گردشبان (gardeshban.ir) : سالانه گردشگران بسیاری از سراسر ایران و دنیا بلیط هواپیما شیراز را برای بازدید از جاذبه های جذاب و تاریخی و قدم زدن در کوچه پس کوچه های دلنشین شیراز خریداری می کنند.
شیراز، مقصد گردشگری بسیار زیبا و پرطرفدار در ایران و کل جهان است. جاذبههای جذاب و تاریخی شیراز، فرهنگ غنی و اصیل مردمانش و طبیعت بکر و دلنشینش دل هر گردشگری را با خود میبرد. یکی دیگر از مواردی که برای تمام گردشگرانی که بلیط هواپیما چارتر شیراز را میخرند اهمیت دارد، سوغات شیراز است.
سوغات شیراز، شامل خوراکیها و صنایع دستی یکی از یکی زیباتر هستند و تنوع زیادی دارند. اگر در سفر به شیراز میخواهید برای عزیزانتان تحفهای به عنوان یادگار تهیه کنید، بهتر است با سوغات شیراز آشنا شوید. میدانید که در سفر به هر مقصدی، خرید سوغاتی جزو جذابترین بخشهای سفر است و لذت و هیجان خاصی دارد. از میان سوغات شیراز میتوانید با خریدن یکی از محصولات هنری و دستی زیبا برای خودتان، خاطرات شیراز را در کنجی از خانه باصفایتان همیشه مقابل چشمتان نگهدارید.
از جمله موارد دیگری که گردشگران در سفر به شیراز بسیار از آن ها لذت می برند، غذاهای محلی شیراز هستند. اگر زمانی قصد رزرو بلیط هواپیما شیراز داشته باشید، امتحان کردن غذاهای محلی و خوشمزه شیراز و خرید سوغاتی های رنگارنگ را فراموش نکنید که بدون آن ها سفرتان تکمیل نخواهد شد.
در این نوشته، در آغاز غذاهای محلی شیرازی را معرفی میکنیم، سپس به سراغ سوغات خوراکی و خوشمزه رفته و در پایان، صنایع دستی شیراز و استان فارس را معرفی میکنیم.
غذاهای محلی شیراز
کلم پلو شیرازی
امکان ندارد نام کلم پلو شیرازی به گوشتان نخورده باشد و یا از آن امتحان نکرده باشید. وقتی صحبت از کلم پلو می شود، همه یاد شیراز می افتند. کلم پلو شیرازی از غذاهای بسیار معروف و خوشمزه شیراز است و از برنج، کلم قمری، سبزی های معطر چون تره، ریحان، شوید، ترخون و گوشت چرخ کرده تهیه می شود. ارزش غذایی کلم پلو شیرازی بسیار زیاد است و یک وعده غذایی مغذی و سالم محسوب می شود. معمولا شیرازی ها کلم پلو شیرازی را همراه ماست و سبزی خوردن میل می کنند. در سفر به شیراز در اکثر رستوران های شهر می توانید از این غذای خوشمزه امتحان کنید.
دو پیازه آلوی شیرازی
یکی دیگر از غذاهای خوشمزه و محلی شیراز دو پیازه آلوی شیرازی است و آماده کردن آن آسان به نظر می رسد. شیرازی ها دو پیازه آلو را با گوجه فرنگی، رب گوجه، سیب زمینی آب پز و پیازداغ درست می کنند. برخی نیز گوشت خرد شده به این غذا اضافه می کنند که در خوش طعم و مقوی تر شدن غذا تاثیر دارد. شیرازی ها معمولا دو پیازه آلو را شب ها همراه نان تازه نوش جان می کنند.
شکر پلو
شیرازی ها با توجه به شرایط اقلیمی منطقه زندگی شان، طرفدار غذاهای شیرین هستند و یکی از خوشمزه ترین غذاهای شیرین طعمشان شکر پلو است. شکر پلو شیرازی از برنج، زعفران، شکر، خلال پوست نارنگی، مغز بادام و پسته درست می شود و غذای بسیار خوشمزه ای است.
قورمه به
یکی دیگر از غذاهای خوش طعم و لذیذ شیراز قورمه به است و در دسته غذاهای شیرین شیراز قرار دارد. قورمه به از گوشت، شکر، پیاز، زعفران و ادویه تهیه و طبخ می شود و لذت منحصر به فردی دارد.
یخنی نخود
یخنی نخود، یکی از غذاهای شیراز است و از گوشت، پیاز، نخود، سیب زمینی، زردچوبه و نمک درست می شود. در بیشتر نقاط ایران مردم آبگوشت را به روش یخنی نخود شیراز آماده و طبخ می کنند. یخنی نخود ارزش غذایی بالایی دارد و بسیار خوشمزه است.
لوبیا پلو شیرازی
در اکثر شهرهای ایران لوبیا پلو با لوبیا سبز درست می شود اما شیرازی ها لوبیا پلوی مخصوص خودشان را دارند و این غذا را با لوبیا چشم بلبلی درست می کنند که واقعا خوشمزه و لذیذ می شود. لوبیا پلو شیرازی از غذاهای محلی و اصیل شیراز به حساب می آید و از برنج، لوبیا چشم بلبلی، زعفران، شوید، دارچین، نمک و فلفل تهیه و همراه گوشت چرخ کرده یا گوشت مرغ سرو می شود. در سفر به شیراز حتما از لوبیا پلو شیرازی امتحان کنید.
رب پلو
در آشپزخانه شیراز پلوهای متنوع و خوشمزه فراوانی تهیه و طبخ می شوند و رب پلو یکی از آن هاست. رب پلو شیرازی بدون استفاده از گوشت درست می شود و در تهیه آن از برنج، گردو، رب انار، پیاز، شکر و کشمش استفاده می کنند. ارزش غذایی رب پلو شیرازی به دلیل استفاده از رب انار و گردو بالا است و در عین ساده بودن غذای کامل و سالم به حساب می آید. شیرازی ها رب پلو را همراه سالاد شیرازی یا سبزی خوردن میل می کنند.
شیرازی پلو
همان طور که اشاره کردیم، از هرچه که بگذریم از پلوهای شیراز نمی توان بگذریم. شیرازی پلو از جمله غذاهای محلی شیراز است که کمتر کسی پیدا می شود آن را دوست نداشته باشد. در تهیه شیرازی پلو از برنج، مرغ، زعفران دم کرده، بادمجان، زرشک، ماست، نمک و فلفل استفاده می کنند. اگر به شیراز سفر کنید، حتما شیرازی پلو را امتحان کنید. مطمئن باشید عاشق لذتش می شوید.
اشکنه شیرازی یا آب پیازک
در سراسر ایران انواع اشکنه ها با روش های مختلف تهیه و طبخ می شوند. اما اشکنه شیرازی روش و لذت متفاوتی دارد و از غذاهای محلی شیراز محسوب می شود. آب پیازک یا همان اشکنه شیرازی از پیاز، شنبلیله، تخم مرغ، نعناع خشک، زردچوبه و نمک تهیه می شود و خوشمزه است.
هویج پلو
هویج پلو در منطقه آذربایجان ایران نیز طبخ می شود اما با هویج پلو شیرازی متفاوت است. هویج پلو نیز در لیست غذاهای شیرین شیراز قرار دارد و واقعا خوشمزه است. برای درست کردن هویج پلوی شیرازی از برنج، هویج، شکر، پیاز، گوشت چرخ کرده، زعفران دم کرده، دارچین و نمک استفاده می کنند.
کوفته هلوی شیرازی
از دیگر غذاهای محلی و خوشمزه شیراز کوفته هلوی شیرازی است که نظیرش را در هیچ کجا نمی توانید پیدا کنید. کوفته هلوی شیرازی از گوشت چرخ کرده، تخم مرغ، آرد نخودچی، پیاز، نرگسی یا هویج تهیه می گردد و به شکل توپ های کوچک در اندازه هلو درآورده می شود. داخل کوفته هلوی شیرازی معمولا کشمش یا پیازداغ می گذارند که لذت کوفته را چندین برابر افزایش می دهد. کوفته ها داخل قابلمه سرخ و پخته می شوند و بسیار خوشمزه هستند.
دمپختک شیرازی
دمپختک نیز از جمله غذاهایی است که در چندین شهر به روش های مختلف تهیه و طبخ می شود و شیرازی ها آن را با کلم و عدس درست می کنند. برای پختن دمپختک شیرازی از برنج، عدس، کلم پیچ، هویج، پیاز، شوید، ترخون، ریحان، زردچوبه و نمک استفاده می کنند. دمپختک شیرازی غذای بسیار مقوی و لذیذی است و برای کسانی که میانه خوبی با غذاهای گوشتی ندارند، گزینه بسیار مناسبی محسوب می شود.
کوفته سبزی
یکی دیگر از کوفته های خوشمزه شیرازی، کوفته سبزی است که اندازه اش از کوفته هلوی شیرازی کمی بزرگتر بوده و معمولا در اندازه یک پرتقال درست می شود. کوفته سبزی شیرازی از گوشت چرخ کرده، نخود، پیاز و سبزی تهیه می شود و طعم بسیار لذیذی دارد.
آش سبزی
در شهرها ختلف ایران انواع آش های متنوع با طعم های متفاوت تهیه و طبخ می شوند. اما آش سبزی که از غذاهای محلی شیراز به حساب می آید، در وعده صبحانه صرف می شود و برای درست کردن آن از سبزی های خوش عطر استفاده می کنند. برای چشیدن طعم لذیذ آش شبزی شیرازی در وعده صبحانه به بوفه های صبحانه هتل های خوب مراجعه کنید.
قنبر پلو
یکی دیگر از پلوهای خوشمزه شیراز، قنبر پلو است. قنبر پلو از جمله غذاهای مجلسی شیراز است که در مراسم ها و مناسبت های مختلف تهیه و طبخ می شود. علت نامگذاری این غذا به دلیل رنگ تیره اش است. برای درست کردن قنبر پلو از مواد اولیه گوشت، برنج، کشمش، شیره انگور، رب انار و گردو استفاده می کنند. قنبر پلو شیرازی طعم ترش و شیرینی دارد و قطعا یکی از خوشمزه ترین غذاهای محلی شیراز است.
رنگینک
رنگینک، یک دسر فوق العاده خوشمزه و مجلسی است که در اکثر شهرهای جنوبی ایران تهیه و سرو میشود. در شیراز نیز رنگینک جایگاه ویژه خود را در میان دسرها دارد و در مهمانیها و به خصوص در ماه رمضان برای وعده افطاری سرو میشود. رنگینک را در سفر به شیراز میتوانید امتحان کنید و از شیرینی و دسرفروشیها تهیه کنید. برای تهیه رنگینک آرد را در روغن تفت داده و رویش خمیر و گردو میریزند. سپس مجددا بقیه خمیر را روی مواد ریخته و در آخر با مغز پسته و پودر نارگیل تزیئین کرده و برش میدهند. امروزه، رنگینک را در انواع و روشهای مختلف تهیه میکنند. حتما در سفر به شیراز رنگینک را امتحان کنید. عاشقش میشوید.
حال که با غذاهای محلی شیراز آشنا شدیم و دلمان برایشان ضعف کرد، بهتر است سراغ سوغات خوشمزه و صنایع دستی ارزشمند شیراز برویم؛ چرا که خرید سوغاتی یکی از لذت بخش ترین قست های سفر به شیراز است و نمی توان از آن چشم پوشی کرد. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سفر به شیراز و استان فارس، میتوانید نوشتار راهنمای سفر به شیراز را بخوانید.
سوغات خوراکی و شیرینیهای شیرازی
یوخه
یوخه یا همان کاک، یکی از شیرینیهای خوشمزه و سنتی شیراز است که از خمیر نازک تهیه میشود. روی این خمیر نازک دارچین و پودر شکر ریخته شده و سپس خمیر را رول کرده و به صورت باریک برش داده میشود. شیرینی یوخه یکی از خوشمزهترین سوغات شیراز است اما در شهرهای دیگر ایران نیز تهیه میشود. در کرمانشاه به این شیرینی، کاک گفته میشود.
مسقطی
مگر میشود به شیراز سفر کرد و از مسقطیهای خوشمزهاش امتحان نکرد! مسقطی، یکی از مشهورترین سوغاتیهای شیراز است و در انواع طعمها تهیه میشود. مسقطی درواقع یک نوع حلوا است که از نشاسته و مغز پسته تهیه میگردد و در انواع و طعمهای مختلف نظیر پستهای، زعفرانی، گل محمدی، زرشکی و ... در شیرینی فروشیها موجود است.
کلوچه شیرازی
همیشه عادت کردهایم به شنیدن نام و چشیدن طعم کلوچه لاهیجان، درحالی که در شهرهای دیگر ایران هم کلوچههای خوشمزه تهیه میشوند و دست کمی از کلوچههای شمالی ندارند. کلوچه شیرازی نیز یک نوع شیرینی لذیذ است که به شیرینی برنجی شباهت دارد و معمولا در کنار مسقطی به فروش میرسد. اگر در سفر به شیراز بخواهید مسقطی به عنوان سوغاتی بخرید، خواهید دید که بسته بندیهای کلوچه شیرازی و مسقطی باهم است و این دو سوغاتی لذیذ را در کنار هم سرو میکنند. کلوچه شیرازی، یک شیرینی بسیار لطیف و خوشمزه است و روی آن را با معمولا با تخم خرفه تزئین میکنند.
بادام سوخته
بادام سوخته، یکی دیگر از سوغاتیهای شیراز است و جزو شیرینیهای سنتی ایران و شیراز محسوب میشود. بادام سوخته با بادام کامل تهیه میگردد و بدین صورت است که برای تهیه بادام سوخته، بادام را با آب و شکر مخلوط کرده و حرارت میدهند. تا زمانی که شکر آب شود، به حرارت دادن ادامه میدهند. این گونه یک پوشش شیرین طعم روی بادام را فرامیگیرد.
حلوای کاسهای
حلوای کاسهای، یکی دیگر از سوغاتیهای خوشمزه شیراز است و در ایام قدیم برای پذیرایی در مراسمات مختلف استفاده میشد. اما امروزه دیگر چندان رایج نیست. با این حال، طعم و لذت آن همچنان پرطرفدار است و بسیاری از گردشگران در سفر به شیراز آن را امتحان کرده و به عنوان سوغات شیراز خریداری میکنند. حلوای کاسهای شیراز از آرد برنج، گلاب، شکر، زعفران، آب و روغن تهیه میشود و علت نامگذاری آن به این خاطر است که برای سرو این حلو از کاسه استفاده میکنند و در پذیرایی به هر کسی یک کاسه کوچک از حلوا را سرو میکنند.
فالوده شیرازی
باید اعتراف کرد که از میان سوغات شیراز اولین چیزی که به ذهن همه میرسد، فالوده شیرازی است. فالوده شیرازی به قدری محبوب و پرطرفدار است که علاوه بر شیراز، در سراسر ایران تهیه شده و به فروش میرسد. اما به هرحال فالوده شیرازی که در خود شیراز تهیه میشود، طعم و لذت دیگری دارد که در هیچ جایی غیر از شیراز نمیتوان یافت. فالوده شیرازی، یکی از بهترین سوغاتیهای شیراز است و هم به صورت تنها و هم در کنار بستنی مخصوص سرو میشود. آن چه طعم فالوده شیرازی را منحصر به فرد کرده، استفاده از چاشنیهای بینظیری مثل آبلیمو درجه یک، شربت آلبالو و انواع عرقیات است که در آن به کار برده میشود. گرچه نیازی به گفتن نیست اما، در سفر به شیراز اولین کاری که انجام میدهید، خوردن فالوده شیرازی باشد.
عرقیات گیاهی شیراز
شیراز، به دلیل موقعیت جغرافیایی و وضعیت آب و هوایی خاص باغها و گلستانهای فراوانی در دل خود جای داده و یکی از بهترین مناطق برای رشد انواع گیاهان خوش عطر و بو و دارویی است. از این رو عرقیات گیاهی شیراز آوازه زیادی در ایران دارند و عطر و طعمشان خالص و غلیظ است. در سفر به شیراز امکان ندارد بوی عرقیات گیاهی وسوسهتان نکند. میتوانید ابا خواص درمانی هر کدام ازعرقیات گیاهی شیراز آشنا شده و از آنها به عنوان سوغات شیراز خریداری کنید. از میان تمام عرقیات گیاهی شیراز عرق بهارنارنج، بیدمشک، گلاب، نسترن و ... مشهورترین هستند.
عرق بهارنارنج
اگر بلیط هواپیما شیراز را در فصل بهار و به خصوص اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت خریداری کنید، عطر و بوی بهارنارنج را در سراسر شهر و باغات شیراز احساس خواهید کرد. در این مواقع از سال برخی از باغهای شیراز به دلیل برداشت محصول بهارنارنج تعطیل میشوند. برای درست کردن عرق بهارنارنج شکوفههای نارنج را جمع آوری کرده و به وسیله دستگاه مخصوص تقطیر میکنند. گلهای خشک شده معطر بهارنارنج نیز در تهیه مربا و دمنوش مورد استفاده قرار میگیرند. از بهارنارنج علاوه بر تهیه عرق، برای تهیه مربا، شربت، چای بهارنارنج و ... استفاده میکنند.
عرق بیدمشک
بیدمشک، به درخت یا درختچهای از خانواده بید گفته میشود که گلهای زرد رنگ دارد و فصل جوانه زدن شکوفههایش اواخر اسفند و اوایل فروردین است. مدت زمان گلدهی درخت بیدمشک ۱۵ روز است. یک اسانس بسیار خوش عطر از گیاه بیدمشک تهیه میشود خواص درمانی زیادی دارد. برای تهیه عرق بیدمشک نیز گلهای بیدمشک را پس از چیدن حداکثر در ظرف مدت ۷۲ ساعت عملیات و اقدامات عرق گیری را انجام میدهند. کیفیت عرق بیدمشک به این بستگی دارد که گلهای بیدمشک چه زمانی چیده شدهاند. بنابراین، برای به دست آوردن عرق بیدمشک ناب و مرغوب باید قبل از باز شدن شکوفهها گلها چیده شوند.
عرق نسترن
نسترن، ازجمله گلهای خوشبو و زیبا است و عرق به دست آمده از آن نیز معطر و مفید است. عرق نسترن را معمولا در روزهای گرم و طولانی تابستانی جهت آرامش و نشاط بخشی استفاده میکنند.
گلاب میمند شیراز
همان طور که پیشتر گفتیم، برخ سوغاتیها در اکثر شهرها مشترک هستند. گلاب هم یکی از آنها به حساب میآید. گلاب میمند شیراز یکی از عرقیات معروف شیراز به حساب میآید و در میمند تهیه میشود. گلاب میمند شیراز ازجمله گلابهای مرغوب ایران است.
دمنوشهای گیاهی
همان طور که گفتیم، در شیراز گیاهان دارویی فراوانی تولید میشوند و در موارد متعدد و مختلفی استفاده کاربری دارند. از این گیاهان دارویی در شیراز به عنوان دمنوش نیز استفاده میشود. میدانید که دمنوشهای گیاهی هر کدام خواص درمانی متعدد دارند و در درمان بسیاری از بیماریها و امراض موثر هستند. از قدیم الایام دمنوشها در ایران طرفدار داشتهاند و هنوز هم مورد استقبال قرار میگیرند. اگر بخواهیم با مثالی ساده کاربرد دمنوشها را برایتان روشن کنیم، میتوانیم به سرماخوردگیهای فصلی اشاره کنیم که مادرها و مادربزرگها با مشاهده اولین علائم سرماخوردگی، دلپیچه، کسالت و خستگی و ... سریعا با آماده کردن دمنوشهای گیاهی اقدام به درمان بیماریمان میکنند. بالطبع، مصرف دمنوشها در اندازه و میزان مناسب در درمان بسیاری از بیماریها و امراض بسیار موثر هستند و از داروهای شیمیایی به مراتب کم خطرتر و مفیدتر هستند. در شیراز از گیاهان دارویی علاوه بر تهیه عرقیات، به عنوان دمنوش نیز استفاده میکنند. دمنوش بهار نارنج از پرطرفدارترین دمنوشها است و در سفر به شیراز میتوانید مقداری از گلهای خشک شده آن را تهیه کنید.
لیموی شیرازی
شیراز، شهری پر از باغ و باغات مرکبات است و کسی نیست که آوازه لیموی شیرازی را نشنیده باشد. در فصل تابستان مردم ایران لیموی تازه میخرند و برای استفاده در غذاها و تهیه شربت خنک مناسب روزهای گرم آب آن را میگیرند. اگر در فصل تابستان به شیراز سفر کنید، حتمامقداری لیموی شیرازی تازه بخرید و طعمش را بچشید و یا در صورت تشنگی یک لیوان شربت آبلیموی خنک سر بکشید و از مزه تازه و دلچسب لیموی شیرازی لذت ببرید. از لیموی شیرازی محصولاتی از قبیل آبلیمو، شربیت آبلیمو (لموناد) و فالوده تهیه میگردند.
آبغوره شیراز
به همان اندازه که مصرف آبلیمو در آشپزخانههای ایران بسیار زیاد است، در کنار آن مصرف آبغوره نیز در غذاهای ایرانی بسیار مهم است و جزو چاشنیهای اصلی غذاها محسوب میشود. از باغهای انگور شیراز آبغورههای بسیار مرغوب تهیه میشوند که طعم غلیظ و خالص دارند و در خوشمزه کردن سالاد و غذا بسیار نقش دارند. همچنین، شیرازیها یک آش معروف و خوشمزه به نام "آش آبغوره" دارند که از آبغوره شیراز درست میکنند.
صنایع دستی شیراز
بالاخره توانستیم از قسمت سوغات خوراکی شیراز سراغ صنایع دستی شیراز بیاییم. شیراز، در زمینه تولید صنایع دستی جزو مهمترین شهرهای ایران محسوب میشود. هنرمندان شیرازی با همت و ذوق فراوان، جذابترین آثار هنری را در زمینههای متفاوت خلق میکنند. محصولات هنری زیبایی که به دستان هنرمندان شیرازی ساخته میشوند، در بازارهای شیراز به فروش میرسند و شما میتوانید آنها را به عنوان سوغات شیراز و یا یادگاری سفر شیراز خریداری کنید. هربار که در منزل چشمتان به این سوغات هنری و ارزشمند زیبا بخورد، خاطرات شیرین و فراموش نشدنی شیراز را در ذهنتان مرور خواهید کرد. صنایع دستی متنوع شیراز توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب میکنند. شما هم مطمئنا در گشت و گذار در بازارهای سنتی و مدرن شیراز چشمتان به این صنایع زیبا خواهد افتاد و برای خریدنشان وسوسه خواهید شد.
خاتم کاری
خاتم کاری را میتوان یکی از ظریفترین و زیباترین هنرهای دستی نامید. هنر ارزشمند خاتم کاری شامل کنار هم قرار دادن تکههای چوبی ظریف و منظم در رنگها و اجناس مختلف است و این گونه حاصل میگردد. از متریالهای مختلفی اعم از استخوان، عاج، انواع و چوب و طلا در ساخت آثار خاتم استفاده میشوند. هنر خاتم کاری بسیار زیبا و مطمئنا پرزحمت و حوصله بر است و کسانی که مشغول انجام دادن این هنر باارزش هستند، واقعا دستانی پرمهارت و روحیهای سرزنده دارند. علاوه بر استعداد و علاقه، دقت و صبر فراوان لازمه خاتم کاری هستند. هنر خاتم کاری سابقه بسیار طولانی دارد و در عصر صفویه به نقطه اوج و شکوفایی رسیده است. هنر خاتم کاری بیشتر در آباده رایج است و شهرت دارد. هنر خاتم کاری را در انواع قلمدانها، گلدانها، جعبههای تزئینی، جای قاشق و چنگال، جعبههای دستمال کاغذی و دیگر اشیاء و وسایل میتوانید مشاهده کنید و به عنوان سوغات و صنایع دستی شیراز خریداری کنید.
سفالگری
یکی از زیباترین هنرهای ایرانی که قدمت بسیار طولانی هم دارد، هنر سفالگری است. گرچه هنر سفالگری مختص ایران نیست و از قدیم الایام در اکثر نقاط جهان رواج دارد. اما با این حال سفالگری در هر شهر و کشوری با طرح و رنگ خاصی انجام میشود و به سبک منحصر به فردی در طراحی اشیاء و ظروف سفالی به کار گرفته میشود. همین امر باعث به وجود آمدن تنوع و تفاوت آثار سفالی در شهرها و کشورهای مختلف شده است. در شهر شیراز نیز، هنر سفالگری به طور هنرمندانهای دنبال و انجام میشود و آثار بینظیر و زیبایی از آن حاصل میگردد. در سفر به شیراز میتوانید انواع ظروف و اشیاء سفالی را در قالب ظروف، اشیاء تزئینی و وسایل دکوری مشاهده و به عنوان سوغات شیراز خریداری کنید. دوستان و آشنایانتان از دریافت چنین سوغاتی ارزشمندی بسیار خوشحال خواهند شد. همچنین، میتوانید به عنوان یادگاری برای خودتان یکی از این محصولات سفالی زیبا را بخرید و هربار از دیدن یا استفاده آن لذت ببرید.
معرق کاری
معرق کاری یکی از هنرهای اصیل و زیبای ایرانی است. گرچه گفته میشود هنر معرق کاری از هند به ایران آورده شده، اما هنرمندان ماهر و تردست ایرانی توانستهاند با ذوق و سلیقه بینظیرشان هنر معرق کاری را در سراسر ایران زمین گسترش دهند. هنر معرق کاری در آغاز تلفیقی از فلز و چوب بود و به شیوهای که امروزه میبینید، انجام نمیشد. هنرمندان ایرانی بر خلاف هنرمندان هندی که در معرق کاری تنها از یک نوع چوب استفاده میکردند، از چوبهای متفاوت با رنگهای مختلف برای ساخت آثار معرق بهره میبردند. بهترین نمونههای معرق کاری را در بازارهای شیراز میتوانید به خوبی و به وفور مشاهده کنید که به دست هنرمندان خوش ذوق و باسلیقه شیرازی درست شدهاند. خرید یکی از این آثار هنری به عنوان سوغات شیراز قطعا بسیار باارزش و فراموش نشدنی خواهد بود.
اشیاء و ظروف نقرهای
ایرانیان از قدیم الایام جزو اقشاری بودند که به انواع ظروف و اشیاء و به خصوص اشیاء تزئینی و قیمتی بسیار علاقه داشتند. امروزه نیز چیزی از این علاقه مندی در مردمان سرزمینمان کم نشده و همچنان اهمیت زیادی به اشیاء و ظروف تزئینی و قیمتی داده میشود. ازجمله اشیاءئی که از گذشته تا به امروز همچنان محبوب باقی مانده و همیشه طرفداران خاص خود را دارد، اشیاء و ظروف نقرهای هستند. میدانید که از زمانهای قدیم مردم از اشیاء و ظروف نقرهای برای سرو غذا و یا به عنوان دکور و تزئین منزل استفاده میکردند و در زمان حال نیز این روند ادامه دارد. در سفر به شیراز، اگر در بازارهای شیراز قدم بزنید، اشیاء و ظروف نقرهای نظر شما را به خود جلب خواهند کرد. نقره کاری یکی از شاخهها و زیرمجموعههای فلزکاری به حساب میآید و هنرمندان شیرازی در این زمینه نیز مهارت و استعدادهایشان را به نحو احسن شکوفا کردهاند. اشیاء و ظروف نقرهای معمولا در قالب قندان، فنجان، گلدان، آینه، سینی، بشقاب و ... ساخته میشوند و سوغاتی فوق العاده ارزشمندی هم به لحاظ هنری و هم به لحاظ مادی محسوب میشوند.
منبت کاری
یکی از هنرهای دستی زیبا و ظریف که به روی چوب انجام میشود، هنر منبت کاری است. درواقع هنر منبت کاری را میتوان هنر کنده کاری و حکاکی به روی چوب نامید. انواع هنر منبت کاری را میتوان در تابلوهای چوبی، میزها و مبلمان مشاهده کرد که با چه ظرافت و دقتی کنده کاری شده و طرح و نقش زیبایی گرفتهاند. در شهر هنرپرور شیراز نیز منبت کاری رواج دارد و میتوان در بسیاری از آثار چوبی سحر و جادوی این هنر را مشاهده کرد. خرید وسیله یا اشیاءئی که هنر منبت کاری به رویش انجام شده، به عنوان سوغاتی میتواند بسیار باارزش باشد.
قلم زنی
حتما در گشت و گذار در بازارهای شیراز و بازدید از مغازههای ظروف و اشیاء فلزی چشمتان به ظزوفی که نوشتههایی رویشان حکاکس شده، خواهد خورد. چنین ظروفی با نوشتههای حکاکی شده را احتمالا در جاهای دیگر و حتی موزهها هم دیده باشید. به این هنر حکاکی و ایجاد نقوش به روی اشیاء فلزی از قبیل طلا، نقره، مس و برنج را هنر قلم زنی مینامند. هنر قلم زنی مختص شهر شیراز نیست و در بسیاری از شهرها و مناطق ایران انجام میشود. اما در میان صنایع دستی شیراز آثار قلم زنی به وفور دیده میشوند. میتوانید به عنوان سوغاتی یکی از ظروف قلم زنی شده را خریداری کنید. هنر قلم زنی معمولا به روی اشیاء و ظروفی چون سینی، گلدان، بشقابهای تزئینی، قندان و دیگر وسایلهای کاربردی و دکوری انجام میشود.
میناکاری
میبینید که هنرهای به کار گرفته شده در صنایع دستی شیراز، پایتخت فرهنگی و هنری ایران تمامی ندارند. هنر مینا کاری به تزئین ظروف و اشیاء فلزی با مواد رنگی گفته میشود. مطمئنا به دفعات زیاد و در مکانهای متعدد آثاری از هنر مینا کاری را مشاهده کردهاید، بدون این که اطلاعی از نام هنر به کار گرفته شده داشته باشید. اما از این پس در هرجایی که آثاری از مینا کاری مشاهده کنید، برایتان جذابیت بیشتری خواهند داشت. زیرا در مورد این هنر مطلع هستید. امروزه، مینا کاری بیشتر به روی ظروف مسی صورت میگیرد. درواقع، هنر مینا کاری را میتوان هنر تزئین ظروف و اشیاء فلزی با اکسید فلزات تعریف کرد که به وسیله حرارت به رنگ خاصی متمایل میشوند و تغییر رنگ میدهند. مینا کاری، یک هنر آزمایشگاهی است و با کمک آتش و خطوط به روی ظروف فلزی نقش و نگارهایی ایجاد میکند. هر فلزی رنگ خاص و منحصر به فرد خود را به وجود میآورد. هنر میناکاری پنج هزار سال قدمت دارد در ایران در دوره صفویان به اوج شکوفایی رسیده بود. ظروف مینا کاری شده جزو باارزشترین سوغات شیراز هستند که هر گردشگری در سفر به شیراز میتواند تهیه کند.
شیشه گری
هنوز هم هنر شیشه گری به صورت سنتی در بسیاری از نقاط دنیا همچنان رواج دارد. هنرمندان ماهر شیشه را از ترکیب سیلیکاتهای قلیایی و ذوب آنها در کوره درست میکنند. سپس، مواد مذاب را با کمک دست یا قالب و با دمیدن در آن شکل و فرم میدهند. این شیوه و سبک از تولید شیشه سابقه بسیار طولانی در ایران دارد و آثار شیشهای به جا مانده از زمانهای قدیم در موزهها به چشم میخورند. در شیراز نیز، شیشه گری همچون دیگر هنرها در حال انجام شدن است و رواج دارد.
زیرانداز نمدی
در معرفی سوغات شیراز و صنایع دستی آن نمیتوان از هنر سخت و طاقت فرسای نمدمالی صرف نظر کرد. نمد از موی حیواناتی چون شتر، بز و یا گوسفند پس از طی مراحلی سخت به وجود میآید و درست کردن نمد کار بسیار زمان بر و طاقت فرسایی است. زیرا زیراندازهای نمدی فاقد تار و پود هستند و از در هم تنیده شدن پشم شکل میگیرند. یکی از خاصیتهای پشم حیوانات ذکر شده این است که قابلیت در هم تنیده شدن دارد و در نهایت با بافتی محکم و بادوام ایجاد میشوند. در میان صنایع دستی شیراز، زیراندازهای نمدی را میتوان مشاهده کرد.
گلیم، جاجیم و قالی
گلیم، جاجیم و قالی از جمله صنایع دستی معروف ایران هستند که در اکثر مناطق ایران هم بافته میشوند. اما نقش و طرحهای هر منطقه خاص و متفاوت است. گلیمهای سنتی از الیاف طبیعی تهیه شده و با رنگهای طبیعی رنگ میشوند. روستاییان و عشایر استان فارس علاوه بر گلیم بافی، قالیهایی از جنس الیاف پنبه، ابریشم و پشم نیز میبافند. تمامی محصولات این روستاییان نظیر انواع گلیمها، جاجیمها و قالیها در بازارشیراز به فروش میرسند. با خرید این صنایع دستی باارزش و محلی هم سوغاتی باارزشی را خریداری میکنید و هم این که به اقتصاد و رونق کسب و کار روستاییان و عشایر زحمتکش کمک میکنید.
گیوه
گیوه، به پاپوش سنتی ایرانی گفته میشود که در به اشکال مختلف در اکثر شهرهای ایران بافته میشود. برا امتحان کردن این پاپوشهای گرم و سنتی در سفر به شیراز سری به بازارچهها بزنید و یک جفت از آنهارا بخرید. البته، گیوههای امروزی شکل و شمایل و ظاهر مدرنتر و زیباتری دارند و به راحتی میتوانید در زندگی روزمره استفاده کنید.
ظروف و اشیاء سرامیکی
ظروف و اشیاء سرامیکی باکیفیت و متنوع در استهبان استان فارس تولید میشوند. استهبان استان فارس در چندین سال گذشته به عنوان منطقه ویژه تولید سفال سرامیک برگزیده شده و همچنین سفال سرامیک استهبان به عنوان بخشی از میراث معنوی استان فارس در فهرست آثار معنوی ایران ثبت گردیده است. محصولات سرامیکی در فروشگاههای سوغاتی فروشی شیراز به فروش میرسند.