پس از هندوها، مسلمانان بیشترین جمعیت را در هند به خود اختصاص دادهاند. رمضان برای مسلمانان هندی ماه خاصی است و جشنهای ماه مبارک و مراسمها آن با شور و شوق خاصی نسبت به کل کشورهای مسلمان برگزار میشود، مخصوصا اینکه این مراسمها همگی رنگ و بویی از هند را با خود دارند.
نفوذ رمضان و روزهداری در بین غیرمسلمانان هم در هند جالب توجه است، عدهای از غیرمسلمانان هند هم همگام با مسلمانان از این ماه برای تزکیه روح و جان خودشان استفاده کرده و روزهداری میکنند. کسانی که از دیگر ادیان با مسلمانان همراه میشوند، اعتقاد دارند که ماه رمضان، ماهی است که نشان میدهد همه ادیان میتوانند بدون هیچ مشکلی با یکدیگر تعامل داشته باشند.
ماه رمضان، امسال با زمان بارشهای فصلی در هند، همزمان شده است. مسلمانان هندی تقریبا پانزده ساعت روزهداری میکنند. در سالهایی که رمضان مصادف با تابستان باشد، بیشتر مردم روزهدار تا زمانی که هوا بیرون از خانه مساعد نباشد، دست از کار میکشند و در خانه میمانند. ولی بعد از افطار تا نزدیک سحر همه مغازهها دوباره دایر میشوند. زنان مسلمان هندی، عمدتا خانهدار هستند و ماه مبارک رمضان یکی از پرمشغلهترین ماههای زندگی آنها است. در این ماه، علاوه بر کارهای همیشگی خانه باید، سحری و افطار هم تدارک ببینند. کودکان در هند، هم پای بزرگسالان روزهداری میکنند و سعی میکنند که روزه کامل بگیرند.
هتلها در ماه مبارک رمضان باز هستند، ولی در مناطقی که مسلمانان جمعیت غالب را تشکیل میدهند، کرکره غذاخوریها بهصورت نیمهباز قرار میگیرد
در هند، تجمع ادیان مختلف بسیار بالا است. مسلمانان، همسایگان غیرمسلمان خودشان را سر سفرههای افطار میآورند و غیرمسلمانان، مسلمانان را برای باز کردن روزه خودشان به خانههایشان دعوت میکنند. در ماه مبارک رمضان، جایگاههای مخصوصی در تمام هند تعبیه میشود که در آن مردم، نذرهای خودشان را ادا میکنند تا کسانی که وسع خرید کردن غذاهایی همانند خرما، میوه و شیرینی ندارند، از آنها استفاده کنند. هتلها در ماه مبارک رمضان باز هستند ولی در مناطقی که مسلمانان جمعیت غالب را تشکیل میدهند، کرکره غذاخوریها بهصورت نیمهباز قرار میگیرد. خوردن و آشامیدن در ماه مبارک رمضان در هند ممنوع نیست؛ اما مردم غیرمسلمان و حتی مسلمانانی که قادر به روزه گرفتن نیستند، روزهداران را در این فریضه دینی همراهی میکنند.
مساجد هند برای همه مردم در ماه مبارک، افطاری دهند و این آیین را نشانی از برادری و اتحاد بین مسلمانان میدانند. بهوقت افطار و سحر مؤذن با بانگ بلند اذان را اعلام میکند و مردم به دور سفرهای مشترک در مساجد میتوانند افطار یا سحر کنند. در هند برای روستاهای دوردست هم برنامه اوقات شرعی تدارک دیده شده است تا مسلمانان در آن مناطق بدون دلهره از زمان افطار برای روز خودشان برنامهریزی کنند.
مسلمانان هندی بر اساس اعتقادات اسلامی، روزههای خودشان را با خرما و آب افطار میکنند. البته در برخی از مناطق هند، افطار با شیر و تکههای میوه هم مرسوم است. هندیها برای افطار خودشان غذاهای سنتی همانند چانا دال (شلغم پخته بههمراه حبوبات، لپه در هندی همان چانا دال است)، پاکورا (اسنکی با ترکیب پیاز سرخکرده، هویج و سیبزمینی)، داهی وادا (اسنک عدسی آغشته به ماست و آرد)، فرنی، حلیم تهیه میکنند. همچنین برای سحری هم غذاهایی سنتی مانند کچیدی (برنج پخته بههمراه عدس)، کیما (گوشت چرخکرده سرخشده)، پاراتا (لایههایی برشته از گندم) میخورند.
هتلهای هند، در طول روز، غذاهایی که مخصوص ماه رمضان هستند را آماده دارند
هتلهای هند، در طول روز، غذاهایی که مخصوص ماه رمضان هستند را آماده دارند، همچنین در مغازههای غذا فروشی دستور غذایی مخصوص ماه مبارک تهیه میشود. مردم هند روز را غالبا به عبادت میگذرانند. محل اصلی عبادت مردم هند، همانند سایر کشورهای مسلمان مساجد هستند که معمولا در اوقات سحر، افطار و ما بین این دو زمان پر از جمعیت دیندار است.
بازارهای هند برخلاف تصور، رونق بیشتری به خود میگیرد. در شهرهایی همانند دهلی، حیدرآباد و کلکته، بازار فروش مواد غذایی نزدیک زمانهای افطار و بعد از سحر داغ است. بازاریان بعد از افطار تا نزدیک سحر مغازههای خودشان را باز نگاه میدارند. خریدهای مردم هند در ماه مبارک، غالبا خرما، میوه و غذاهای سرخکرده برای وعدههای افطار و سحری است.
سازمانها و ادارهها در هند، رنگ و بوی ماه رمضان به خود میگیرند. هر سازمانی برای خودش تصمیم جداگانهای میگیرد تا مسلمانان علاوه بر انجام کارهای خودشان، برای انجام فرایض دینی مشکلی نداشته باشند. از جمله این برنامهها تعطیلی زودهنگام ادارات یا برگزاری مراسم افطاری مشترک بین کارکنان است.
هند دارای جمعیت زیر خط فقر زیادی است که فرایض دینی خودشان را بدون هیچ تفاوتی با بقیه برگزار میکنند. اتحادیه و سازمانهای خیریه زیادی در ماه مبارک رمضان به در خانههای این خانوادهها میروند و به آنها کمکهای مالی میکنند یا برای یک ماه مایحتاج غذایی آنها را تهیه میکنند تا آنها هم بتوانند، در مهمانی خدا شریک شوند.
هند با داشتن ادیان مختلف در خود، اعیاد و مناسبتهای دینی زیادی هم در طول سال به خود میبیند؛ اما در میان این اعیاد، عید فطر که مشترک بین دویست میلیون مسلمان است، از جایگاه ویژهای برخوردار است. مسلمانان هندی چند روز قبلتر از عید فطر، برای عید البسه نو خریداری میکنند. این عید، علاوه بر مسلمانان برای غیرمسلمانان، از اهمیت ویژه اقتصادی برخوردار است. دو عید بزرگ فطر و قربان در هند بهشکل باشکوهی برگزار میشود. با توجه به گستردگی جمعیت مسلمانان در روز عید فطر از هر کوی و برزنی، صدای موسیقی هندی به گوش میرسد.
مسلمانان هندی در این عید، به دیدار بزرگان و خویشان میروند و از آنها دلجویی میکنند. همچنین به بهانه این عید، مهمانی میدهند و اقوام را به دور هم جمع میکنند. برخی دیگر از خانوادههای هندی بهجای دادن مهمانی، نذری پخش میکنند تا خانوادههای کمدرآمد و بیبضاعت هم در این جشن بزرگ شریک شوند.
دولت هند، روز عید فطر را تعطیل رسمی اعلام کرده است
لباس غالب مردم هند در روز عید فطر یک دست سفید است. محله و مساجد هند در این روز باشکوه آذینبندی میشوند. صبح روز عید مساجد جامع شهرها، برای برگزاری نماز عید فطر آماده هستند. جمعیت شرکتکننده در شهرهای بزرگ بهقدری است که علاوه بر مسجد، خیابانهای اطراف هم پر از جمعیت نماز گذار میشود تا نماز عید فطر را بهجای آورند. در برخی از شهرها و ایالتهای مسلماننشین هند، جشن عید فطر چند روز ادامه پیدا میکند. دولت هند، روز عید فطر را تعطیل رسمی اعلام کرده است.
اگر در ماه مبارک رمضان، به هند مسافرت کنید، شاهد همدلی و تعامل زیبایی بین ادیان مختلف خواهید بود. پیروان بسیاری از ادیانی که با دین اسلام نقاط مشترک اندکی دارد، هم در این ماه، سعی میکنند روزهداری کنند و مسلمانان را همراهی کنند.