گردشبان (gardeshban.ir) : بهنقل از روابطعمومی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان یزد، عباس قدیریان روز یکشنبه ۲۱ دیماه با اعلام این خبر، گفت: «قلعه ملکی هرات یکی از بزرگترین قلعههای شهرستان خاتم بوده که دارای چهار برج در چهار گوشه بنا برای دیدهبانی و محافظت از آن است.»
او افزود: «یکی از خصوصیات منحصر بهفرد این برجها تزئینات آن است که از مصالح اصلی ساخت خود برج یعنی خشت و گل ساختهشده است.»
رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خاتم ادامه داد: «در این تزئینات علاوه بر مباحث زیباییشناسی، کاربردی بودن آن مانند ایجاد تیرکش و روزنههای دیدهبانی رعایت شده است.»
او با اشاره به اینکه در سال گذشته مرمت و ساماندهی برج ضلع جنوب شرقی این قلعه انجام شد، اعلام کرد: «امسال نیز مرمت برج ضلع جنوب غربی بهصورت دیوارچینی دورتادور برج با ایجاد تزئینات، طاقزنی با خشت، ایجاد راهپله و اندود کاهگل انجام شده است.»
قدیریان عنوان کرد: «با بررسی بر روی معماری این برج میتوان به مهارت و ریزبینی معمار آن پی برد که چگونه علاوه بر رعایت موارد ساختاری و استحکامی برج، تزئینات پرکاری را هم با مصالح خشت و گل در بدنه برج ایجاد کرده است و از تلفیق این دو، شاهکاری را در معماری آن زمان آفریده که هنوز برای این دوره هم قابل تحسین است.»
او در خصوص ویژگیهای این بنای تاریخی گفت: «قلعه ملکی هرات یکی از قلعههای دوره افشاریه یا زندیهبا دو کاربری مسکونی و نظامی است. با توجه به فضاهای داخلی آن شامل هشتی ورودی، شاهنشین، کلنیهای مسکونی در دو جبهه، برجهای دیدهبانی و تیرکشها، سیلوهای نگهداری غله بهصورت عمومی و خصوصی، محل استقرار نگهبانان، اصطبلها و محل نگهداری حیوانات بهصورت روباز و فضاهای اضطراری برای زراعت و کشاورزی، میتوان آن را یکی از کاملترین قلعههای موجود در منطقه به شمار آورد.»
این بنای ارزشمند در سال ۱۳۸۷ با شماره ثبتی ۲۴۴۹۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.