gardeshban.ir

اين شهر از قديم مركز دهستان قلعه تل و محل آمد و رفت ساكنان اطراف و تأمين خدمات اوليه روستاهای اين دهستان بوده است. شهر قلعه تل در سال۱۳۹۵دارای جمعیتی بالع بر ۷۵۸۲نفر بوده است . رشد جمعيت اين شهر حاصل مهاجرت جمعيت روستايی دهستان قلعه تل به اين شهر است.

قدمت شهر قلعه تل

سكونت در شهر قلعه تل با استناد آثار تاريخی بدست آمده در نشستگاه آن به گذشته‌ای بسيار دور در دوره حاكميت پادشاهی عيلام باز می‌گردد. اين پادشاهی كه در حدود ۵۰۰۰ سال پيش در پهنه‌ای از جنوب غرب و غرب ايران كنونی وجود داشت از چندين شهر و ناحيه مهم تشكيل می شد كه معروف ‌ترين آنها آنزان يا آنشان بود كه گمان بر اين است منطبق بر منطقه اطراف شهر ايذه كنونی است. اهميت اين شهر و نزديكی شهر كنونی قلعه‌تل با آن و نيز احتمال عبور كاروان‌هاي بين شهر آنزان و شوش از مسير ميانكوهی منطبق بر دشت قلعه تل بر احتمال رونق حيات اين شهر در روزگار عيلاميان می‌افزايد. از آثار عيلامی كشف شده در اين شهر دو سنگ بزرگ است كه سال‌ها پيش هنگام حفر زمين برای ساخت و ساز از زمين بيرون آورده شدند. يکي از اين سنگ‌ها پايه ستون و ديگری سنگی منقوش به پيكره چهار نفر است كه دو نفر روبروی دو نفر ديگر دست به سينه ايستاد‌ه‌اند.

گذشته از اين وجود منابع آب و خاک مناسب برای كشاورزی و مراتع وسيع و غنی در كوه‌‌های اطراف قلعه تل، وجود جمعيت يكجانشين و كوچ‌نشين در اين منطقه را محتمل می ‌سازد. علاوه بر سابقه حيات ديرين در قلعه‌تل كه عمدتاً با هاله‌ای از ابهام همراه است، بخش ديگری از سابقه حيات شهر قلعه تل كه از آن زمان تا كنون استمرار دارد، به دوره قاجاريه و اندكی قبل از آن باز مي‌گردد. اين حيات دارای نماينده‌اي پابرجاست كه بر روی تپه‌ای مشرف به دشت و رودخانه جاری در پای آن به شكل قلعه‌ای پر هيبت ولی رنگ و رو باخته خود نمايی مي‌كند. اين قلعه توسط محمد تقی خان چهارلنگ بختياري ساخته شد. از اين قلعه براي فرماندهي قشون استفاده مي‌شد. وصف اين قلعه و حيات اجتماعي درون و بيرون آن كه نشاني از سكونت در اين شهر را به همراه دارد، در سفرنامه سر هنري لايارد ـ شهروند انگليسي آمده است. در اين سفرنامه تنها اشاره اندكي به جمعيت ساكن در خارج قلعه كه بايد افراد غير مرتبط با خاندان خان باشند، شد: "در پاي تپه اي كه قلعه بر فراز آن جاي داشت، يك ده با تعدادي خانه گلي وجود داشت” اشاره به بوته‌زارهاي پر پشت در اطراف قلعه و گله‌هاي حيوانات وحشي بخصوص شير و گراز، در وجود جمعيت زياد در اين محل ترديد ايجاد مي‌كند.

قلعه تاريخی شهر

نشانه‌های شهری و منطقه‌ای قلعه‌تل

قلعه بلندترين نقطه و گوياترين نشانه شهر برای تازه‌واردان به شهر يا مسافرانی است كه از مسير ارتباطي اهواز به اصفهان عبور مي‌كنند. در پای اين قلعه رودخانه‌اي وجود دارد كه آب چشمه‌هايي را به رودخانه گلال انتقال مي‌دهد. اين رودخانه منبع تأمين آب اراضي فراواني در قلعه تل و بوگری است كه عمدتاً زير كشت صيفي‌جات و برنج هستند. روستاي بوگری كه اينك به شهر قلعه تل بسيار نزديك شده يكي از نقاط سرسبز و خوش عطر دشت قلعه‌تل است. يكی از چشمه‌های مسدود شده در پای اين قلعه از قديم مهمترين منبع تأمين آب ساكنان بود كه تا مدت‌ها آب پاك و گوارايي داشت.

دره هاي كوهستاني اطراف دشت كه روستاهايي را در كنار يا نزديك خود به همراه دارند داراي آب و هوايي خنك هستند كه براي بسياري از مردم استان شناخته شده‌اند. دره‌هاي مال‌آقا، تنگ‌كرد، بيدستان و تمبي آشناترين مناطق كوهستاني اطراف دشت را براي ساكنان و مسافران گريزان از گرماي هوا هستند. نزديك‌ترين نقطه تفريحي ـ طبيعي به شهر قلعه‌تل در پاي كوه قجه قرار دارد كه به هفت‌چشمه معروف است. مناطق كوهستاني در تعطيلات نوروزي و تابستان پذيراي جمعيت زيادي از سراسر استان هستند.