گردشبان (gardeshban.ir) : قلعه بردوک در داخل تنگه صعبالعبور و دور افتاده حسنی در حدود ۶ کیلومتری روستای مرزی و کوهستانی بردوک از توابع دهستان صومای برادوست ارومیه در ارتفاعات مرزی ایران با ترکیه بر بلندای کوه بنا شده و این قلعه مستحکم در دوران اقتدار حکومت صفویه ساخته شده است.
مجموعه آثار تاریخی موجود در روستای بردوک از توابع دهستان صومای برادوست بخش سوی ارومیه یکی از آثار فاخر و ارزشمند تاریخی استان آذربایجان غربی که نشان دهنده شکوه هنر و معماری کوهستانی دوران صفویه در ایران بوده که در سال ۱۰۷۸ ه. ق. توسط "تقی سلطان بن نظر بیگ بن غازی" احداث شده است.
این قلعه مستحکم در دوران اقتدار حکومت صفویه ساخته شده است و با تأمین همه شرطهای دیدهبانی بهعنوان یک دژ ممتاز مسلط به معابر وصولی و خروجی به دشتهای اطراف اشراف کامل دارد و بیانگر اهمیت و ارزش این منطقه در دوره صفویه است.
مجموعه آثار قلعه بردوک در ۳ بخش بقایای یک مسجد و یک مقبره و چند بنای منفرد، بنای قلعه و حصار تدافعی با دیوار میانی و آب انبار و ساختمان ۳ طبقه در جبهه مرکزی و برج دیدهبانی قلعه است که بهصورت کلی شیوه خاص و عالی هنر معماری عصر صفویه در بناهای این مجموعه و همچنین دژ مستحکم آن به وضوح دیده میشود و مسجد مجموعه به نام «قلعه میر» از سنگهای حجاری شده با ملاط ساروج و به شکل جالب و زیبایی ساخته شده است و در این مکان دورافتاده روحانیت آمیخته به احترامی در بیننده ایجاد میشود.
هماهنگی سنگهای حجاریشده سیاه و سفید منظره بدیعی به این جایگاه داده است، همچنین کتیبهای مستطیل شکل از سنگهای مرمر شفاف با ابیات فارسی و آیات قرآنی در این بنا وجود دارد و آن چنان که از کتیبه بر میآید بنای مسجد پس از تکمیل قلعه ساخته شده است.
حدود ۲۷متر پایینتر از مسجد سنگی بنای دیگری وجود دارد که دسترسی به آن با یک رشته پله است و این بنا دارای طاق گنبدی شکل است و گنبد بسیار زیبایی را بر فراز آن ایجاد کرده که با گذشت سالهای بسیار هنوز هم باقی است و در داخل این بنا نیز یک محراب سنگی در سمت قبله نمایان و از سنگهای سیاه ساخته شده است.
قلعه عظیم روبهروی مسجد در ارتفاعات میانی کوهستانی واقع شده و برای دستیابی به قلعه باید از تنها ورودی قلعه صعود کرد که شیب تند و خطرناکی دارد.
در بخش مرکزی قلعه بقایایی از چند بنا دیده میشود که فقط یکی از آنها سالم است که بهعنوان آب انبار قلعه استفاده میشده و راههای انتقال آب با تنبوشههای سفالی در بخشهای شمالی دژ همچنان وجود دارد.
علاوه بر این بناها در جبهه شمالی قلعه بنای عظیمی بر بلندترین قله کوهستان باقی است که بهعنوان برج دیدهبانی قلعه از آن استفاده میشده است که وقتی بر بالای قله و برج قرار گیرند کل دشت صومای برادوست در سمت شرق، کل تنگه مخوف بردوک و همچنین دشت ترکیه در غرب در دید منظر برج قرار میگیرد.