گردشبان (gardeshban.ir) : همین تنوع فرهنگی باعث شده که سوغات و صنایع دستی اندونزی متفاوت و متنوع باشد. هر منطقه از اندونزی سوغات و صنایع دستی متفاوتی دارد که نشانی از فرهنگ و سبک زندگی اهالی آن منطقه است. در ادامه با تعدادی از سوغاتیهای سنتی و بومی اندونزی آشنا میشویم.
عروسکهای وایانگ (Wayang)، عروسکهای چوبی سنتی اندونزی
این عروسکهای چوبی شاید در نگاه اول، سوغاتی عجیبی به نظر برسند اما آنها چیزی فراتر از یک عروسک ساده هستند. نمایش عروسکی اندونزی یکی از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو است که در داخل این کشور اهمیت زیادی برای آن قائل هستند. این هنر سابقهای طولانی در تاریخچهی فرهنگی اندونزی دارد. وایانگ یا نمایش سایهها (نمایش عروسکی) یکی از قدیمیترین شیوههای تئاتر کاغذی یا عروسکی در جهان است. وایانگ همواره داستانهایی از زندگی مهابهاراتا و رامانا (دو ایزد بزرگ در فرهنگ هندو) را روایت میکند و در برخی نمونهها صحنههایی از زندگی اسطورههای هندو یا تاریخی را تصویر میکند. بر اساس تکنیک نمایشی به کار گرفته شده در اجرا، داستان، جنس و تکنیک ساخت عروسکها و استفاده از ابزار مختلف، نامهای مختلفی به خود میگیرد.
مثلا اگر تکنیک به کار رفته در اجرای نمایش بر اساس سایه و نور باشد، نمایش، وایانگ کولیت (wayang kulit) نامیده میشود. در این نمایش عروسکها از جنس چرم گاو نر هستند و بر دستههایی از جنس بامبو سوار شدهاند. اگر جنس عروسکهای وایانگ از چوب باشد، نمایش را وایانگ گولک (wayang golek) مینامند. عروسکگردانهای این نمایش دالانگ نامیده میشوند و از پشت پردهی سفیدی که نور بر آن تابیده میشود، عروسکها را حرکت میدهند.
این عروسکها را میتوانید همه جا در اندازهها و جنسهای مختلف پیدا کنید. البته انواع باکیفیتتر، قیمتهای بالایی دارند ولی سوغات خوبی برای علاقهمندان به فرهنگ و هنر هستند.
صابونهای ارگانیک، کرم و عود
بالی یکی از بهترین نقاط دنیا برای انواع داروهای گیاهی است. در هیچ جای دیگری دنیا نمیتوانید لوازم آرایشی ارگانیک به کیفیت آنچه که در بالی به فروش میرسد، پیدا کنید. این به دلیل ارتباط عمیقی است که اهالی بالی با طب سنتی و طب جامع دارند که بر مصرف مواد و داروهای طبیعی، مواد غذایی سالم و ترکیبات گیاهی، تاکید دارد. صابونهای ارگانیک، کرمها و عطرها از گیاهانی تهیه میشوند که بیشتر آنها را میتوانید از باغهای محلی پیدا کنید.
یکی دیگر از چیزهایی که بهعنوان سوغات و یادگاری میتوانید تهیه کنید، انواع عود است. البته در گذشته از عود فقط در مراسم مذهبی استفاده میشده ولی اکنون برای خوشبو کردن منازل هم از آن بهره میبرند.
شکلات
در اندونزی، سوغاتیهای خوراکی زیاد و متنوعی وجود دارد. یکی از این سوغاتیها شکلات است که البته بسیاری از گردشگران قبل از سفر به اندونزی نمیدانند که میتوانند بهترین شکلاتهای دنیا را در این کشور پیدا کنند. اندونزی کارخانههای شکلاتسازی متعددی دارد که انواع شکلات با طعمهای مختلف را عرضه میکنند. یکی از مشهورترین کارخانههای شکلاتسازی اندونزی، POD Chocolate Factory است که محصولاتش را میتوانید در منطقهی Carang Sari در بالی پیدا کنید. البته مراقب باشید که تا قبل از رسیدن به مقصد و رساندن شکلاتها به فرد مورد نظر، خودتان برای خوردنشان وسوسه نشوید.
مهرهای مخصوص چاپ باتیک
هنر طراحی منسوجات با چاپ باتیک، یکی از صنایع دستی شناختهشده و محبوب در این کشور است که به مناطق دیگر هم صادر میشود. بنابراین علاوه بر خرید پارچهها و شالهای باتیک، میتوانید مهرهای مخصوص این هنر را هم تهیه کنید. این مهرهای مسی که با دقت و ظرافت زیادی ساخته میشوند، معمولا گرانقیمت هستند اما سوغاتی منحصربهفردی از سفر به اندونزی برای دوستداران هنر خواهند بود.
چاپ باتیک بیشتر در یوگیاکارتا (Yogyakarta) در جاوه شهرت دارد. هر جایی که منسوجات چاپ باتیک به فروش میرسند، میتوانید مهرهای مخصوص آن را هم خریداری کنید اما این نکته را هم حتما در نظر داشته باشید که هرکدام از این مهرها بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار قیمت دارند.
لباسهای سنتی
علاوه بر چاپ باتیک، انواع لباسهای سنتی اندونزی که با دست بافته میشوند، از دیدنیترین صنایع دستی اندونزی هستند. بافتن این لباسها چندین ماه و حتی چندین سال طول میکشد. از آنجایی که این بافتههای سنتی با دست تهیه میشوند، خریدن آنها به نوعی حمایت از هنرمندان محلی است و موجب رونق صنایع دستی میشود.
زیورآلات دست ساز
اهالی منطقهی Celuk تبحر خاصی در ساخت زیورآلات و اشیای نقره دارند. انواع زیورآلات از جمله حلقه، گوشواره، دستبند و سایر وسایل تزیینی را میتوانید از این هنرمندان ماهر خریداری کنید. علاوه بر گردشگران، اهالی هم از این زیورآلات استقبال میکنند.
منبتکاری و حکاکی روی سنگ
هنر تراشیدن و حکاکی روی سنگ، بیش از ۹۰۰ سال در اندونزی قدمت دارد و هنرمندان این کشور از این هنر در تزیین معابد استفاده کردهاند. برای ساخت تندیسهای کوچک سنگی از سنگهای آتشفشانی استفاده میشود و معمولا شخصیتهایی از افسانههای بومی اندونزی را میتراشند. منبتکاری و ساخت اشیای چوبی هم بهشکل گستردهای در سراسر این مجمعالجزایر رواج دارد و هر منطقه و جزیرهای طراحی و سنتهای مخصوص خود را برای ساخت این اشیای چوبی دارد. در گذشته از منبتکاری برای ساخت ماسکهای چوبی و در مراسم خاکسپاری و مذهبی استفاده میکردند. بعدها از این ماسکها برای اجرای مراسم رقص سنتی هم استفاده شد. چوب به کار رفته در ساخت اشیای چوبی شامل آبنوس، ساج، ماهون، صندل و... است. اکنون انواع تندیسها و ماسکهای چوبی و سنگی را میتوانید در سراسر اندونزی پیدا کنید. قیمت این صنایع دستی به کیفیت چوب و میزان کاری که روی آنها انجام شده، متفاوت است.
علاوه بر انواع صنایع دستی، هر منطقهای غذا و شیرینی سنتی خاصی دارد که بعضی از آنها را میتوان بهعنوان سوغات تهیه کرد.
ترشی جاکارتا
جاکارتا، بزرگترین شهر و پایتخت اندونزی است. تنوع غذایی در جاکارتا توجه هر گردشگری را جلب میکند. در این شهر علاوه بر امتحان کردن غذاهای محلی متنوع، میتوانید بهعنوان سوغات، ترشیهای مخصوص آن را خریداری کنید.