گردشبان (gardeshban.ir) : این روستای کوچک ولی اصیل و زیبا، در کنار خلیج چابهار جای گرفته و نمایی از زندگی بومیان منطقه در سدههای قبل را به نمایش میگذارد. روستایتیس در شمال چابهار و در میان دو کوه شهبازبند و فیل بند قرار گرفته است. در روستای تیس و پیرامون آن، میتوانید مجموعهای متنوع از آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری مانند غارها و معبد بان مسیتی، قلعه پرتغالیهای چابهار، اسکله و ساحل تیس و مسجد تیس را بازدید کنید.
غارهای سه گانه و معبد بان مسیتی تیس چابهار
شاید بتوان مشهورترین اثر باستانی و تاریخی روستای تیس را غارهای بان مسیتی و معبد آن دانست. غارهای بان مسیتی سه تا هستند که یکی از آنها طبیعی است و دو تای دیگر ساخت دست انسان هستند. در غار میانی که همان غار طبیعی است، یک گنبد یا چارتاقی کوچک وجود دارد. علائمی از خطوط هندی و گجراتی بر دیوارهای این سازه وجود دارد که احتمال ارتباط آن با مسافران و مهاجران شبه قاره را تقویت میکند. غارهای بان مسیتی در دامنه کوه های شهبازبند جای گرفته که ساختاری رسوبی دارند و پیدایش غارهای بان مسیتی در آنها هم محصول فرسایش آن است.
عبارت بان مسیتی به معنای «پرستشگاه مرد باتقوا» است و به نظر میرسد این محل جایی برای زندگی راهبان و صوفیان تارک دنیا بوده است. غارهای بان مسیتی در شمال روستا جای گرفته است.
قلعه پرتغالی ها چابهار
پرتغالی ها در دوره حضورشان در خلیج فارس، برای افزایش حضور و قدرت خود، در خلیج چابهار هم یک قلعه و پایگاه نظامی ساختند. قلعه پرتغالی های چابهار در نقطهای راهبردی با چشماندازی ویژه بر خلیج چابهار و در نزدیکی اسکله تیس قرار گرفته است. اکنون دیوارهها و دروازه اصلی قلعه به جا مانده است. از نکات جالب درباره ساختمان این قلعه این است که معماری آن خیلی شبیه ساختمانهای دوران سلجوقی و صفویه (یعنی همان زمان تقریبی که پرتغالی ها به خلیج فارس آمدند) است.
اسکله تیس
اگر از روستای تیس خارج شده و به سمت غرب و به سوی خلیج چابهار حرکت کنید، به اسکله تیس میرسید. این اسکله در خلیج چابهار پیشروی کرده است. در امتداد این اسکله، قایق های کوچک موتوری پهلو میگیرند و برای ماهیگیری یا بازدید گردشگران در خلیج، به گردش میپردازند.
مسجد جامع تیس
مسجد جامع تیس یکی از قدیمیترین مساجد اهل سنت در ایران است که پیشینه تاریخی طولانی دارد و احتمالا در سدههای اولیه اسلامی در ایران ساخته شده است. سبک معماری و رنگ آمیزی این بنا، شباهت زیادی به مساجد مسلمانان در هند و پاکستان دارد و به نظر میرسد این جزئیات طراحی در اثر تبادل و تاثیر فرهنگی میان مردم این منطقه و اهالی شبه قاره هند پدید آمده باشد. دریای عمان و خلیج چابهار، علاوه بر مرزهای زمینی، زمینهای برای ارتباط فرهنگی اهالی این دو منطقه پدید آورده است.
مسجد جامع تیس دارای یک مناره بلند است که از دور به خوبی پیداست. همچنین سه گنبد سفید رنگ با نگارگریهای سبز رنگ در بالای محراب اصلی آن قرار دارد.
چگونه به روستای تیس برویم
مرکز روستای تیس تا مرکز چابهار چیزی در حدود ۱۱ کیلومتر فاصله دارد که با خودرو حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به طول میکشد. شما زمانی که با هواپیما به چابهار رسیدید، میتوانید برای بازدید از تیس، یک روز یا یک نیم روز را درنظر بگیرید و با ۲۰ دقیقه رانندگی به سمت شمال، خود را به روستای تیس برسانید.