گردشبان (gardeshban.ir) : خوراک در جایگاه خود نشاندهنده تفاوتهای فرهنگی و همینطور تقویتکننده آنهاست. چگونگی و ماهیت فرهنگی آن بیانگر تفاوتهای بسیار از سفرهای تا سفره دیگر است و این تفاوتها ناشی از منشأ تولید مواد غذایی، ذائقهها و فرهنگهای گوناگون در تغذیه است.
امروزه عادات غذایی به عنوان کلیتی پیچیده از فعالیتهای آشپزی، تمایلات و علاقهمندیها، آگاهی جمعی، اعتقادات، تابوها، موهومات وابسته با تهیه، طبخ و مصرف غذا و در یک کلام یک مفهوم فرهنگی غنی انگاشته میشود. بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، مهمترین عامل موثر در انتخاب مقصد گردشگری، انگیزههای فرهنگی است، سپس طبیعت به عنوان عامل بعدی در مرتبه دوم قلمداد شده و غذا در جایگاه سوم واقع قرار دارد. هرچند گردشگری غذایی نسبت به دو عامل دیگر اهمیت کمتری دارد اما از جمله عناوین و سرفصلهای نوین در عرصه گردشگری جهان شناخته میشود که از بازاری با گردش مالی قابل توجه برخوردار است.
گردشگری غذا تجسمی از ارزشهای سنتی به شمار میرود که در بستر گردشگری مدرن و امروزی متبلور شده و مورد استفاده قرار گرفته است. این نوع گردشگری، مبین فرصتی است که گردشگری را احیا کرده و آن را متنوع میکند. علاوه بر این، موجب توسعه اقتصادی محلی و بومی شده و به اشتغالزایی منجر میشوند. در حقیقت مردان و زنان علاقهمند به طبخ غذاهای سنتی در شهرها و روستای مختلف باید به عنوان کارآفرینان محلی نگریسته شوند که در صورت حمایت، میتوانند علاوه بر نقش آفرینی در صحنه جذب گردشگر موجب اشتغالزایی ناحیهای شوند.
گردشگری غذایی یکی از شاخههای گردشگری سلامت است و سفره گیلانی به علت دارا بودن انواع پلوها، چلوهاو خوراکها با آداب خاص پذیرایی که در ارائه آنها رعایت میشود، میتواند به عنوان عنصر جذابی برای جهانگردان مصرفگرایی که با غذاهای آماده (فست فود) دچار یکنواختی شدهاند و به دنبال به دست آوردن غذاهای طبیعی و ارگانیک در جیره غذایی روزمره سفر میکنند، نقش ایفا کند.
محققان، سهم غذا در صنعت گردشگری را حدود ۱۵ درصد و میزان سهم خوراک از هزینههای سفر گردشگر را به طور میانگین در حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ دلار برآورد میکنند. همچنین به باور کارشناسان امر در کشورهای مطرح گردشگری علت بازگشت ۸۶ درصد گردشگران به مکانی که از قبل از آن بازدید کرده بودند، تجربه غذایی خوب و خاطره انگیز بوده است.
سفره گیلانی که از سالهای دور تا امروز نماد برکت و سادگی بوده و به عنوان یک گنجینه کمنظیر ارزشمند محسوب میشود، در صورت ترویج و احیای هدفمند میتواند در توسعه اقتصادی و صنعت گردشگری تاثیرگذار باشد. استان گیلان با داشتن انواع زیادی از غذاهای محلی قطب گردشگری غذایی کشور محسوب میشود و توانسته بهعنوان شهر خلاق خوراک در فهرست شهرهای خلاق از سوی یونسکو به ثبت ملی برسد و یک گام اساسی به سوی یکی از مهمترین اهداف استان، یعنی برندسازی غذایی بردارد.
سفره گیلانی به دلیل شیوههای پخت و تهیه غذا با روشهای منحصر به فرد و در عین رعایت اصول اسلامی، سهمی جدی و قابل توجه در بازار غذای حلال و البته جذب گردشگران غذایی و علاقهمند به تجربه غذاهای جدید دارد. گیلان یکی از غنیترین سفرههای کشور را در اختیار دارد و با تنوع غذایی برگرفته از ویژگیهای طبیعی، آب و هوایی و فرهنگی منطقه، ظرفیت بسیاری برای جذب گردشگر غذایی ایجاد کرده است.
بهرهمندی از رسانهها و فضای مجازی برای تبلیغ غذای بومی، فراهم کردن زمینه مشارکت مردم با اختصاص تسهیلات و آموزشهای لازم، سازماندهی و برگزاری رویدادهایی با موضوع غذا و معرفی فعالان برتر این بخش به عموم از راهکارهای تقویت گردشگری غذایی است. شاخه ای از صنعت گردشگری که با ظرفیتهای پربار و مؤثر موجود در ریشه فرهنگ غذایی استان گیلان میتواند در مقام یک صنعت مستقل در رشد گردشگری و معرفی گیلان مثمر ثمر واقع شود.