مغرب یا مراکش کشوری محبوب برای مسافرت در تمامی ایام سال است و همین موضوع انتخاب زمان سفر به این کشور را دشوار میکند. یکی از راهها این است تا برنامهی سفر خود را حول یکی از فستیوالها و رویدادهای مغرب ترتیب داد. برخی از مردم مغرب فرهنگ هنریِ غنی این کشور را پاس میدارند، درحالیکه عدهای دیگر از تقویم زراعی مغرب الهام میگیرند؛ بهعلاوه فستیوالهای مذهبی مغرب یکی دیگر از راهها برای آشنایی با سبک زندگی مردم این کشور و باورهای آنها است. این مقاله به معرفی ۱۰ فستیوال و رویداد مهم سالانه، از دوی ماراتن گرفته تا اعیاد مذهبی، در مغرب میپردازد.
مسابقات افسانهای «ماراتن ماسهها» یک مسابقهی چندمرحلهای و ۶ روزه است که مسیر آن از دل طبیعت خشن صحرای بزرگ آفریقا عبور میکند. این ماراتن یکی از دشوارترین مسابقات دوی استقامت در جهان است. تقریباً ۱۳۰۰ دونده از ۳۰ کشور دنیا هرساله در این مسابقه شرکت میکند؛ آنها در مسیری به طول ۲۵۰ کیلومتر باهم به رقابت میپردازند. شرکتکنندگان باید متکیبهخود باشند، با خود غذا و تجهیزات موردنیازشان را حمل کنند و در چادرهای گروهی برپاشده در مسیر بخوابند. این رویداد معمولاً در ماه آوریل برگزار میشود.
درهی دادِس (Dades)، موسوم به درهی گلهای رز، به خاطر مزارع معطر گل رز آن مشهور است. هرساله در ماه مه، برداشت گل رز در شهر کویری قلعهی مکونه (Kalaat M'Gouna)، خانهی بزرگترین کارخانهی گلابگیری کشور، برگزار میشود. این فستیوال ۳ روزه از یک روز جمعه آغاز شده و حدود ۲۰,۰۰۰ نفر را به خود جذب میکند. مراسم رژه همراه با گل و غرفههای فروش انواع محصولات تهیهشده از گل رز، بخشهایی از این فستیوال هستند. سرگرمی و تفریحات در این فستیوال در قالب موسیقی و رقص سنتی و همچنین مراسم مجلل بانوی گلهای رز (Miss Roses) برگزار میشود.
فستیوال موسیقی مقدس جهان در شهر فس، ۹ روز به طول میانجامد و برنامهای متشکل از کنسرتهای مختلف در فضای باز را در برمیگیرد. شما هرگز نمیدانید که چه چیزی در انتظارتان است؛ در این فستیوال همهچیز، از رقص سماع دراویش ایرانی گرفته تا آوازخوانیهای صوفیان از سراسر جهان، به چشم میخورد. باغهای جنان السبیل (Jnan al Sabil) و میدان باب المکینه (Bab al Makina) محل برگزاری فستیوال موسیقی مقدس جهان هستند. بهعلاوه یک رژه نیز در این ایام در مقابل کاخ سلطنتی شهر فس برگزار میشود. میتوان در فواصل بین کنسرتها، به سراغ دکههای خیابانی در این فستیوال رفت و انواع خوراکیها و نوشیدنیهای اصیل مغربی را امتحان کرد. این فستیوال در فصل بهار برگزار میشود.
جشنوارهی موسیقی جهانی و ناوا (gnaoua) در صویره هرساله میزبان نوازندگانی از سراسر دنیا است، اما موضوع اصلی این فستیوال گرامی داشتن موسیقی ناوا است؛ ناوا یک ژانر موسیقی منحصربهفرد محسوب میشود که از موسیقی، رقص و مراسم مذهبی بربرها الهام گرفته شده است. این فستیوال اولین بار در سال ۱۹۹۷ برگزار شد. بازدیدکنندگان در مدت ۴ روز برگزاری این فستیوال در فصل تابستان، میتوانند در ۲۰ مکان مختلف در سراسر شهر صویره، یکی از زیباترین شهرهای ساحلی مغرب، به تماشای کنسرتهای موسیقی بپردازند.
فستیوال هنرهای عامه در شهر مراکش ، هنرمندانی از سراسر اروپا و جهان را به خود جذب میکند. علاوه بر حضور نوازندگان و رقصندگان، میتوان انتظار مشاهدهی فالگیرها، بازیگران، مارگیرها و هنرمندان کار با آتش را داشت. رویدادهای اصلی این فستیوال در میدان جامع الفنا و خرابههای قصر قرن نوزدهمی البدیع (El Badi) برگزار میشود. در خلال این فستیوال، مراسم فانتازیا (Fantasia) را از دست ندهید؛ این رویداد باشکوه در بیرون از دیوارهای شهر برگزار شده و در آن صدها مرد در نقش سوارکار، لباسهای سنتی مغربی به تن میکنند. فستیوال هنرهای عامهی مراکش هرساله در فصل تابستان برگزار میشود.
هرساله در ماه سپتامبر، اعضای جوامع بربرها در کوههای اطلس در شهر املشیل (Imilchil) با حال و هوای روستایی آن گرد هم جمع میشوند تا افسانهای از دو عاشقپیشه را گرامی بدارند که پس از مخالفت خانوادههایشان با ازدواج آنها، خود را غرق کردند. فستیوال ازدواج املشیل به زنان و مردان جوان اجازه میدهد تا همسران خود را انتخاب کنند؛ بهعلاوه، بسیاری از زوجها نیز در این رویداد شرکت میکنند؛ این فستیوال با آوازخوانی، رقص و شادی همراه است.
رمضان نهمین ماه در تقویم قمری مسلمانان است و این جامعهی بزرگ در آخرین روز از این ماه، اقدام به برپایی عید فطر میکند. فستیوال عید فطر در مغرب معمولاً چند روز به طول میانجامد. نماز عید و حضور در میهمانیهای خانوادگی، بخشی از مراسم این عید در مغرب هستند.
فستیوال خرمای ارفود (Erfoud) که به مدت ۳ روز در اوایل ماه اکتبر برگزار میشود، فصل برداشت خرما از بیش از یک میلیون درخت این میوه در منطقهی ارفود را جشن میگیرد. پس از برداشت محصول، مراسمی نظیر موسیقی و رقص سنتی همراه با رژههای رنگارنگ برگزار میشود. مراسم انتخاب ملکهی خرما به همراه مسابقات پرهیجان شترسواری، از دیگر جاذبههای این فستیوال هستند. از این فستیوال برای لذت بردن از فضای آن، آشنایی با فرهنگ بربرها و امتحان غذاهای محلی تهیهشده از خرما دیدن کنید.
عید قربان یکی از اعیاد مهم مسلمانان است که در انتهای مراسم سالانهی حج برگزار میشود. این عید به امتحان الهی حضرت ابراهیم در نزد پروردگار اشاره دارد؛ مسلمانان مغرب نیز بهمنظور نمایش وفاداری خود به این پیامبر، یک حیوان، معمولاً گوسفند یا بز، را در این روز قربانی میکنند. بخش اعظم گوشت حیوان قربانیشده بهعنوان نمادی از فداکاری و گذشتن از داراییهای باارزش، به دیگران نذری داده میشود.
اغلب مردم مغرب، سال جدید اسلامی را گرامی میدارند؛ بااینحال در تقویم قمری مسلمانان، ایام سال مرتباً در حال تغییر است. جامعهی بربرها اولین روز از تقویم زراعی، ینایر (Yennayer)، را جشن میگیرند. این تقویم مبتنی بر تقویمی است که در سال ۴۶ میلادی و در زمان ژولیوس سزار تنظیم شده است. بااینوجود، عید سال جدید گرگوریان، وابسته به کلیسای گرگوریان ارمنستان، معمولاً همراه با مراسم مختلفی، بهخصوص در رستورانها و هتلهای گردشگری، برگزار میشود. گذراندن یک شب در صحرا، یک رسم محبوب برای مسافران است و روشی ایدهآل بهمنظور استقبال از سال جدید به شمار میآید. این عید در ۳۱ دسامبر هرسال در سراسر مغرب برگزار میشود.