گردشبان (gardeshban.ir) : در سال ۱۹۷۷ شورای جهانی موزهها هجدهم «می» را به نام روز جهانی موزه معرفی کرد. مشخص کردن تعداد دقیق موزهها در جهان کار دشواری است اما اطلاعات سازمانها و تحقیقاتی که در این خصوص صورت گرفته این رقم را دست کم ۵۵هزار موزه در بیش از ۲۰۰ کشور برآورد کرده است.
حتی شواهدی از جمعآوری و نگهداری اشیاء توسط انسان در روزگار باستان وجود دارد. اما توصیف امروزی ما از موزه در حوالی قرن هفدهم و هجدهم میلادی و در اروپا جایی که اشیاء برای نمایش عمومی در میدانها و کلیساها قرار داده میشدند شکل گرفت.
در ادامه با تاریخچه شش مورد از قدیمیترین موزههای جهان آشنا میشوید:
«موزه اشمولین»
این موزه توسط «الیاس اشمول» سیاستمدار و وکیل انگلیسی که آثار مجموعه خصوصی خودش را به موزه آکسفورد اهدا کرد ایجاد شده است. ساختمانی که برای نگهداری از این آثار ساخته شده در سال ۱۶۸۳ میلادی به روی عموم مردم باز شد.
این موزه همچنان در آکسفورد به روی علاقهمندان باز است و مجموعهای از آثار تاریخی و هنری همچون مرمرهای یونانی، آثار تاریخی از مصر باستان و آثار هنری «رافائل»، «میکلآنژ» و «لئوناردو داوینچی» را شامل میشود.
«موزه کاپیتولین»
از موزه کاپیتولین به عنوان قدیمیترین موزه جهان یاد میشود چرا که این موزه در سال ۱۴۷۱ در رم زمانی ساخته شد که پاپ سیکستوس چهارم مجموعهای از برنز را به شهر اهدا کرد.
به سرعت کتیبههای رومی، هنر قرون وسطایی و رنسانس، سکه و جواهرات نیز به مجموعههای این موزه اضافه شدند و در نهایت این موزه در سال ۱۷۳۴ به روی عموم مردم باز شد.
این موزه که در حال حاضر توسط شهرداری رم اداره میشود از سه ساختمان اصلی تشکیل شده است.
«موزه بریتانیا»
موزه بریتانیا در لندن که دست کم هشت میلیون اثر را در مجموعه دائمی خود جا داده بازتابی از قدرت و ثروت امپراتوری بریتانیا است، با این حال تاریخچه این موزه سبب ایجاد بحثهایی برای استرداد آثار تاریخی آن شده است.
این موزه که در سال ۱۷۵۳ با مصوبه مجلس در طول حکمرانی «جورج دوم» بنیانگذاری شد به عنوان نخستین موزه ملی و عمومی جهان شناخته میشود که در سال ۱۷۵۹ بازدیدکنندگان را پذیرفت.
از مشهورترین آثار این موزه به مرمرهای «پارتنون» یونان میتوان اشاره کرد. در مجموعه این موزه بیش از ۱۰۰هزار اثر تاریخی مصری و آثاری از خاورمیانه نگهداری میشود.
«موزه لوور»
«لوور» در پاریس که به عنوان پربازدیدترین موزه جهان شناخته میشود در سال ۱۷۹۳ افتتاح شد. امروزه بیش از ۳۸۰هزار اثر تاریخی و ۳۵هزار اثر هنری از جمله تابلو نقاشی «مونالیزا» اثر «داوینچی» در این موزه نگهداری میشود.
تقریبا از قرن شانزدهم میلادی ساختمان این موزه پیش از آنکه «لویی چهاردهم» در سال ۱۶۸۲ آن را به مقصد کاخ ورسای ترک کند به عنوان کاخ برای خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار میگرفت.
بعدها انجمن ملی که پس از انقلاب فرانسه به وجود آمده بود دستور داد این ساختمان به یک موزه تبدیل شود، موزهای که آثاری شامل دوران حکمرانی ناپلئون و مجموعههای سلطنتی را نگهداری میکند.
«موزه پرادو»
موزه پرادو در مادرید آثاری از مجموعه سلطنتی اسپانیا را شامل میشود و خانه مجموعه بزرگی از آثار هنری این کشور است.
ساختمان این موزه در سال ۱۷۸۵ طراحی شد و در نهایت توسط یکی از اعضای سلطنتی اسپانیا به عنوان مکانی برای نگهداری از مجموعهای از تابلوهای نقاشی و مجسمهها مورد استفاده قرار گرفت.
در سال ۱۸۱۹، این موزه برای نخستینبار به روی عموم مردم باز شد و در حال حاضر نیز بیش از ۷۰۰۰ نقاشی در مجموعه این موزه نگهداری میشود. از مهمترین تابلوهای نقاشی این موزه به «ندیمهها» اثر « دیهگو ولاسکز» میتوان اشاره کرد. این نقاشی شاهزاده مارگاریت ترزای را در کنار ندیمههایش به تصویر میکشد.
در این موزه همچنین شاهکارهایی از «فرانسیسکو گویا» و «تیسین» وجود دارد.
«موزه هرمیتاژ»
موزه دولتی هرمیتاژ در سنپترزبورگ واقع در روسیه بر اثر تلاشهای «کاترین دوم» شکل گرفت. «کاترین دوم» که از حامیان بزرگ هنر و آموزش بود با هدف به نمایش گذاشتن مجموعه خود که شامل آقار متنوعی از نقاشی و مجسمه گرفته تا کتاب میشد برای ساخت این موزه تلاش کرد.
این موزه که در سال ۱۷۶۴ ساخته شده و در سال ۱۸۵۲ به روی عموم مردم باز شد در مجموع از حدود سه میلیون اثر که شامل آثا هنری، آثار باستانی و جواهرات میشود نگهداری میکند.