اگر تابهحال از پنجره فرودگاه به حرکت هواپیماها نگاه کرده باشید و اگر تابهحال تاخیرهای سه تا پنج ساعته را تجربه کرده باشید، بهاحتمال زیاد متوجه خطوط مارپیچمانند روی دماغه موتور هواپیما شدهاید. دقیقا فایده چنین طراحی غریبی روی این بخش کاملا صنعتی این دستگاه غولپیکر چیست؟ واقعیت آن است که این طراحی، هدفی مهم را دنبال میکند.
بحثهای زیادی درباره علت وجود چنین مارپیچی وجود دارد؛ اما درمیان آنها یک دلیل وجود دارد که همه روی آن اتفاقنظر دارند: در واقع، این مارپیچ به کارکنان فرودگاه هشدار میدهد که موتورها روشن و در حال چرخیدن هستند.
یک پنکه سقفی را در نظر بگیرید؛ پرههای آن در زمان خاموشی بهطورواضح دیده میشوند؛ اما وقتی پنکه را روشن میکنید شبیه یک منظره محو و بیحرکت بهنظر میرسد. همین موضوع برای توربینهای موتور هم صدق میکند. زمانی که آنها با سرعت بالا در حال چرخیدن هستند، همه تحرکات قابلدیدن آن از چشمها پنهان میشود و تبدیلبه سیاهچالهای عمیق و خطرناک میشوند. برعکس توربینها، مارپیچها تبدیلبه خطوط سوسوزن سفید و درخشانی میشوند که بهراحتی قابل دیدن هستند.
شاید فکر کنید که خدمه فرودگاه میتوانند بین سکوت یک موتور خاموش و غرش کرکننده یک موتور روشن تفاوت قائل شوند؛ اما به چند دلیل چنینچیزی ممکن نیست. به این جمله از KLM Royal Dutch Airlines (خطوط هواپیمایی KLM) دقت کنید:
خوب؛ این امکان وجود دارد که چندین موتور در نزدیکی جایی که خدمه ایستادهاند بهطورهمزمان روشن باشند؛ علاوه بر اینکه آنها لباسهای محافظ به تن میکنند. اگر پنج موتور با هم کنار گوش شما صدا کنند، همیشه هم معلوم نخواهد شد که کدامیک روشن است و کدامیک خاموش.
مارپیچها به کارکنان فرودگاه هشدار میدهند که موتورها روشن هستند
اهمیت تشخیص آنها از یکدیگر، مسئله مرگ و زندگی است. بهعنوان مثال، یک هواپیمای بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر دارای منطقه خطر پنج متری دور موتور خود است؛ چون اگر فردی از این فاصله بهآن نزدیکتر شود (و شاید مثلا نمیداند که موتور روشن است) بهدرون پرههای مرگبار آن کشیده خواهد شد. رویدادهای اینچنینی چندینبار گزارش شدهاند.
دلیل قطعی دیگر وجود این مارپیچها مربوطبه پرندگان است. برخی میگویند وظیفه این مارپیچهای سفید، محافظتاز پرندگان است. بوئینگ اینکار را یک هدف میداند و رولزرویس هم با آن موافق است. دلایل علمی زیادی برای توجیه این استدلال وجود ندارد؛ اما غیرممکن هم نیست. همان طور که KLM اعلام کرده است:
[پرندگان] مارپیچهای در حالچرخش را بهجای یک سیاهچاله بهشکل دیسکهای سفیدی میبینند که شاید بهآنها این هشدار را بدهد که از سیاهچالهای که آنها را بهسمت نابودی نابهنگامی سوق میدهد، فاصله بگیرند.