اخیراً برج ساعت برن جشن ۶۰۰ سالگی خود را برگزار کرد. با نگاهی از پنجره شرقی برج، کمی قبل از اعلام ساعت، میتوانید جمعیت گردشگرانی که منتظر آغاز نمایش بسیار قدیمی مشهور برج ساعت هستند را ببینید.
تاریخ این برج و مکانیسم دقیق و پیچیده ساعتش شاید بسیار جذابتر از نمایشی باشد که از بیرون میتوان مشاهده کرد. در بالای برج یک ناقوس ۱.۴ تنی وجود دارد که سازه، نام خود را از آن میگیرد. میتوان تاریخ دقیق ساخت آن را که اکتبر سال ۱۴۰۵ است به صورت حکاکی شده روی این ناقوسی عظیم که به مدت ۶۰۰ سال هر ساعت به صدا در آمده مشاهده کرد.
سال ۱۴۰۵، سال تحول برن محسوب میشد. شهر چوبی قدیمی به کلی تخریب گردید و پروژه نوسازی عظیمی را پس از آن آغاز کردند. بناهای شهر این بار از جنس سنگ ماسهای ساخته شدند. نتیجه این پروژه همان قسمت قدیمی شهر است که امروز شاهدش هستیم.
صفحه مدرج بزرگ ساعت برن، ۲۴ ساعت شبانه روز را نشان داده و علامت ستاره، ماه و تاریخ را مشخص میکند. صفحههای تیرهتر پشت، زمان طلوع و غروب خورشید و عقربهای دیگر برجهای ستارهشناسی را معلوم میکند. همچنین یک عقربه دیگر وضعیت هلال ماه را نشان میدهد. ساعتهای مکانیکی قرن ۱۵ به نوعی کامپیوترهای زمان خود به شمار میرفتند. در واقع آنها ماشینهایی نو ظهور بودند که نحوه زندگی انسانها را تغییر دادند. زمان سنجی ۲۴ ساعتی از قرن ۱۴ شکل گرفت و در دوران بازسازی برن در سرتاسر اروپا در حال کسب شهرت بود. اولین ساعتهای عمومی در اروپا از نیمه دوم قرن ۱۴ ظاهر شدند. اولین ساعت عمومی کشور سوئیس نیز در سال ۱۳۶۸ میلادی در زوریخ نصب گردید.
مکانیسم فعلی داخل ساعت برج در سال ۱۵۳۰ میلادی جایگزین مکانیسم قدیمی و ساده آن شد. داخل این ماشین دقیق، قطعاتی شگفت انگیز از چرخ دندهها، طنابها، اهرمها و دستگیرهها را خواهید دید. ریتم قطعات این ساعت عظیم با غژغژ و تیک تاک و چرخش منظم و دائمی توسط یک پاندول غولآسا تنظیم میشود. نیروی محرکه ساعت از طریق وزنههای سنگیای که به طور تدریجی پایین میآیند تأمین میگردد. این سنگها از طنابهایی بلند به طول سه طبقه برج آویزان هستند. پاندول بعدها به مکانیسم ساعت اضافه شده و خود یک چالش واقعی برای حل کردن بود. برترین متخصصان برای انجام این امر انتخاب شدند اما همگی شکست خوردند تا بالاخره مشکل توسط یک کشاورز محلی در اوایل قرن ۱۸ حل شد.
برج دفاعی موجود در محوطه برج ساعت تا قرن ۱۲ برای محافظت از بخش غربی شهر استوار بود تا زمانی که توسعههای شهری، آن را در خود فروکشید. این برج که در سال ۱۴۰۵ در مرکز شهر قرار داشت، بعدها به عنوان زندان زنان مورد استفاده قرار گرفت. زنانی که با کشیشها و راهبها رابطه جنسی داشتند محکوم به حبس در این برج بودند. این امر شدیداً ممنوع بود و مجازات بسیار سختی در پی داشت. بسیاری از این زنان در برج جان میباختند.
مناظری که از بالای برج به سمت شرق میتوانید ببینید، نماهایی از قسمت قدیمی شهر و رودخانه را در بر خواهد داشت. در روزهایی که هوا صاف است میتوانید قسمت برن کوههای آلپ را در دور دست تماشا کنید. پنجرههای چوبی غربی به سمت سایر بخشهای قدیمی شهر باز شده و از آن اهالی شهر را مشغول رفت و آمدهای روزمره خود خواهید دید.
شاید برج ساعت به نظر یک ساعت کوکوی عادی در ابعادی عظیم باشد، اما آن را دست کم نگیرید! همین برج بود که یک کارمند ثبت اختراع جوان به نام آلبرت انیشتین را شگفت زده کرده و نحوه تفکر او درباره جهان هستی را تغییر داد. وی بعد از مشاهده ساعت بود که شروع به تحقیق درباره تئوری نسبیت کرد. امروزه این جاذبه مهم شهر برن که به خاطر هسته قرون وسطاییاش در یونسکو شناخته میشود گردشگران زیادی را به خود جذب میکند.