آرامگاه کریم خان زنددر موزه پارس شیراز+عکس

صفحه نخست / عمومی

آرامگاه کریم خان زنددر موزه پارس شیراز+عکس

“موزه پارس” موزه ای است واقع در باغ نظر شیراز که در آن اشیایی از دوران پیش و پس از اسلام نگهداری می گردد. این موزه در سال 1315 خورشیدی بنیاد شده است.

کد خبر: ۳۶۸۳۳

تاریخ انتشار : جمعه ۲۴ بهمن ۱۳۹۹-1399 November 24

گردشبان (gardeshban.ir) :

موزه پارس موزه ای است واقع در باغ نظر شیراز که در آن اشیایی از دوران پیش و پس از اسلام نگهداری می گردد. این موزه در سال 1315 خورشیدی بنیاد شده است. آرامگاه کریم خان زند که مربوط به دوره زند است در این مکان قرار دارد. موزه پارس در شیراز، خیابان زند، باغ نظر، نزدیک ارگ کریمخان واقع شده و این اثر در تاریخ 15 آذر 1314 با شمارهٔ ثبت 244 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مهم ترین بخش موزه پارس، آرامگاه کریم خان زند

مهم ترین بخش موزه پارس، آرامگاه کریم خان زند است که پر رفت و آمد ترین قسمت موزه به حساب می آید. پس از مرگ کریم خان، شاه زندیه در این بنا به خاک سپرده شد اما آغا محمد خان قاجار که به جای او قدرت را در دست گرفته بود در سال 1206 شمسی به دلیل کینه توزی دستور نبش قبر کریم خان را داد و استخوان های او را به کاخ گلستان منتقل کردند. اما بعدتر، یعنی در زمان رضا شاه پهلوی دوباره استخوان ها نبش قبر شدند و به این مکان برگشتند.

موزه پارس

سال تاسیس موزه

عمارت را کریمخان زند برای پذیرایی از مهمانان و نمایندگان خارجی ساخته بود. بنایی با چهار شاه نشین و چهار اتاقک. عمارتی که یک روز تنها بزرگان و شاهان در آن می توانستند حضور یابند امروز پذیرشگر انبوه مردمی است که برای دیدن اشیای تاریخی از پشت شیشه ی این ویترین ها به عمارت کلاه فرنگی می آیند. آن عمارت امروز موزه ای است یادگار تاریخ گذشته شیراز. موزه پارس.

موزه پارس در سال 1315 تاسیس شد این موزه در عمارت کلاه فرنگی شیراز که در باغ نظر واقع شده است قرار دارد . موزه پارس در میانه بازار وکیل و ارگ کریم خانی قرار دارد .

این موزه تا سال 1350 دایر و فعال بود. پس از یک وقفه 10 ساله که به منظور باز سازی و مرمت صورت گرفت و مجددا در سال 1360 باز گشایی شد.

بنای موزه پارس

بنای این موزه که به کلاه فرنگی موسوم است، در زمان کریم خان ساخته شده و محل ملاقات های رسمی او بوده است. در این موزه اشیاء باستانی فراوانی مربوط به ادوار پیش از تاریخ، دوران هخامنشی، ساسانی و همچنین دوره های پس از اسلام به نمایش گذاشته شده است. کتیبه ها و لچک های این بنای زیبای هشت ضلعی را کاشیکاری های بدیع زینت بخشیده است.

موزه پارس از یک تالار مرکزی گنبد دار و چهار شاه نشین جانبی تشکیل شده که شاه نشین شرقی محل دفن کریمخان بوده است. در داخل عمارت موزه 11 مجلس نقاشی کار مرحوم استاد آقا صادق نقاش معروف آن دوره دیده میشود و همچنین مقرنس کاریهای زیبای آن در نوع خود بی نظیر است.

آثار موجود در موزه پارس به سه دوره پیش از تاریخ، دوره تاریخی و دوره اسلامی تقسیم می شود. موزه پارس به عنوان قدیمی ترین موزه استان فارس آثار ارزشمندی از اشیای فلزی، سفالی، انواع سکه ها و مهرها و …، از هزاره چهارم پیش از میلاد تا دوره معاصر را در خود جای داده است. مجموعه 30 جلد قرآن به خط یحیی الجمالی الصوفی که در قرن 8 هجری قمری در زمان شاه ابواسحاق اینجو و به دستور خاتون نوشته شده است همراه با مجموعه ای از نقاشی های آب رنگ لطفعلی صورتگر شیرازی در این موزه قرار دارد.

عمارت کلاه فرنگی شیراز، عمارت زیبایی است که در میان باغ نظر(باغ حکومتی ) بنا شده است. باغی با سروهای آزاد، درخت های نارنج و بنایی با معماری کاملا ایرانی. این بنا با نظارت مستقیم کریم خان در دو طبقه با سقف شیروانی به ارتفاع 14 متر و 8 سانتیمتر به روی سکویی با ارتفاع 1 متر و 3 سانتی متر از کف باغ ساخته شد. بنایی با چهار شاه نشین و چهار اتاقک.

نقش های آجری، کاشی کاری و نگارگری و استفاده از آزاره های یک تکه که در محل زاویه هیچ برشی نداشته از ویژه گی های معماری این بنا است. گچ بری های دوره زندیه شامل مقرنس و قطاربندی های بسیار ساده است که توسط لایه چینی و کلاه کاری تزئین شده اند.

نمای بیرونی عمارت کلاه فرنگی

نمای بیرونی عمارت کلاه فرنگی به صورت هشت ضلعی (هشت و نیم هشت) نا منظم با چهار ورودی است که در بالای ورودی ها کاشی کاری های برتخت نشستن حضرت سلیمان و منظره شکار گاه به صورت قرینه در دو ضلع دیده می شود . تزئینات کاشی، نگاره های گل و مرغ در بالای عمارت اسپرها و لچکیهای کاشیکاری شده بنا را مزین کرده اند، این نگاره ها به قرنیه در چهار ضلع منظرهٔ شکارگاه و روایت بر تخت نشستن حضرت سلیمان را نشان می دهد. چهار آب نما در چهار سوی ساختمان وجود داشته که آب نمای شمالی آن در مسیر خیابان زند قرار گرفته و تخریب شده است.

در چهار سوی ساختمان چهار آب نما وجود داشته که آب نمای شمالی آن در مسیر خیابان زند قرار گرفته و تخریب شده است.

موزه پارس را به اسامی باغ نظر ، عمارت چهارفصل ، باغ حکومتی ، عمارت کلاه فرنگی نیز میخوانند.

دیوارهای بنا با کاشیکاری های زیبا تزیین شده است و علاوه بر گل و بوته مرسوم مجلس بزم را هم ترسیم کرده است. در دوسوی هر در چهار مجلس گل و بوته و چهار مجلس بزم رسم شده است.

در حیاط پشت و جلوی عمارت مانند سایر معماری های ایرانی وجود حوض بزرگ زینت بخش حیاط و درختان است .

دو سری سنگواره در حیاط عمارت به چشم میخورد که هر اهل ذوقی را به تماشا دعوت میکند .

این سنگواره در سمت راست حیاط از درب ورودی اصلی عمارت به چشم میخورد. و این سنگواره ها در انتهای حیاط مشرف به حوض بزرگ قابل رویت هستند.

در ضلع غربی محوطه باغ، سنگ مدور و استوانه ای شکل، معروف به لوح تاریخ، نگهداری می شود. روی این سنگ سه کتیبه با خطوط ثلث نسخ پهلوی و خط نستعلیق مربوط به سه دوره تاریخی سلجوقی، صفوی و قاجاریه حک شده است.

در گوشه سمت چپ حیاط هم نمادی از کوزه ها قرار گرفته است.

فضاهای درونی بنا

فضاهای درونی بنا شامل یک یک تالار مرکزی گنبد دار، کف با سنگفرش مرمر وچهار شاه نشین جانبی است. یک آب نمای یک پارچه از سنگ مرمر در کف فضا طراوت فضای داخلی را موجب گردیده است. یکی از ویژگی های تزئینات درونی بنا، کاربرد گل و مرغ شیرازی است که در نگارگری دوره زند به چشم می خورد.

فضاهای درونی عمارت یک بخش مرکزی وچهار شاه نشین جانبی دارد, یک آب نمای یک پارچه از سنگ مرمر در کف فضا طراوت فضای داخلی را موجب گردیده است .

این عمارت در تاریخ 15 آذر 1314 با شمارهٔ ثبت 244 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و در سال 1315 هجری شمسی به همت انجمن آثار ملی ایران و با کوشش و تلاش شادروانان علی اصغر حکمت شیرازی، علی سامی و فریدون توللی با تغییر کاربری به عنوان اولین موزه شهرستانهای کشوربا نام موزه پارس مشغول به فعالیت شد.

برخی از این اشیا عبارتند از :

قرآن های نفیس خطی:یکی از آنها به خط حضرت علی (ع) است و به حرم مطهر شاه چراغ هدیه شده بوده است. دیگری قرآن های خطی مربوط به سال 754 قمری که ملکه تاش خاتون آنها را به شاه چراغ هدیه کرده است. همچنین قرآن معروف به هفده منی دروازه قرآن به خط سلطان ابراهیم، نوه شاهرخ تیموری نیز دیده می شود.

تعدادی از قرآن های تاریخی؛ به خطی منسوب به امیرالمؤمنین علی (ع)، امام حسن (ع)، امام صادق (ع) و چند تن از صحابه پیامبر (ص) و تابعین ایشان که در گذشته در مسجد عتیق شیراز نگهداری می شد در موزه نمایش داده می شود. در میان قرآن های این موزه می توان به دو قرآن منحصر به فرد اشاره کرد که در مخزن موزه نگهداری می شود. یکی از این قرآن ها خط عثمان خلیفه سوم است که چندین قطره خون وی، به هنگام قتلش روی آن ریخته شده است. قرآن دیگر یکی از قرآن هایی است که در قرن ششم در دروازه قرآن گذاشته شده بود.

ظروف مربوط به دوره های پیش از اسلام، سلجوقیان و صفویه و همچنین شمشیر شخصی کریمخان زند که دو بیت زیر بر آن نوشته شده است:

این تیغ که شیر فلکش نخجیر است شمشیر وکیل، آن شه کشورگیر است

پیوسته کلید فتح دارد در دست آن دست که بر قبضه ی این شمشیر است

قلیان مینا کاری فلزی؛ متعلق به کریمخان، اشیا متعلق به کریم خان زند از جمله شمشیر وی، تابلوی تصویر کریم خان زند، اشیا لاکی، کتب خطی، سکه های زندیه، قلمدان های دوره زندیه، قابهای آینه، از سایر اشیای این موزه شهر شیراز است.

موزه زیبای پارس

تعدادی تابلوی نفیس، آثار و اشیا موزه از دورانهای مختلف تاریخی انتخاب شده اند. تابلوهایی از نقاشان بنام قرن دهم و یازدهم همراه با چند نقاشی از لطفعلی صورتگر نقاش قرن سیزدهم.

قباله ازدواج مستوفی الممالک:قباله های ازدواج از قرون یازدهم و دوازدهم و تصاویری از کریم خان و لطفعلی خان زند نیز در این موزه به چشم می خورد که در میان آن ها می توان به قباله ای از ازدواج میرزا حسن مستوفی الممالک؛ یکی از رئیس الوزارهای مشهور تاریخ معاصر، اشاره کرد.

محوطه

در محوطه موزه پارس نقش برجسته هایی از پهلوانان گرزدین وند حاضر در نبرد با امپراتوری عثمانی و شخص پهلوان موسی خمیس گرزدین وند پهلوان اول ایران در دوره زندیه تا اواسط قاجاریه و سردار سپاه ایران در نبرد با امپراتوری عثمانی که از نوادگان پادشاه اساطیری ایران جمشید و یا سلطان ملکشاه محسوب می شود، مشاهده می گردد.