گردشبان (gardeshban.ir) : مسجد بادشاهی (به اردو: بادشاهی مسجد) یا مسجد پادْشاهی و یا مسجدِ عالَمگیری یکی از مساجد تاریخی پاکستان است که در شهر لاهور واقع شده است. مسجد پادشاهی به دستور اورنگزیب عالمگیر، آخرین امپراتور گورکانی هند در سال ۱۶۷۳ میلادی (۱۰۵۰ شمسی) ساخته شد و از بناهای مهم معماری اسلامی در پاکستان بهشمارمیرود.
مسجد پادشاهی پس از مسجد شاه فیصل که در اسلام آباد واقع شده دومین مسجد بزرگ در پاکستان و جنوب آسیا و پنجمین مسجد بزرگ جهان است که گنجایش ۵۰۰۰ نمازگزار را دارد و از جاذبههای مهم گردشگری پاکستان بهشمار میرود.
نقل قولی در پنجاب وجود دارد که می گوید: «اگر لاهور را نبینی انگار که پاکستان را ندیده ای و اگر مسجد پادشاهی را نبینی انگار که لاهور را ندیده ای». در حقیقت می توان گفت که هنگام ورود به شهر تاریخی لاهور امکان ندارد که ساختمانی با رنگ آجری دیده نشود. گردشگران و مسافران هنگام ورود به لاهور چشمشان به این مسجد زیبا می خورد.
هفت مسجد قدیمی مسلمانان دنیا، به عنوان مفاخر معماری و عجایب مهم جهان معرفی شده اند. مسجد پادشاهی لاهور، در کشور پاکستان یکی از این عجایب هفتگانه جهان اسلام است. حسن و زیبایی این مسجد تاریخی دیدنی و ستودنی است و یکی از آثار تاریخی ماندگار درشبه قاره هند است.
کتیبه فارسی بالای درِ ورودی مسجد به خط ثلث و نستعلیق است خبر میدهد که ساخت این مسجد در سال ۱۰۸۴ هجری قمری توسط برادر رضاعی اورنگزیب، مظفرحسین معروف به فدائی خان کوکه، به پایان رسیده است. از مسجد پادشاهی به عنوان نقطه تحولی در تاریخ و یک جاذبه توریستی بزرگ که همه شکوه و زیبایی دوره مغول در آن متمرکز شده یاد می شود.
معماری مسجد پادشاهی به سبک معماری دوره گورکانی یا مغولی است
ساخت مسجد پادشاهی در لاهور حدود 2سال به طول انجامید؛ از ماه می سال 1671تا ماه آوریل سال 1673. از سال 1852 به بعد بخش هایی از مسجد پادشاهی مرمت شد. از سال 1939 تا 1960 میلادی مرمت وسیعی صورت گرفت که هزینه ای حدود 4.8 میلیون روپیه در بر داشت که مسجد را به شکل و حالت و شرایط اولیه خودش بازگرداند. در سال 2000 میلادی ایوان اصلی این مسجد را به وسیله سنگ مرمر آراستند.
مشخصات مسجد پادشاهی
مسجد پادشاهی گنجایش حدود ۵۰٬۰۰۰ نمازگزار را دارد و معماری آن به سبک معماری دوره گورکانی یا مغولی است که ارتباط زیادی با معماری ایرانی دارد. مسجد پادشاهی یکی از شاهکاری معماری، کاشیکاری و نجاری ایرانی است و ظاهر و حالتی شاخص، وسیع و با شکوه دارد.
نمای خارجی مسجد بادشاهی را با سنگهای حکاکی شده تزئین کردهاند و بهویژه از فرم لوتوس بهره گرفتهاند که شکل عمده آن برجسته است. لبه بالایی دیوارها با کنگرههای زیبایی آراسته شده است و سنگ مرمر بر زیبایی بنا افزوده است. در تزئینات داخلی از گچکاریهای زیبا، تزئینات و نقش و نگارهای اسلیمی و منبتکاری و نقاشی روی دیوار استفاده شده است.
دیوارهای مسجد پادشاهی از آجرهای کورهای پخته شده و ساروج است که روکشی از سنگ شنی قرمز دارد و پایه ستونها از سنگهای مرمر رنگارنگ هستند. برای پوشاندن کف اصلی حیاط از آجرهای کورهای پخته شده استفاده کرده بودند که در مرمتی که طی سالهای ۶۰-۱۹۳۹ م انجام گرفت با سنگهای شنی قرمز جایگزین شد.
مسجد پادشاهی دارای شبستان طویلی است و به وسیله طاقنماهای تزئین شده به ۷ قسمت تقسیم شده است. بیرون از این ۷ قسمت ۳ جفت گنبد از سنگ مرمر است و دارای قوسی است که در نوع خودش بسیار عالی است. کف اصلی در اتاق مربوط به خواندن نماز و دعا با آجرها و سنگ مرمر با فرم منظمی پوشانده شده است.