gardeshban.ir

ثبت نادره موسیقی شبانی مازندران در میراث ملی

اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران اعلام کرد که نام استاد خلیل طهماسبی آخرین بازمانده از نسل مختابادهای قدیم این استان در فهرست میراث ناملموس کشور ثبت شده است.
کد خبر: ۳۶۶۹۸
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۰ بهمن ۱۳۹۹-1399 November 20
گردشبان (gardeshban.ir) :
خلیل طهماسبی، از راویان موسیقی مازندران و ذخایر موسیقی بومی استان است که به‌عنوان خنیاگر توانمند آوازهای تبری شناخته می‌شود.

معاون میراث فرهنگی مازندران از طهماسبی به ‌عنوان پاسدار فرهنگ بومی منطقه تبرستان نام برد و گفت: تسلط استاد به شعرهای چوپانی و ترانه‌های عامیانه و مقام‌های موسیقی مازندرانی یادآور صلابت مختابادهای دوران گذشته است.

استاد طهماسبی از اهالی منطقه کوهستانی چلاو در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی آمل و در شرق جاده هراز است.

مختاباد در فرهنگ عامیانه مازندران به سرپرست گالش‌ها و گاهی هم چوپان‌ها گفته می شود. مختابادها سردسته چندین گالش و چوپان بودند و مدیریت آن‌ها و دام‌ها را بر عهده داشتند. آن‌ها معمولا روزانه در محل گالش منزل باقی می‌ماندند و کارهای مرتبط را از پختن شیر، تبدیل کردن به ماست، تلم زنی، ساماندهی کومه، آماده کردن غذا برای بقیه، درست کردن جا برای گوساله‌ها، زمان‌بندی ورود و خروج دام به مرتع و برنامه‌ریزی برای ییلاق و قشلاق را مدیریت می‌کردند. مختاباد در واقع مدیر ارشد مجموعه بود که کارها را میان گالش‌ها و چوپان‌ها تقسیم و خودش بر نحوه انجام نظارت می کرد.

یکی از کارهای مهم مختاباد، بررسی وضعیت سلامت دام‌ها، آمارگیری روزانه یا دوره‌ای از آن‌ها، سرکشی سرزده از گالش‌ها و چوپان‌ها هنگام چرای دام، قضاوت میان نیروهای مجموعه در صورت بروز مشکل، ارتباط‌گیری با کشاورزان منطقه برای چراندن دام‌ها در زمین های کشاورزی پس از برداشت محصول ، نظارت بر رعایت اصول نگهداری محیط زیست هنگام چرای دام ها در داخل یا حاشیه جنگل، قطعه‌بندی مراتع و زمان‌بندی آیش یا قرق آن‌ها و در نهایت تقسیم منافع میان گالش‌ها و چوپان‌ها بود.

نسل مختابادها پس از ورود دامداری مدرن بویژه در بخش گاوداری و کاهش دامداری به شیوه سنتی رو به انقراض رفت و در حال حاضر دامداران سنتی به صورت مستقل و بدون مختاباد کارشان را پیش می‌برند.

مختاباد معمولا به دو صورت معرفی از سوی ارباب و یا گزینش توسط خود گالش‌ها و چوپان‌ها انتخاب می‌شد. در هر دو صورت این افراد دارای تجربه و دوراندیش بودند که به عنوان مختاباد انتخاب می شدند. داشتن روابط عمومی قوی در مواجهه با مردم منطقه، زبان استدلالی و قانع کننده هنگام بروز مشکل میان گاش‌ها و چوپان‌ها و برخورداری از پذیرش میان این افراد از جمله ویژگی‌هایی بود که در انتخاب مختابادها مورد توجه قرار می گرفت.

اگر چه نسل مختابادها در مازندران منقرض شده است، ولی رسم آن‌ها کم و بیش در مناطق کوهستانی که بیشترین تعداد دامداری‌های سنتی را دارد، همچنان ادامه دارد.

براساس گزارش میراث فرهنگی مازندران، امسال این استان با تهیه بموقع پرونده و مستندات تاریخی، ۹ اثر معنوی خود را به ثبت ملی رسانده است که از جمله آن آواز امیری خوانی، مهارت ساختن و نواختن ساز سنتی «دسرکوتن» بوده است.

به گزارش روابط عمومی میراث فرهنگی مازندران، همچنین ثبت مهارت پخت دِلِه دَکِرده نون که نان پیازی منطقه سوادکوه روستای درمیان است، مهارت پخت غذای کَیی‌پلا یا بیجی پلا ، مهارت پخت نان شیرینی محلی گاتا منطقه سوادکوه در دهستان آوریم رودبار و مهارت پخت نان محلی پنجه‌کَش در جمع اثار ناملموس میراث فرهنگی ملی از دیگر دستاوردهای مازندران بود.


برچسب ها:
گردشبان موسیقی شبانی ثبت موسیقی شعبانی میراث ملی مختاباد دیده بان گردشگری ایران
بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی خبرنامه
لینک کپی شد
گزارش خطا
پنجره
ارسال نظر
گردشگری به روایت تصویر
نگاه دوم
یادداشت
مناطق آزاد
داغ
پربازدیدها