gardeshban.ir

«باب عالی» درِ شرقی کاخ گلستان است که با ارگ سلطنتی تهران همسن بوده و بیشتر از ۶۰ سال است که بسته مانده. نخستین‌بار سال ۱۳۸۹ وعده بازگشایی ورودی شرقی کاخ، از خیابان ناصرخسرو داده شد. قرار بود دالان تاریخی راه بیاندازند و عکس‌ها و اسناد کاخ گلستان را به مردم نشان دهند. اما بدتعهدی شهرداری وقت، آن را عقب انداخت.

سال ۱۳۹۳ نیز احمد مسجدجامعی ـ رییس وقت شورای شهر تهران ـ در جریان تهران‌گردی‌هایش از باب عالی وارد کاخ گلستان شد تا شاید بهانه‌ای شود برای بازگشایی در بسته کاخ. آن موقع عمارت باب عالی انبار لوازم معاونت میراث فرهنگی بود. بهانه آوردند که بازگشایی این در، حفاظت از کاخ را سخت می‌کند، چون نیروی یگان حفاظت هم کم بود. درِ کاخ آن‌ها سال باز نشد. اما در سال ۱۳۹۶ اعلام کردند عمارت «باب عالی» آرشیو کاخ گلستان می‌شود.

در سال ۱۳۹۹ شهرداری منطقه ۱۲ تهران دوباره از بازگشایی باب عالی خبر داد و اعلام کرد که گردشگران و بازدیدکنندگان تا شهریورماه ٩٩ می‌توانند از خیابان ناصرخسرو وارد کاخ گلستان شوند، اما این‌بار هم بازگشایی بدون مشخص شدن دلیل آن به تعویق افتاد.

اینک آفرین امامی ـ مدیر مجموعه جهانی کاخ گلستان ـ خبر داده که «باب عالی»، تاریخی‌ترین درِ این کاخ، قرار است در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ همزمان با هفته میراث فرهنگی باز شود. هرچند این دفعه هم ممکن است محدودیت‌های کرونا این وعده را به سرانجام نرساند.

امامی درباره بازگشایی «باب عالی» به ایسنا گفت: سال‌های زیادی در جلسات متعدد بحث بود که این در باز شود و محسنات و مضرات آن بارها بررسی شد.  در اسفندماه ۹۸، موضوع بار دیگر در شورای راهبردی کاخ پیشنهاد شد،  توصیه معاونت میراث نیز بر این بود که بازگشایی باب عالی حتما جزو برنامه‌های کاخ قرار گیرد. تمام نقاط قوت و ضعف را درنظر گرفتیم و این یک سال کارهای لازم انجام شد ‌و الان آماده بازگشایی هستیم.

او اضافه کرد: البته ترجیح ما این بود که نوروز ۱۴۰۰ درها باز شود، اما با توجه به اضافه شدن پاک‌سازی بنا، کار عقب افتاد. حالا نمای «باب عالی»  پاک‌سازی شده و پرده سمت خیابان ناصرخسرو آویخته شده و برای در امان ماندن نما از فضولات پرندگان، ساختاری فراهم شده است، فقط منتظر فرارسیدن هفته میراث فرهنگی هستیم تا در را باز کنیم. تابلو کاخ گلستان را نیز از سمت خیابان ناصرخسرو پس از هماهنگی با اداره کل موزه‌ها و پایگاه‌های ثبت جهانی نصب می‌کنیم.  

او درباره طولانی شدن آماده‌سازی باب عالی اظهار کرد: این کار مقدماتی نیاز داشت، مثل ایجاد زیرساخت‌های گردشگری، راه‌اندازی سیستم بلیت‌فروشی الکترونیکی، مرمت و ترمیم ساختمان که البته بیشتر منظور حفاظت و پاک‌سازی ساختمان بود. این کارها تقریبا انجام شده و زیرساخت بلیت‌فروشی آماده است. به همت شهرداری منطقه ۱۲ نیز توانستیم ساعت شمس‌العماره را هم تعمیر کنیم که صدایش در منطقه بپیچد.

امامی اظهار کرد: با بازگشایی  «باب عالی» که تنها درِ تاریخی باقی‌مانده از درهای کاخ گلستان است، قرار نیست درِ جنوب غربی که هم‌اکنون ترددها از طریق آن انجام می‌شود، بسته شود. درِ جنوب غربی که از نظر محل قرارگیری یادآور سردر ورودی کاخ است، همچنان باز خواهد ماند.

او این احتمال را مطرح کرد که ممکن است شرایط کرونا در شهر تهران افتتاحیه را به تاخیر اندازد و گفت: اگر کاخ در هفته میراث فرهنگی باز شود و بازدیدکنندگان وارد کاخ شوند، در این صورت باب عالی باز می‌شود و اگر اجازه بازگشایی ندهند، قطعا بسته می‌ماند. اما امکان دارد افتتاحیه نمادین برای اعلام عمومی در هفته میراث فرهنگی انجام شود.

امامی اظهار کرد: با بازگشایی «باب عالی» انفاق مهمی می‌افتد؛  کاخ به محور گردشگری خیابان ناصرخسرو، مدرسه دارالفنون، خانه امام جمعه و بازار تهران متصل می‌شود. متاسفانه تا پیش از این، این رابطه قطع بود. از طرفی مراوده دوسویه بین کاخ و بازار اتفاق می‌افتد و افرادی که برای خرید به منطقه بازار آمده‌اند وارد کاخ می‌شوند و افرادی که هدف‌شان فقط بازدید از کاخ بوده می‌توانند به بازار تهران مراجعه کنند و یک رابطه اقتصادی هم ایجاد می‌شود که سبب رونق گردشگری خواهد بود.

علی محمد سعادتی، شهردار منطقه ۱۲ تهران که در بازگشایی باب عالی با کاخ گلستان مشارکت دارد، درباره مزیت باز شدن در شرقی گفته بود: اگر کسی به طهران قدیم آشنا نباشد، ممکن است حین بازدید از کاخ گلستان هرگز متوجه نشود که بافت تاریخی اطراف این کاخ چطور بوده و چه پیشینه‌ای داشته است، اما با باز شدن باب عالی این پیوند برقرار می‌شود. با مرمت و بهسازی کوچه مروی، اتصال به پامنار نیز میسر شده و همین‌طور بعد از آن دسترسی به گذر صنایع دستی عودلاجان که یکی از قطب‌های تولید و فروش صنایع دستی منطقه است نیز مهیا می‌شود و به این ترتیب یک مسیر گردشگری پیاده‌روی میزبان علاقه‌مندان به طهران قدیم خواهد بود.