گردشبان (gardeshban.ir) : مدرسه تاریخی هدایت که در سال ۱۳۷۵ به ثبت ملی رسیده است، یکی از بناهای تاریخی شهر ارومیه محسوب میشود که قدمت آن به اواخر دوره قاجار برمی گردد؛ این مدرسه ابتدا یکی از خانههای قدیمی این شهر بوده و به یکی از بزرگان ایل قاجار تعلق داشته که در سال ۱۳۴۷ توسط مالک جدید به مدرسه تغییر کاربری داد.
کتیبههای مدرسه هدایت تخریب شده است، به همین دلیل تاریخ دقیق احداث و نام معمار سازنده آن مشخص نیست، اما با توجه به نوع مصالح و فرم معماری، تاریخ احداث آن به اواخر دوره قاجار میرسد. این بنا در واقع توسط شهریاران در آن زمان احداث شده است و در جنگ جهانی اول هم مدتی فرانسویها از آن استفاده کردهاند.
انتشار آگهی فروش این مدرسه تاریخی که اواخر بهمن سال ۱۳۹۹ منتشر شد، موجی از واکنشها را در پی داشت و کاربران شبکههای اجتماعی نوشتند چگونه ممکن است که یک مدرسه تاریخی، آنهم بنایی که به ثبت ملی رسیده است، برای فروش آگهی شود.
اکنون علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پنجمین جلسه کمیته تشخیص نفایس ملی و کاربری هم شأن اثر، با انتقاد از فروش مدرسه هدایت ارومیه به عنوان یک بنای نفیس، اعلام کرد: «باید جلوی فروش این بنای نفیس گرفته شود، این کار خلاف قانون است و در این راستا مکاتبات لازم با دستگاههای ذیربط انجام خواهد شد.»
مدرسه هدایت ارومیه بنای نفیس تشخیص داده شد
به گزازش گروه فرهنگی ایرنا از میراثآریا، پنجمین جلسه کمیته تشخیص نفایس ملی و کاربری هم شأن اثر سه شنبه (۷ اردیبشهت ۱۴۰۰) به ریاست علیاصغر مونسان وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی و با حضور اعضای کمیته تشخیص نفایس بهشکل حضوری و مدیران کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استانها بهشکل ویدئوکنفرانس در سالن فجر وزارتخانه برگزار شد و ۲۸ بنا در پنج استان کرمان، سمنان، آذربایجان غربی، لرستان و کردستان مورد بررسی قرار گرفت.
از این تعداد ۱۱ بنا مربوط به استان کرمان، دو بنا مربوط به استان سمنان، یک بنا استان آذربایجان غربی، هشت بنا استان لرستان و شش بنا مربوط به استان کردستان بود.
از نکات مورد تاکید وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در این جلسه اولویت دادن به صنایعدستی و حمایت از آن در واگذاریها بود. به گفته مونسان هر بنایی که پتانسیل خدماتدهی به صنایعدستی را دارد به صورت قرارداد مدیریت بهرهبرداری به بخش خصوصی سپرده شود و مدیران کل استانی در واگذاریها دید حمایتی از حوزه صنایعدستی را مدنظر قرار دهند. تجدید نظر در تنظیم قرارداها بر اساس چارچوبی هماهنگ برای نحوه واگذاریها و ابلاغ آن به تمامی استانها از دیگر نکات مورد تاکید دکتر مونسان در این جلسه بود.
در این جلسه از استان آذربایجان غربی مدرسه هدایت ارومیه که در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار دارد بررسی شد. فروش این بنا که نفیس تشخیص داده شد، مورد انتقاد وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی قرار گرفت و به صراحت اعلام کرد: باید جلوی فروش این بنای نفیس گرفته شود، وزارت راه و شهرسازی حق فروش بناهای باارزش و تاریخی را ندارد. این کار خلاف قانون است و در این راستا مکاتبات لازم با دستگاههای ذیربط انجام خواهد شد.
علیاصغر مونسان در نامه ای به محمدعلی طالبی استاندار یزد نوشت: در اجرای بند ج ماده واحده قانون تشکیل سازمان میراثفرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی و بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراثفرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیرمنقول فرهنگیتاریخی کشور در فهرست آثار ملی و فهرستهای ذیربط، مراتب ثبت اثر فرهنگی تاریخی خانه مستوفی واقع در استان یزد، شهرستان ابرکوه، بخش مرکزی، شهر ابرکوه، خیابان شهید باهنر، کوچه شهید باهنر نوزدهم، که پس از طی تشریفات قانونی لازم به شماره ۳۲۲۲۶ مورخ ۹۹/۶/۱۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، ابلاغ میشود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تاکید کرد: اثر مذکور (خانه مستوفی) تحت حفاظت و نظارت این وزارت است و هرگونه دخل و تصرف یا اقدام عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر هویت آن شود برابر مواد ۵۵۸ لغایت ۵۶۹ از کتاب پنجم قانون مجازاتهای اسلامی، تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده، جرم محسوب میشود و مرتکب مشمول مجازاتهای قانونی خواهد شد و مرمت و بازسازی اثر صرفا با تأیید و نظارت این وزارت ممکن خواهد بود.
مونسان همچنین در هشت نامه دیگر به استاندار یزد، مراتب ثبت هشت اثر فرهنگیتاریخی دیگر را به شرح زیر به او ابلاغ کرد:
خانه پورنعمتی واقع در شهرستان اردکان، بخش عقدا، دهستان عقدا، روستای شمسآباد، خیابان شهریار به شماره ۳۲۲۲۸ مورخ ۹۹/۶/۱۶،
حمام خضرآباد واقع در شهرستان اشکذر، بخش خضرآباد، شهر خضرآباد به شماره ۳۲۲۳۳ مورخ ۹۹/۶/۱۶،
حمام سرحوض واقع در شهرستان مهریز، بخش مرکزی، شهر مهریز، خیابان سیدمصطفی خمینی به شماره ۳۲۲۳۴ مورخ ۹۹/۶/۱۶،
مسجد نمدمال واقع در شهرستان مهریز، بخش مرکزی، شهر مهریز، به شماره ۳۲۲۳۵ مورخ ۹۹/۶/۱۶،
مسجد تغارسنجر واقع در شهرستان مهریز، بخش مرکزی، شهر مهریز، بلوار ۲۲ بهمن به شماره ۳۲۲۳۶ مورخ ۹۹/۶/۱۶،
حسینیه شهدای کهدوئیه واقع در شهرستان تفت، دهستان کهدوئیه، روستای کهدوئیه، خیابان امام خمینی به شماره ۳۳۱۲۶ مورخ ۹۹/۵/۶،
گورستان جوی هرهر واقع در شهرستان یزد، بخش مرکزی، شهر یزد، به شماره ۳۳۱۳۲ مورخ ۹۹/۷/۱۴،
خانه رحیم لاری واقع در شهرستان یزد، بخش مرکزی، شهر یزد، محله فهادان، کوچه شیخ احمد به شماره ۳۳۲۱۵ مورخ ۹۹/۸/۱۲،
همچنین وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در یک نامه جداگانه به استاندار یزد مراتب ثبت یک اثر فرهنگیتاریخی در فهرست آثار واجد ارزش تاریخیفرهنگی را ابلاغ کرد.
در نامه مونسان خطاب به بهمن مرادنیا آمده است: در اجرای بند ج ماده واحده قانون تشکیل سازمان میراثفرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی و بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراثفرهنگی کشور مصوب ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی و ماده ۱۵ قانون حمایت از مرمت و احیای بافتهای تاریخیفرهنگی مصوب ۱۳۹۸ مجلس شورای اسلامی مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیر منقول فرهنگیتاریخی کشور در فهرست آثار ملی و فهرستهای ذیربط، مراتب ثبت اثر فرهنگیتاریخی بافت تاریخی شاهدیه (ابرندآباد، گرد فرامز و نصرت آباد) واقع در شهرستان ثلاث یزد، بخش مرکزی، شهر شاهدیه که پس از طی تشریفات قانونی لازم به شماره ۳۰۰ مورخ ۸ فروردین ۱۴۰۰ در فهرست آثار واجد ارزش تاریخیفرهنگی به ثبت رسیده است، ابلاغ میشود.
طبق آییننامه و دستورالعملهای مصوب، شورای ملی ثبت آثار، بررسی و تصویب شرایط و ارزش ثبت آثار در چهار حوزه آثار غیرمنقول (اماکن تاریخی فرهنگی)، آثار منقول (اموال فرهنگی و اشیا تاریخی)، آثار طبیعی (مناظر بدیع جغرافیایی، محوطههای طبیعی – تاریخی، پدیدهها و نمونههای ارزشمند گیاهی، جانوری و زیستگاهها) و آثار ناملموس (رویدادها، مراسم و آیینهای معنوی و فرهنگی، آواها و مهارتها و شیوههای پخت غذاهای سنتی و...) در فهرست ملی را در بر میگیرد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی رییس شورا، معاون میراثفرهنگی نایب رییس و مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنویوطبیعی به عنوان دبیر شورا هستند که جلسات آن به صورت دورهای و بر اساس پروندههای موضوعی با حضور اشخاص حقوقی ثابت، اشخاص حقیقی و تعدادی از صاحبنظران و نمایندگان دستگاهها و سازمانهای مرتبط با هر پرونده به صورت متغیر تشکیل میشود.