شما می توانید به روستایی بروید که هنوز مردمانش به همان سبک و سیاق گذشته زندگی می کنند و با وسایل ارتباطی امروزی آشنایی زیادی ندارند یا حتی می توانید روستایی را برای گردش انتخاب کنید که مردمانش هنوز در خانه های صخره ای زندگی می کنند.
حتی اگر می خواهید به جایی خوش آب و هوا بروید ما روستای سیلوانا را به شما پیشنهاد می کنیم. روستایی که به گفته کارشناسان خالص ترین اکسیژن دنیا در آنجا وجود دارد. پس در این روستا تا می توانید نفس عمیق بکشید.
جایی شبیه رویا
سو در زبان ترکی به معنای آب و باتان هم به معنی فرو رفتن است. چون بافت خاک در این منطقه طوری است که آب به راحتی در آن نفوذ می کند نام منطقه را سوباتان گذاشته اند. روستای سوباتان جزو ییلاق های لیسار است و در 30 کیلومتری شهرستان تالش قرار گرفته.
این منطقه به دلیل آب و هوای مناسب و مناطق دیدنی و زیبایی که دارد مورد توجه بیشتر گردشگران است. روستایی با یک دره وسیع که از چهار طرف توسط کوه های بلند محاصره شده است. نزدیک غروب هم معمولا هوای مه آلود میهمان مردم روستاست که باعث شده تا گردشگران این منطقه را به عنوان آلپ ایران معرفی کنند.
کریم رحمانی، مسئول حقوقی اداره محیط زیست شهرستان تالش در این باره می گوید: «زندگی در این روستا در 6 ماه اول سال جریان دارد و با آمدن فصل پاییز و شروع سرما، مردم به قشلاق می روند. در واقع فقط 8 خانوار هستندکه همیشه در این روستا ساکن اند و بقیه بعد از سرد شدن هوا به ارتفاعات پایین تر می روند.»
یکی از دیدنی های این روستا آبشار 50 متری ورازان است که آب آن همیشه و حتی در فصل تابستان هم بسیار سرد است. البته یک غار طبیعی هم در این روستا ایجادشده که مردم می گویند داخل آن گنج می توان پیدا کرد. به همین دلیل نام آن را «غار گنج خانه» گذاشته اند اما رحمانی اعتقاد دارد که اینها شایعاتی است که خود مردم درست کرده اند و تا الان هیچ گنجی از این غار بیرون نیامده.
«ورودی غار به اندازه یک انسان است اما وقتی به پنج تا شش متری غار می رسید مسیر هر لحظه تنگ تر می شود، به طوری که در ادامه راه باید چهار دست و پا تا انتهای غار را حرکت کنید. این غار بسیار تاریک و نمور است، به همین دلیل تا الان کسی موفق نشده تا انتهای غار را طی کند.»
یکی دیگر از جاذبه های روستا دره سقوط آزاد است. در یکی از مناطق سوباتان زمینی صاف و هموار وجود دارد که پشت آن یک دیوار 90 درجه به شکل طبیعی قرار گرفته. فکر کنید در حال قدم زدن روی چمن های صاف و نرم روستا هستید که یک دفعه زیر پایتان خالی می شود.
ارتفاع این دره در حدود یک کیلومتر است و به همین دلیل به آن جهنم دره هم می گویند: «در اواخر فصل بهار شقایق های وحشی در این منطقه می روید که به منطقه زیبایی خاصی می دهد و باعث دل انگیز و معطر شدن هوای روستا می شود.»
به گفته رحمانی در این روستا بازار چه سنتی هم وجود دارد که شما خیلی راحت می توانید کالاهای محلی مورد نیازتان را از آنجا خریداری کنید، از محصولا دامداری و کشاورزی گرفته تا صنایع دستی: «در سوباتان خانه ها را با استفاده از چوب می ساختند اما چند سالی است که بافت خانه ها تغییر کرده و سنگ و بلوک جای چوب را گرفته اند.»
جالب است بدانید که سوباتانی ها هنوز هم عروسی هایشان را به شکل سنتی اجرا می کنند، یعنی آقا داماد به خانه همسرش می رود و بعد از یک جشن ساده راهی خانه بخت می شوند: «داماد دهنه اسب عروس خانم را می گیرد و به سمت خانه خودشان حرکت می کنند. مردم هم با دست زدن و نقاره زنی آنها را همراهی می کنند تا زندگی مشترکشان را شروع کنند.»
اگر برای تعطیلات به این روستا بروید شاید شانس با شما یار باشد و بتوانید شاهد یکی از این عروسی های سنتی و محلی شوید و کلی عکس یادگاری از دیدنی های این مراسم و خود روستا بگیرید.
اینجا فقط نفس بکش
می گویند این روستا یکی از پاکترین هواها را دارد، جایی که می توانید با همه وجودتان نفس عمیق بکشید و هوایی سالم را به ریه های خود هدیه کنید.
از روستای سیلوانا حرف می زنیم. روستایی در 30 کیلومتری شهر ارومیه که میاندو دره واقع شده است. در این روستا درختان گردوی کوهی، درختان سیب و درختان جنگلی زیادی چهره روستا را بیش از پیش زیبا کرده است.
بهروز خان محمدی، باستان شناس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارومیه از این روستا اینطور برایمان می گوید: «وجود انبوه این درختان و آب دره های سیلوانا که در پشت سد شهر چای همه دست به دست هم داده تا این روستا به عنوان یکی از مناطق جهان که دارای پاکترین هواست معرفی شود.».
دره های سرسبز بنار و ملیان و چشمه های متعدد آب شیرین مانند چشمه کانی تابر و چشمه چل آشان زیبایی خاصی را برای این روستا به ارمغان آورده.
آقای باستانشناس در ادامه می افزاید: « آبشار سوله دوکل با ارتفاع 40 متر در این منطقه قرار داردکه به دیدنی های این روستا افزوده است. شما در این روستا به راحتی می توانیدشاهد رویش انواع گیاهان صنعتی و دارویی مانند کتیرا، گل گاوزبان، شیرین بیان، پونه و ... باشید.»
به گفته خان محمدی خانه های روستای سیلوانا معماری جالبی دارند و به شکل پلکانی ساخته شده اند: «در این خانه ها اهالی خانه های بالادستی می توانند از سقف خانه هایی پاین دستی به عنوان حیاط استفاده کنند.»
مدادرنگی ها روی بومی از طبیعت
در روستای «دره پرآب» ایلام، محلی وجود داردکه به آن «تنگه ارغوان» می گویند. جایی که در میان گردشگران به عنوان «دره مدادرنگی» معروف شده است. در این دره تا چشم کار می کند، گل های ارغوان دیده می شوند.
گل هایی که برای رشد نیاز به نور خورشید دارند و فروردین ماه بهترین زمان برای رویش این گل های زیبا و خوش آب و رنگ است. «این تنگه در مسیر ایلام به شیروان قرار دارد و طول آن به 10 متر می رسد. در این محدوده درخت های ارغوان زیادی رشد می کندکه باعث زیبایی منطقه شده است.»
محمد نوراللهی، مسئول روابط عمومی میراث فرهنگی ایلام با گفتن اینها در ادامه توضیح می دهد: «درخت های ارغوان در هنگام تابش مستقیم آفتاب، رنگ قرمز روشن به خود می گیرند اما بعد از نزدیک شدن به غروب خورشید و قرار گرفتن در سایه، رنگشان تبدیل به بنفش می شودکه این تبدیل رنگ ها زیبایی منطقه را دوچندان کرده است.»
در واقع به همین خاطر است که گردشگران لقب دره مدادرنگی را به این منطقه داده اند. شاید اگر در فروردین ماه گذرتان به این دره بیفتد شاهد نقاشی طبیعت با جعبه ای از مدادرنگی روی بوم طبیعت باشید. جایی که رنگ ها در قالب درختان و طبیعت جلوه زیبایی را به نمایش گذاشته اند.
البته شما تنها در روستای دره پرآب نمی توانیدشاهد زیبایی های طبیعت باشید چرا که روستاهیشگفت انگیز در کشورمان زیاد است و نوشتن درباره هر کدام از آنها شاید بیشتر از یک مجله فضا بخواهد.
میمند، روستایی در دل صخره ها
این روستا در شهر بابک کرمان جا خوش کرده است. جایی در 40 کیلومتری شهر کرمان، روستایی که باستان شناسان معتقدندن مردم آن را با دست های خودشان و ابزارآلاتی که در آن زمان در اختیار داشتند بر روی صخره های کوه کنده اند تا با آرامش کامل در آنجا زنندگی کنند و از خطرات احتمالی دشمنان در امان بمانند.
آنها برای ساختن خانه هایشان دور تا دور چند کوه به هم چسبیده را کنده اند. در داخل این کوه ها چهارصد اتاق وجود دارد که در زبان محلی به آن کیچه می گویند. ارتفاع این کیچه ها 2 متر است و هر کدام از این کیچه ها 16 تا 20 متر مساحت دارند. بعد از رد شدن از یک راهروی باریک کیچه ها تقسیم می شوند. یکی از کیچه ها برای انباری علوفه، یکی برای سکونت و یکی را هم برای داماد خانواده در نظر می گرفتند.
به گفته محمد مهدی افضلی، مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان مردم روستای میمند اعتقاد داشتند که دامادشان باید جدا از آنها و به تنهایی زندگی کند و هر از گاهی به همسرش سر بزند و او را به خانه خودش ببرد.
«وسط کیچه ها محل قرار گرفتن اجاق و روشن کردن آتش بود. مردم میمند در آن زمان زرتشتی بودند و برای آتش احترام خاصی قائل می شدند. آنها حتی ارتفاع درهای خانه را آنقدر کوتاه ساخته بودند تا اگر کسی خواست وارد خانه شود با حالت تعظیم این کار رات انجام دهد که در آن زمان یک نوع ادای احترام به آتش بود.»
اگر امروز به سقف کیچه های این روستای دو هزار ساله نگاهی بیندازید به دلیل روشن کردن آتش در طول سالیان دراز سیاه شده است. دود آتش از روزنه های سقف رد می شد اما کربن ناشی از آتش در صخره های کوه باقی می ماند که باعث استحکام بیشتر خانه ها و ایزوگام شدن سقف ها می شد. «الان دیگر اهالی روستا در کیچه ها آتش روشن نمی کنند.»
اهالی روستای میمند زمان سنج هم داشته اند، آنها با سوراخ کردن قسمت شرقی و غربی سقف هایشان از محل قرار گرفتن خورشید باخبر می شدند و زمان را می دانستند.
مردم این منطقه هنوز هم از لباس های محلی و سنتی برای پوشش خود استفاده می کنند و گویش آنها قدیمی پهلوی است. زبانی که ریشه در پارسی ساسانی دارد. حالا اگر دوست دارید با این کیچه نشینان آشنا شوید این سفر مهیج را از دست ندهید.
میزبان کندوی عسل شوید
اگر دوست دارید بدانید زندگی در کندوهای عسل به چه شکل است باید به 50 کیلومتری تبریز بروید، به روستایی که از دور به شکل کله قند و کندوی عسل است. اهالی این روستا خانه های خود را در دل صخره ها علم کرده اند. این روستا چیزی در حدود 500 تا 600 کله قندی قابل سکونت داردکه هر کدام از کله قندی ها 3 تا 5 طبقه هستند.
«معمولا طبقه همکف برای نگهداری حیوانات استفاده شده و به نوعی آغل گوسفندان است. طبقه دوم تا چهارم هم بیشتر کارکرد مسکونی دارد و اهالی از طبقه آخر معمولا به عنوان انباری استفاده می کنند.»
اینها را تراب محمدی، میدر کل میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان شرقی می گوید و در ادامه برایمان تعریف می کند: «روستای کندوان بیش از شش هزار سال قدمت دارد و باستان شناسان کشف کرده اند که از هزار و ششصد سال قبل، مردم برای زندگی به این منطقه آمده اند و این روستا را روی صخره ها به وجود آورده اند. این تحقیقات نشان می دهد از همان سال، ساختن خانه های عمودی یا همان آپارتمان نشینی در بین مردم منطقه رایج شده است.»
به گفته محمدی هر کدام از این کله قندی ها یک در جداگانه داردکه از طریق راهروهایی شیب دار به طبقات بالایی متصل می شوند. جالب است بدانید این خانه ها بسیار مقاوم هستند و در طول تابستان سرما و در زمستان گرمای محیط را حفظ می کنند.
«از آنجا که ضخامت سنگ های صخره ها زیاد است جابجایی هوا خود به خود انجام می شود و این خانه ها نه خیلی گرم و نه8 خیلی سرد هستند. حتی مردم قسمتی از این کله قندی ها را به حمام عمومی تبدیل کرده اند و با استفاده از سفالینه ها به جای لوله کشی و قرار دادن درهای هشتی این حمام را همیشه گرم نگه می دارند و از آن استفاده می کنند.»
جالب است بدانیدکه مردم کندوان هنوز هم با همان شیوه سنتی زندگی می کنند و خبری از گاز، برق و آب لوله کشی شده در این روستا نیست. «چون صخره ها از جنس آهک هستند استفاده از گاز طبیعی ممکن است باعث تخریف این خانه ها شود و برای همین مردم همچنان با نفت، غذا درست می کنند و گرم می شوند.»
شغل مردم این منطقه دامپروری و کشاورزی است و اهالی با هنر معرق کاری، منبت کاری و تولید روسری های کلاغه ای برای خودشاندرآمدزایی می کنند.
ادعا می شود که آب این روستا برای کسانی که سنگ کلیه دارند خاصیت درمانی دارد و بعد از یک هفته نوشیدن از این آب، مشکلشان برطرف می شود. «در زمان های قدیم مردم به این روستا می آمدند و برای خوردن آب این روستا صف های طولانی تشکیل می دادند تا بیماریشان برطرف شود. حتی بعضی از آنها تا یک هفته در روستا می ماندند.»
در دنیا سه روستای صخره ای وجود دارد که کندوان یکی از آنهاست. روستاهایی که در آمریکا و ترکیه قرار دارند تبدیل به هتل شده اند و کندوان تنها جایی است که هنوز هم مردم در آن به شکل گذشته زندگی می کنند.
البته کندوانی ها هم بیکار ننشسته اند و قسمتی از این کله قندی ها را به هتل پنج ستاره تبدیل کرده اند. «این هتل، 15 اتاق با همه امکانات دارد تا وقتی گردشگران به این روستا می آیند بتوانیم به خوبی از آنها پذیرایی کنیم.»
پس اقامت در این هتل صخره ای را از دست ندهید. به خصوص اگر از بیماری سنگ کلیه رنج می برید. شاید آب درمانی این روستا کمکی به بهبود بیماریتان کند.