گردشبان (gardeshban.ir) : خانه تیزنو دزفول یکی از قدیمی ترین خانههای شهر دزفول است که البته امروز به عنوان اداره میراث فرهنگی دزفول از آن استفاده می شود اما هنوز می توانید با قدم زدن در گوشه گوشه این خانه تاریخی ، از زیبایی معماری آن لذت ببرید.
خانه تیزنو در دزفول که به شماره ۲۵۷۳ در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده، یکی از بزرگترین و زیباترین خانههای محله قلعه هم به حساب می آید که شاید بتوان گفت همه ویژگیهای خانههای دزفول را در خود جمع کرده.
پیکره اصلی خانه تیزنو متعلق به دوره صفویه است که تغییرات عمدهای در دوره قاجار و اوایل پهلوی به خود دیده است.
خانه تیزنو دزفول یکی از قدیمی ترین خانههای شهر دزفول است
تیزنو یکی از دیدنی ترین خانه های تاریخی دزفول است که در ضلع شرقی میدان اصلی محله قلعه دزفول قرار دارد و بنیان آن در زمان صفویه گذاشته شده اما در طول زمان، به ویژه در زمان قاجار و آغازه پهلوی تغییرات زیادی کرده است.
خانه تیزنوی دزفول هشت دری است یعنی هشت در ورودی دارد و با عبور از این درها، ایوان مرکزی را خواهید دید. ایوان دارای چندین اتاقاست و غلام گردش، شبستان و شوادون از دیگر بخش های این خانه به حساب می آیند.
فضای اصلی خانه تیزنو، اصطلاحا درونگرا است
فضای اصلی خانه تیزنو، اصطلاحا درونگرا است. یعنی در مرکز فضای خانه قرار گرفته و حیاط های بیرونی آن را احاطه کرده اند. کف حیاط آجر پوش است و طبقه همکف آن به وسیله ۴ پله از حیاط بالاتر قرار دارد.
خانه تیزنو دزفول ، مثل بیشتر خانه های قدیمی ایرانی هشتی دارد. هشتی فضایی چند ضلعی است که کل خانه را از دید غریبهها مخفی نگه می دارد به طوری که اگر در خانه باز بماند داخل خانه از خیابان قابل دیدن نیست. هشتی یک مزیت دیگر هم داشته و در واقع حکم لابی خانه های امروزی را دارد که وقتی غریبه ای به آن وارد می شود، می تواند تا زمان رسیدن میزبان و آماده شدن او، (درباره خانه های قدیمی، مشخصا حجاب کردن خانم ها) توقف کوتاهی داشته باشد.
طاق های خانه تیزنو یکی از دیدنی ترین بخش های آن هستند
بعد از هشتی نوبت به حیاط مرکزی خانه تیزنو می رسد که در آن حوض و باغچه و درخت وجود دارد. این حیاط، ایوان هایی در اطراف خود دارد که با بالا رفتن از پله ها باید به آنها برسید. این ایوان ها در واقع جلوی اتاق هایی هستند که درهای شیشه رنگی و ارسی های زیبایشان به ایوان باز می شود. در کنار این ایوانها هم غلام گردش قرار داشته. یعنی مسیری برای تردد خدمتکاران خانه.
طاق های خانه تیزنو یکی از دیدنی ترین بخش های آن هستند. چون در قسمت بالای طاقها آجرچینی ها طرحهای متنوعی ایجاد شده و شیشههای رنگی ارسی آن نمای زیبایی به وجود آورده اند.