سابقه قدیمیترین جشن مرتبط با سال نو به ۴ هزار سال پیش و به بابل برمیگردد. اولین روز سال جدید اولین ماه جدید پس از اعتدال بهاری بود. این جشن با برگزاری یک جشنواره مذهبی ۱۱ روزه برگزار میشد که هر روز یک مراسم متفاوت داشت. در طول دوران باستان، تمدنها تقویمهای پیچیدهتری را ایجاد کردند که اولین روز سال جدید را یک رویداد کشاورزی یا نجومی قرار میداد.
جشنهای سنتی سال نو اغلب بر اساس تقویم بومی کشورها ترتیب داده میشود. بسیاری از این جشنها بر مبنای تقویم شمسی و برخی نیز بر اساس تقویم قمری برگزار میشود. در این گزارش سعی داریم به برخی از این جشنهای سنتی که در کنار نوروز خودمان از جمله جشنهای سال نو سنتی ملل و اقوام شناخته میشوند، بپردازیم:
پوثوندو، جشن حلوای برنجی
عید پوثوندو یا تامیل، جشن سال نو مردم سریلانکا و بخشهایی از هند است، این عید سالانه در 14 آوریل برگزار می شود.
در این روز مردم با لباس های نو، موسیقی سنتی، شیرینی و نان و حلوای برنجی جشن گرفته و با در دست گرفتن شمایل و مجسمه های بزرگ و کوچک به خیابانها ریخته و شادی می کنند.
سولال، سال نو کرهای
سولال جشن سال نو قمری مردم شبه جزیره کره است. در این دو سه سال اخیر، این جشن در فوریه و مارس برگزار شده است.
در طول جشن سولال، کره ای ها با توجه و رعایت آداب فراوان، "هنبوک" که لباس سنتی مردم کره است را می پوشند. از جمله آداب این مراسم ادای احترام به نیاکان و درگذشتان و همچنین پرداختن به بازی های سنتی مثل الاکلنگبازی است.
غذای اصلی روز سولال "تاک گوک” است. نوعی سوپ سنتی که از برش های خمیر برنج، گوشت، تخم مرغ و سبزیجات تشکیل می شود. در کره باور بر این است که با خوردن تاک گوک در روز اول سال جدید ، یک سال بر عمر فرد اضافه می شود.
سال نو چینی، از جشن فانوس تا گرداندن اژدها
سال نو چینی "جشنواره بهار" یا سال نو قمری نیز نامیده می شود. چینی ها مانند ایرانیان فصل بهار را آغاز سال نو دانسته و جشن می گیرند. با این حال، بر کمک تقویم جدیدشان توانسته اند تغییرات زیاد این تقویم در فصول مختلف را از بین ببرند.
از رسوم مهم این جشن، عیدی دادن به کودکان و اعضاء خانواده در داخل پاکت های قرمز است. خوردن غذاهای سنتی مثل "کیک ماه" که از تخم مرغ درست میشود، از جمله رسوم این جشن است. نمایش شیر و گرداندن اژدهای رنگارنگ از دیگر رسوم چینی ها در سال نو است. جشن سال نو، عموماً 15 روز به طول میانجامد و با "جشن فانوس" پایان مییابد.
عید نایبی، روز سکوت هندوهای بالی
عید نایبی یا "روز سکوت" جشن سال نو هندوهای بالی است. این جشن بر اساس تقویم قمری هندوها برگزار میشود. در سال 2017 این عید در روز 17 مارس اما در سال 2020 کمی دیرتر برگزار شد.
هندوهای بالی در روز آغاز سال نو از هر نوع فعالیت مادی دست می کشند، همه چراغ ها خاموش می شود و ورود و خروج به این جزیره ممنوع می شود. برخی از هندوهای بالی در عید نایبی روزه سکوت میگیرند.
هندوهای بالی سه روز قبل از سال نو همه ظروف و اشیاء مقدس را طی مراسمی به نام "ملاستی یا ملیس" در اقیانوس شسته و پاک می کنند. هدف از این فرآیند تطهیر روح انسان ازآلودگی و گناه است.
روش هشانا، سال نو یهودیان
عید "روش هشانا" عید مذهبی و سنتی یهودیان است که هر ساله از 9 تا 11 سپتامبر برگزار می شود. روش هشانا در روز اول و دوم ماه یهودی "تیشری" برگزار می شود و در واقع عیدی است که شروع سال جدید یهودیان را اعلام می کند.
طبق باور یهودیان، خداوند در این روز، تقدیر زندگیِ افراد را بر اساس اعمال سال گذشته آنها تعیین میکند.
عسل، سیب، ماهی و انار از جمله خوراکی های مقدس این جشن است.
نواختن "شوفار" که نوعی ساز سنتی یهودی است هم از جمله رسوم این عید است. این ساز به یاد کسانی که فوت کرده اند و همچنین به یاد روز آفرینش جهان و آدم نواخته می شود.