در شمال و در فاصله ٣کیلومتری شهر دهلران بر دامنه ارتفاع سیاه کوه، نزدیک به غار خفاش (دیگر جاذبه طبیعی کشور) قرار دارد. در اطراف این چشمه مجتمع رفاهی و استخرهای لجن مالی درمانی برای گردشگران وجود دارد.
چشمههای جوشان آذربایجان غربی
آذربایجانغربی با داشتن ۴۶ چشمه آبگرم و معدنی، رتبه نخست کشور را در این زمینه دارد و همین موضوع باعث شده گردشگران زیادی به این استان سفر کنند. بعضی از چشمههای آبگرم معدنی آذربایجانغربی در مجاورت آثار ارزشمند تاریخی قرار دارند که به ظرفیت گردشگری آنها افزوده است.
چشمههای آبگرم «محال باراندوز»، «ایستی سو» و «زنبیل» در ارومیه، آبگرم «احمدآباد» واقع در حاشیه اثر جهانی تخت سلیمان تکاب، آب معدنی «زندان سلیمان» در میاندوآب، چشمه «صدقیان» در سلماس، چشمه «قره شعبان» در خوی، آبگرم «باش کندی» در ماکو، آبگرم «گراو» در مهاباد، آبگرم روستای «زاویه سفلی» و... ازجمله چشمههای جوشان این استان است.
آبگرم سرعین
سرعین یکی از معروفترین چشمههای آبگرم استان اردبیل است و در ۲۵کیلومتری شهر اردبیل قرار دارد. چشمههای آبگرم این شهر به سبب شهرت آن، هرساله تعداد بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی را به سوی خود میخواند تا هم از آبوهوای خنک لذت ببرند و هم از چشمههای آبگرم سرعین (گاومیش گلی، قرهسو، ساریسو و...) و خاصیت و ویژگیهای منحصربهفرد آن استفاده کنند.
به غیر از آبگرم، دو استخر آب سرد با آب گازدار هم در این شهر وجود دارد که میتوان از آب گازدارش نوشید.
این استخرها در ۵کیلومتری سرعین قرار دارد و در درهای به نام ویلا دره واقع شده که طبیعت و چشماندازی فوقالعاده دارد. همچنین در مسیر زیبای جاده اردبیل به خلخال، آبگرم گیوی (ایستیسو) که یکی از زیباترین مناظر و چشماندازهای طبیعی در این منطقه به شمار میرود، قرار دارد و همهساله مسافران زیادی را به سوی خود میکشاند.
آبگرم لاریجان
شهر آمل با داشتن بیش از ۲۶ دهنه آبمعدنی گرم و سرد در رده دوم اهمیت قرار دارد و بزرگترین آبگرم ایران هم در لاریجان آمل واقع شده است.
این آبمعدنی که از چشمههای جوشان قله دماوند سرچشمه گرفته و قدمت بسیاری دارد، با حرارتی حدود ۶۲ درجه، سرشار از مواد گوگردی است؛ همچنین علاوه بر خواص درمانی، از جذابیتهای طبیعی و تفریحی هم برخوردار است.
این چشمه درمانگر در مسیر جاده هراز و تقریبا در میانه آمل و تهران قرار دارد. امکانات رفاهی برای مسافران و گردشگران در محدوده این آبگرم وجود دارد.
آبگرم فلکده
«فلکده» منطقهای در تنکابن است و شهرتش را از چشمه آبگرمی دارد که در دل جنگلهای کاج و سرو زیبا میجوشد. تفاوت این چشمه آبگرم نسبت به سایر آبگرمهای منطقه، نداشتن گوگرد است که بوی بد را از آن گرفته و خاصیت شرب هم دارد.
برای دستیابی به این چشمه بعد از گذر از روستای لیره سر، از توابع شهرستان تنکابن باید مسیر جنگلی بسیار زیبایی را به مدت تقریبی ۲ساعت طی کرد (البته جاده خاکی است و شیب بسیار تندی دارد)
بعد از آن به پرورشگاه ماهی قزلآلا میرسید و پس از آن، در انتهای جاده، کلبههای چوبی قرار دارد که برای اقامت گردشگران درنظر گرفته شده؛ در سمت غربی این کلبهها دره کوچکی به عمق تقریبی ۱۰ تا ۱۵متر وجود دارد که در پایین آن رودخانهای درجریان است.
بعد از پایینرفتن از مسیر پاکوب به محل آبگرم میرسید و میتوانید پس از طی مسافتی تقریبا طولانی، لختی در گرمای چشمه بیاسایید و خستگی در کنید.
آبگرم معدنی چالدران
آذربایجان غربی با داشتن ۴۶ چشمه آبگرم و معدنی رتبه نخست کشور را دارد و همین موضوع باعث شده گردشگران زیادی به این استان سفر کنند. بعضی از چشمههای آبگرم معدنی آذربایجانغربی در مجاورت آثار ارزشمند تاریخی قرار دارند.
چشمههای آبگرم محال باراندوز ارومیه، آبگرم احمدآباد واقع در حاشیه اثر جهانی تخت سلیمان تکاب، آبگرم ایستی سو و زنبیل در ارومیه، آب معدنی زندان سلیمان در میاندوآب، چشمه صدقیان در سلماس، چشمه قره شعبان در خوی، آبگرم باش کندی در ماکو و آبگرم گراو مهاباد ازجمله آبگرمهای این استان هستند.
در این میان شهرستان چالدران هم با دارا بودن آبگرم معدنی چالدران گردشگران زیادی را به خود جذب میکند.
آبگرم محلات
در فاصله ١٥کیلومتری شمالشرق محلات در ارتفاعات بلند منطقه، چشمه آبگرم محلات قرار دارد که از معروفیت خاصی برخوردار است. چشمههای آبگرم محلات شامل ٦ چشمه به نامهای شفا، دنبه، سلیمانیه، سودا، حکیم و رماتیسم است.
درجه حرارت آب این چشمه ۵۰ درجه سانتیگراد است و افرادى که به بیمارى ریوى و قلبى مبتلا هستند، نباید از آب این چشمه استفاده کنند.
دسترسی به این چشمه از دو طریق ممکن است: از طریق جاده دلیجان و جاده اصلی قم- اصفهان. در این مکان تعداد زیادى مسافرخانه، حمام خصوصى و مهمانپذیر قرار دارد که سالانه میزبان جمعیت کثیری از گردشگران است.
همچنین یک واحد مهمانسراى جهانگردى هم وجود دارد که از امکانات رفاهى مناسب برخوردار است.
چشمه آبگرم ایوب پیامبر
چشمه آبگرم ایوب پیامبر در شمال روستای حاجی عبدالوهاب معروف به ایوب از توابع دهستان گیفان در فاصله ٩٥ کیلومتری شمال بجنورد قرار دارد. این چشمه آبگرم در روی تپهای به ارتفاع ٣٠٠ متر از سطح دره گیفان واقع شده و به دلیل خواص درمانی، مورد توجه گردشگران بسیاری از گوشه و کنار کشور است.
این چشمه به شکل یک استخر (حوض) است که به جهت جلوگیری از بروز حوادث و سقوط انسان و احشام به داخل آن، حصارکشی شده است.
در فاصله ٥ متری این چشمه، چشمه آب سرد قابل شرب قرار دارد که آب آن از گوشه ضلع شمالی وارد استخر میشود و سردی آن در این قسمت به خوبی احساس میشود. آب این چشمه و سایر چشمههای این روستا گوگردی بوده و برای درمان و تسکین امراض پوستی مناسب است.
در مجاورت استخر، مقبرهای وجود دارد که به گفته کهنسالان این روستا متعلق به ایوب پیامبر است و به همین دلیل افراد زیادی پس از شنا در استخر و پاکی بدن، به زیارت آن میروند.
آبگرم اهرم
در استان بوشهر منابع نسبتا وسیعی از چشمهها و آبهای معدنی وجود دارد. هفت چشمه آبگرم (اهرم، دالکی، خانیک، میراحمد، قوچاک و...) در شهرها و روستاهای این استان میجوشد که با خاصیت درمانی بالا، هرساله میزبان هزاران گردشگر است.
چشمه آبگرم «اهرم» در میان آنها از همه نام آشناتر بوده، یکی از پنج چشمه معدنی برتر کشور است و از مهمترین جاذبههای گردشگری تنگستان به شمار میرود؛ همچنین بهعنوان دهکده نمونه آبدرمانی شناخته میشود. این چشمه در نزدیکی شهر اهرم (مرکز شهرستان تنگستان) در ۶۳کیلومتری جاده بوشهر به بندرعباس واقع شده و برای رسیدن به سرچشمه اصلی آن باید یک مسیر خاکی ٢کیلومتری را طی کنید.
این چشمه دارای دو استخر و ۱۰ حمام است. خوشبختانه طی سالهای اخیر به این چشمه آبگرم و فضای اطراف آن توجه ویژهای شده که باعث افزایش تعداد بازدیدکنندگان از آن شده است.
آبگرم قلعهکندی
آبگرم «قلعه کندی» در استان آذربایجانشرقی شهرستان کلیبر واقع شده و به دلیل قرار گرفتن در منطقه گردشگری و جنگلهای ارسباران و نزدیکی به رود مرزی ارس و سد خداآفرین، گردشگران زیادی را از داخل و خارج از کشور ازجمله جمهوری آذربایجان و ارمنستان جذب میکند.
این آب گرم خاصیت درمانی زیادی دارد و برای درمان بیماری رماتیسم بسیار مفید و موثر است. دمای آبگرم «قلعه کندی» در چشمه اصلی به حدود ۷۵ تا ۸۰ درجه میرسد. در بین این چشمهها آبگرمی با نام «یلسوئی» وجود دارد که دمایش ملایمتر از بقیه و خاصیت درمانیاش بیشتر از بقیه است.
برای رسیدن به این چشمههای جوشان، دو راه وجود دارد: مسیر تبریز – کلیبر – قلعه کندی و مسیر تبریز – اهر – هوراند –آبش احمد – قلعه کندی. همچنین از اردبیل هم برای رسیدن به آن، باید جاده اردبیل – پارسآباد- سهراهی قره آغاج – آبش احمد – قلعه کندی را طی کرد.
آبگرم کریز
آب گرم کریز در حاشیه جاده آسفالته کریز به ریوش در فاصله ۱۵ کیلومتری شهر ریوش و به فاصله ۳ کیلومتری روستای کریز کاشمر قرار دارد. این آبگرم معدنی خاصیتهای درمانی فراوانی دارد. در حاشیه این مکان نیز دره بسیار با رودخانهای پرآب، چشمه سارهای آب سرد شیرین و گوارا وجود دارد.
کارشناسان معتقدند این آبگرم معدنی از نظر وجود مواد شیمیایی در رتبه بالاتری از آبگرم فردوس قرار دارد، آب این چشمه برای بیماریهای پوستی مناسب است. روستای کریز از توابع بخش کوهسرخ شهرستان کاشمر است.
آبگرم دلفان
چشمه آبگرم شهرستان دلفان در استان لرستان بهعنوان یک جاذبه گردشگری سلامت و درمان، همچون الماسی در دامنههای رشتهکوه زاگرس میدرخشد. این چشمه در ٦٠کیلومتری غرب شهر نورآباد و در بین دو رشتهکوه «گله» و «سفیدکوه» در زاگرس واقع شده و بهعنوان یک مکان درحوزه گردشگری درمانی، همهساله پذیرای هزاران گردشگر و دوستدار طبیعت است.
به گفته کارشناسان بهداشتی و میراث فرهنگی، این چشمه طبیعی به لحاظ داشتن موادمعدنی در التیام دردهای مزمن موثر است و بسیاری از بیماران برای درمان با استفاده از این چشمه معدنی به این منطقه سفر میکنند. قرار است این چشمه آبگرم به منطقه نمونه گردشگری استان ایلام تبدیل شود.