آشنایی با مجموعه گنج علیخان

صفحه نخست / عمومی

آشنایی با مجموعه گنج علیخان - کرمان/عکس

گنجعلیخان که از حکام مشهور زمان شاه عباس است از سال 1005 تا 1034 هجری قمری بر کرمان فرمان روایی کرد و در زمان فرمانروایی بر کرمان آثار و ابنیه زیادی بنا کرد و در عمران آبادی این منطقه کوششهای فراوانی نموده است

کد خبر: ۳۶۱۷۷

تاریخ انتشار : سه‌شنبه ۰۷ بهمن ۱۳۹۹-1399 November 07

گردشبان (gardeshban.ir) :

از جمله آثارعام المنفعه ای که از این حکمران مشهور بجا مانده مجموعه گنجعلیخان در داخل شهر و ربا ط زین الدین (کاروانسرای گنجعلیخان) بر سر راه یزد و کرمان حوض خان بر سر راه کرمان به مشهد وتعدادی قنات در شهر کرمان بوده است. سهمی از درآمد مجموعه و قنوات اختصاص به آستان قدس رضوی داشته است بناهای مذکور در لشکرکشی های آقا محمدخان صدمات جبران ناپذیری دیده است

حمام گنجعلیخان

ورودی حمام در بازار جنوبی واقع شده است این حمام مجموعه ای است از تلفیق هنر معماری و کاربرد مصالح گوناگون با فضایی مناسب .معمار حمام و مجموعه استاد محمد معمار یزدی است . معماری که بحق اوضاع اقلیمی و اقتصادی فرهنگی زمان و محیط خود را می شناخته و در خلق آثار فوق از هنر مندانی چون علیرضا عباسی یاوری جسته است.حمام گنجعلیخان اثریست بدیع با کاشیکاری ها نقاشی ها گچبری ها مقرنس کاری ها و کاربندی ها ی زیبا با به کار گرفتن سنگها و تزئینات سنگی بسیار ظریف با مساحتی حدود 1000 متر مربع .

حمام از دو بخش کلی رختکن و گرمخانه تشکیل شده است . در قسمت رختکن با ایجاد قرینه سازی در ایوانها و ایوانچه ها و ستون های سنگی تزئینی فضای مناسبی به وجود آمده است .در بخش گرم خانه قسمت خصوصی از عمومی جدا شده و شبکه آبرسانی منظمی آب را به خزینه و حوضچه های اطراف منتقل می نموده است .

یک چال حوض آب سرد با سقفی شبیه خیمه و هشت ستون حمال بر زیبایی حمام افزوده است همچنین دو سنگ مرمر بزرگ در نورگیری گرمخانه دخالت مهمی داشته اند حمام تا 55 سال پیش دایر بوده و از آن زمان تا سال 1328 محل انبار کسبه و اجناس اسقاط در آمده بود و در حالحاظر از جمله جاذبه های توریستی شهر کرمان به حساب می آید .تعمیرات حمام از سال 1328 شروع شده و حمام به صورت موزه مردم شناسی در آمده است .

در حال حاظر موزه حمام دارای تعدادی مجسمه و اشیائ با ارزش می باشد .

مدرسه گنجعلیخان

مدرسه گنجعلیخان در ضلع شرقی میدان قرار گرفته است . تاریخ بنای آن مطابق کتیبه سر در 1007 هجری قمری است . کتیبه مذکور که بیشتر آن ریخته به خط علیرضا عبا سی خطاط مشهور زمان صفوی است. این سر در دارای مقرنس کاری های بسیار نفیس بوده که در حال حاظر قسمت کمی از آن بر جای مانده است . کاشیکاری نمای داخلی مدرسه که شامل کاشی معلقی و معرق می باشد نمونه های زیبایی از کاشیکاری دوره صفویه به شمهر می رود

ضراب خانه در ضلع شمالی میدان گنج علیخان و مقابل حمام قرار دارد . نقشه آن هشت ضلعی و عبارت استاز یک طاق چهار ایوان و چهار غرفه در چهار زاویه . مصالح اصلی بنا آجر و گچ و تزئینات آن گچبری (شامل طرحهای خشتی) است . این بنا از سال 1325 به کمک بانک مرکزی مرمت و بازسازی شد.

آب انبار

از بناهای دیگر مجموعه گنجعلیخان آب انبار است بنای مذکور در تاریخ 1029 هجری قمری اتمام یافته و گنجعلیخان این آ ب انباررا به اسم پسر خود علیمردان خان نامیده است.