gardeshban.ir

شکل ابرها ،وضعیت وزش باد به شما کمک می کند تا شرایط جوی را تا ۲۴ ساعت آینده بررسی کنید. این موارد به شما کمک می کنند تا با توجه به وضعیت آب و هوا قدم بعدی خود را مشخص کنید. در ضمن یادگیری چنین موضوعی کار دشواری نبوده و به راحتی امکان پذیر است. برای شناسی چند شکل متفاوت از ابرهای بارش زا ، نیازی به سال ها تجربه ی کوهنوردی ندارید ! شکل گیری این ابرها، نتیجه مستقیم تغییرات جوی است و به خوبی از آب و هوایی که در انتظارتان است خبر می دهند .

ابرهای عدسی شکل ( Lenticular cloud )

این صحنه را فرض کنید : شما در حال کوهنوردی در دامنه ها هستید و آسمانی آبی، شما را از هر دو طرف محاصره کرده است . سرتان را بالا می آورید و به نوک قله ای که در دوردست ها واقع شده است، نگاه می کنید . یک ابر بیضی شکل را مشاهده می کنید که درست بالای قله ی کوه ، ساکن شده است . بعضی ها می گویند این شکل ابری ( که به ابرهای عدسی مشهور هستند ) ، درست شبیه سفینه های UFO هستند ! در حقیقت ساختار آن ها به صورت چند ابرعدسی لایه ای است که روی هم جمع شده اند و شکلی مواج درست کرده اند . این ابرها به شما می گویند که در فاصله های نزدیکتر باد بسیار شدیدتر خواهد شد و رطوبت هوا نیز بالاتر می رود !

اگر قصد صعود به قله ای دارید که این گونه ابرها، بالای آن حضور دارند ، می توانید تقریبا مطمئن باشید که شرایط جوی از ۶ تا ۱۸ ساعت ، بسیار شدید تر خواهید شد . این زمان کافی را به شما می دهد تا پوشش های پشمی خود ، بارانی های مردانه و زنانه خود و هرگونه تجهیزات موردنیاز در آب و هوای طوفانی و بارانی را به تن کنید تا مسیر خود را به سلامت طی کنید .

ابرهای نیمبوس

کلمه نیمبوس "nimbus” به معنای باران در لاتین است، پس این نوع ابرها، باران تولید می کنند. هر ابر با پیشوند "nimbo” یا پسوند "nimbus” یک نوع ابر باران زا می باشد. به عنوان مثال، یک ابر نیمبواستراتوس یک ابر استراتوس است که باران یا برف ایجاد می کند. از آنجایی که ابرهای بارانی ابرهایی راکد، خاکستری و بی شکلی هستند، ابرهای نیمبواستراتوسی را می توان در روزهای بارانی و خاکستری مشاهده کرد.

ابرهای کومولونیمبوس ( Cumulonimbus cloud )

یکی از شناخته شده ترین و روشن ترین نشانه های رعد و برق ، وجود ابرهای کومه‌ای‌بارا است. هواشناسان این ابرها را با نام علمی ” کومولونیمبوس ” می شناسند . سطح فوقانی این ابرها مسطح است و دارای شکوفه ها هستند که به صورت عمودی افزایش پیدا کرده اند . سطح بالایی آن نیز ، شکلی شبینه سندان دارد .این ابرها به نام ابرهای رعدوبرق نیز معروف‌اند و بارندگی آنها به‌ صورت رگباری است . طوفان هایی همراه با رعد و برق ، یکی از روشن ترین پیامد های وجود آن در آسمان، می باشد .

اگر مشغول کوهنوردی هستید و اینگونه ابری را در آسمان مشاهده کردید ، شاید بد نباشد برای پناه گرفتن از بارش باران ، به داخل ماشین یا کمپ خود بازگردید . این ابرها معمولا باعث بارندگی های شدید و رعد و برق های خطرناک می شوند . هم چنین احتمال وقوع پدیده هایی مانند تورنادو نیز وجود دارد!

ابرهای سیروس

ابرهای سیروس در واقع مرتفع ترین و بالاترین انواع ابرها در جو زمین می باشند. ابرهای سیروس در واقع ابرهایی نازک و دودی شکل هستند که اغلب در روزهایی که شرایط آب و هوایی مناسب باشد و باد کمی می وزد تشکیل می شوند. در واقع کلمه سیروس cirrus به معنای "پیچ خوردن مو” در زبان لاتین است!به دلیل دمای انجمادی که در بالای اتمسفر وجود دارد، این ابرها معمولا از کریستالهای یخ ساخته می شوند که به آن ها ظاهر سفید و روشنی می دهد.شکل این ابرها به صورت صفحه های پخش شده و مسطح می باشد، به طوری که به اندازه سایر ابرها ضخیم قطور نیستند. ابرهای سیروس در تکه های وسیعی گسترش می یابند و شکاف زیادی بین تکه های آن ها در آسمان وجود دارد.از آنجایی که از زمین فاصله فراوانی دارند، اغلب تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی سطح زمین قرار نمی گیرند. در عوض، آنها بسیار آرام، از غرب به شرق شناور هستند.ابرهای سیروس اغلب نشانه ای هستند از اینکه وضعیت آب و هوا رو به بدتر شدن، تغییر می کند.

ابرهای سیروکومولوس

این ابرها سفید رنگ بوده و به شکل تکه تکه با ظاهر پف کرده و موج مانند دیده می شوند و معمولا پیش از ابرهای سیروس در آسمان ظاهر می‌شوند و نشانه ی آغاز بارندگی و هوای طوفانی است .

ابرهای استراتوس

ابرهای استراتوس، ابرهایی خاکستری و ضخیم بوده و مانند مهی به نظر می رسند که زمین را لمس نکرده اند. در واقع، این ابرها گاهی اوقات از مه ای تشکیل شده اند که از سمت زمین به سمت بالا حرکت کرده است. همانطور که ممکن است حدس بزنید، در میان انواع ابرها این ها ابرهایی کم ارتفاع هستند، به این معنی که در نزدیکی سطح زمین تشکیل می شوند.وقتی کسی اشاره به یک روز خاکستری و ابری می کند، معمولاً منظورش این ابرهای ضخیم و یکنواخت می باشد. ابرهای استراتوس اغلب نور، باران یا برف را تولید می کنند، به خصوص زمانی که یک ابر نیمبواستراتوس باشند. در نتیجه در صورت مشاهده این ابرها حتما منتظر باران باشید.

آلتو استراتوس

این ابرها به صورت لایه‌های نازک و یکنواخت خاکستری یا متمایل به آبی در آسمان دیده می شوند و نشانه ی آغاز بارندگی هستند .

سیرو استراتوس

این ابرها از لایه های کوچک سفید و به هم فشرده به شکل گلوله ی پشمی تشکیل شده اند و نشانه ی نزدیک شدن هوای طوفانی بوده و پیش از فرارسیدن هوای بد یا طوفانی مشاهده می شود .

نیمبو استراتوس

اين ابرها متراكم و فاقد شكل معينی بوده و تمام آسمان را به‌طور نامنظم می پوشانند بارندگی های حاصل از اين ابرها اغلب مداومند.

رعد و برق

اگر در فاصله های دورتر رعد و برق را مشاهده کردید ، می توانید فاصله ی تخمینی برخورد را با شمارش ثانیه ای بین صاعقه و صدا، اندازه گیری کنید . هر ۵ ثانیه تفاوت میان رعد و برق معادل یک مایل ( ۱٫۶ کیلومتر ) است ، پس اگر از دیدن اولین شاخه ی صاعقه تا شنیدن صدای غرش آسمان ، ۱۰ ثانیه صبر کردید ، رعد و برق در فاصله ی دو مایلی ( ۳٫۲۱ کیلومتر ) شما اتفاق افتاده است . اگر در حال کوه نوردی هستید و رعد و برقی مشاهده کردید ، سریعا از قله و برآمدگی کوه فاصله بگیرید و جایی پناه بگیرید .

ابرهای پر مانند

علاوه بر شکل ابرها ( که در بالا به آن ها اشاره شد ) شما می توانید با در نظر گرفتن حالت کلی آسمان نیز ، آب و هوایی که در انتظارتان است را پیش بینی کنید. اگر ابرها به صورت پر مانند و دور از هم در بالای آسمان تشکیل شده باشند ، می توانند نشانگر این باشد که جبهه ای از هوای سرد با فشار کم در انتظار شماست. اگر رطوبتی در هوا مشاهده می کنید که غالبا به شکل یک حلقه به دور خورشید و یا ماه پدیدار می شود ، می تواند بیانگر این باشد که بارش باران در راه است .اگر تمام این موارد، همراه با مشاهده ی ابرهای کم ارتفاع و حجیم در ۴۸ ساعت بود، می توانید تقریبا مطمئن باشید که بارش در نیمه ی بعدی روز شروع خواهد شد . پس بهترین فرصت است که چادر های کوهنوردی خود را بر پا کنید !

ابر های عجیب و زیبا

 ماما توس

این ابر پس از گردباد تشکیل می شود و به گلوله های پشمی بزرگ در کنار یکدیگر با رنگ تیره در آسمان نمایان می شود .

 ابر نیلوفری

ابر نیلوفری قبل از طوفان به صورت یک رول در پایین لایه ی جو تشکیل می شود و در شمال استرالیا قابل مشاهده است . این پدیده در آلمان ، ایالات متحده امریکا ، انگلستان و روسیه نیز مشاهده شده است .

 یوفو

این ابرها بر اثرجاذبه زمین به وجود می آیند و یکی از زیباترین و نادرترین ابرها به شمار می روند و ظاهر آنها به بشقاب پرنده شباهت دارد .

 صبح افتخار

در استرالیا ابرهایی به صورت لوله ای نزدیک به زمین تشکیل می شوند که به آن‌ها صبح افتخار گفته می‌شود .

 موج شوریده

این ابرهای عجیب با نام ابرهای موج‌دار شوریده شناخته می‌شوند .

 شب تاب

این پدیده بر اثر عبوراشعه ی خورشید از میان ابر به شکل درخشان ظاهر می شود و به ابر ( ان ال سی ) نیز شهرت دارد . ابر بالا بعد از پرتاپ یک موشک بوجود آمده است .

 امواج جاذبه

این ابر بر فراز خلیج مکزیک شکل گرفته است و به صورت سطحی از امواج دیده می شود .

 فون کارمان

این نوع ابر بر فراز جزایر الکساندر در شیلی تشکیل شده است و در میان زمینه ی سفید آن دوایری سیاه رنگ به شکل پانچ شده دیده می شود .

 Pileus

این ابر بر فراز آتشفشان جزایر کوریل در کشور روسیه تشکیل شده است و به آن کوه کلاه نیز گفته می شود . این تصویر توسط ایستگاه بین المللی فضایی گرفته شده است .

فیزیکی

ابر ها به لحاظ فیزیکی در سه دسته گرم، مخلوط و یخی قرار می گیرند. ابر های گرم معمولا در مناطق گرمسیری به چشم می خورند. دمای آب داخل این ابر ها بالای صفر است. آب داخل ابر های مخلوط معمولا به صورت یخ های ریز و قطره های آب است. این ابر ها در فصول سرد به چشم می خورند. بخش زیادی از ابر های یخی را کریستال های یخ تشکیل می دهند.

ظاهر

ابر های کومولی یا جوششی به صورت قطعات جدا جدا هستند. ابر های کومولی می توانند آسمان را بپوشانند. ابر های استراتی یا پوششی لایه لایه هستند. گاهی اوقات شبیه ورقه یک تکه می شوند. این ابر ها نیز می توانند آسمان را بپوشانند. دسته سوم ابر های پر مانند بوده که اکثر مواقع به شکل رشته درمی آیند.

ارتفاع از سطح زمین

ابر ها به لحاظ ارتفاع از سطح زمین در سه دسته مختلف جای می گیرند. ابر های کم ارتفاع که در فاصله دو کیلومتری قرار دارند. ابر های متوسط در فاصله ای بین ۲ تا ۷ کیلومتر هستند. ابر های مرتفع حداکثر تا ۱۳ کیلومتر از سطح فاصله دارند. جالب است بدانید که پیشوند و پسوند ابر ها ریشه در زبان یونانی دارند. الفاظی مانند کومولو، سیرو، آلتو و … از این دست هستند.

تلاطم در ابرها به قرار زیر است.

توفان تندری Thunderstorm

توفان‌های تندری و آذرخش که توسط ابرهای Cb به ویژه نوع سندانی آن anvil cloud ایجاد می‌شود، و نتیجه تخلیه بار الکتریکی الکتریسته ساکن میان ابر و ابر و یا ابر و زمین است، تحت هر شرایطی خطرناک و آسیب‌رسان است. پس از مشاهده آنها، عاقلانه‌ترین کار، گریز به نزدیکترین پناهگاه است.

مه

حریر مه بر رخسار کوه، مه در اثر سرد شدن هوای مرطوب رخ می‌دهد. یک تیرگی جوی در سطح زمین که به وسیله آویزش قطرک‌های آب، همراه و یا بدون همراهی ذرات دود، که دید را به زیر ۱۰۰۰ متر محدود می‌کند، مه می‌نامند. همچنین اگر دید بیش از ۱۰۰۰ متر باشد، آن‌را mist (دمه، تاری‌شم)می‌نامند. دودمه را که بیشتر در شهرهای با آلودگی هوایی بالا رخ می‌دهد را smoke fog می‌نامند. مه به روش‌های زیر تشکیل می‌شود.

مه تابشی: Radiation fog

بیشتر هنگامی که هوای مرطوب در شبی بدون ابر، پس از بارندگی، تحت یک سیستم پرفشار قرار گیرد آنگاه مه تابشی رخ می‌دهد. دمای هوای مرطوب در مجاورت زمین سرد و در شرایط چگالش به سرعت به دمای نقطه شبنم می‌رسد. بهترین سرعتی هم که باد می‌تواند داشته باشد شرایط بدون باد calm، و یا ۲ تا ۶ گره، ۱ تا ۳ متر بر ثانیه است. اگر در این شرایط دود هم وجود داشته باشد، دودمه smog نامیده می‌شود. حداکثر ارتفاع این نوع مه ۳۰۰ متر است. مه جنگل‌ها بیشتر از این نوع است.

مه فرارفتی: Advection fog

هنگامی که هوای گرم و مرطوب توسط باد به روی یک سطح سرد آورده می‌شود و دمای آن‌را تا نقطه شبنم پایین می‌آورد. مه کنار دریا و مه بادهای دره بیشتر از این نوع است. بهترین سرعت باد ۵ تا ۱۵ گره است.

مه تبخیری: evaporation fog

در اثر چگالش سریع بخار آب از سطح به هوای اشباع شده رخ می‌دهد. مه روی جاده پس از بارندگی و یا مه جنگل‌های گرمسیر از این نوع هستند.

مه یخ‌زدگی: freezing fog

در اثر یخ‌زدگی قطرک‌های آب رخ می‌دهد. دمای هوا بین ۲۴- تا ۴۵- درجه سانتیگراد و ارتفاع بالاتر از حدود ۸۰۰۰ متری از سطح دریا. این نوع مه به ویژه در اثر حرکت هواپیما و برخورد آن با ذرات آب اَبَرسَرد رخ می‌دهد.

مه جبهه‌ای: front fog

مه‌ای‌است در مقیاس گسترده، که در اثر حرکت و فعالیت جبهه‌های سرد، گرم و اکلوده رخ می‌دهد.

ابر کوه‌کُلاه و ابر غلتان

الف _ کوه‌کُلاه، (Cap Cloud)،

ابری که گاه و بیگاه بر فراز قله کوه‌های بلند، مانند دماوند، به چشم می‌خورد و همچون کلاهی قله را در بر می‌گیرد. این ابر که به واژه لاتینی Pileus نام‌گذاری شده است، ابری است کوچک و افقی که می‌تواند به شکل ابرهای کومه‌ای (= گل کلمی) کومولوسCumulus یا کومولونیمبوس (کومولوس باران‌زا) Cumulonimbus نمایان شود. ابر مولد آن می‌تواند به شکل یک روکش پدیدار شده باشد. این ابر پایدار نبوده و به سرعت تغییر شکل می‌دهد. شکل‌گیری آنها به‌ویژه در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر در اثر حرکت سریع و روبه‌بالای هوای مرطوب رخ می‌دهد. این حرکت سریع رو‌به‌بالا باعث می‌شود که دمای هوا از دمای نقطه شبنم dew point پایین‌تر بیاید. این ابر معمولا نشان‌دهنده هوای با تغییرات شدید و ناپایدار چشمگیر در آب‌وهوا هستند. یک چنین ابری که در بالا به شکل گل کلم است، اغلب به شکل یک کومولونیمبوس در آمده و نشان‌دهنده حرکت سریع روبه‌بالای جریان‌های هوایی در کوهستان است.

ب _ ابر غلتان، (رخش‌ابر) Roll Cloud

ابری است که همانند یک استوانه از فراز کوه به سوی دره سر می‌خورد و تلاطم‌های خطرناکی ایجاد می‌کند. یک ابر غلتان، یک ابر لوله‌ای شکل، از خانواده ابرهای کمانی شکلArcus Cloud است که غالبا در جبهه هوای سرد با توفان تندری و آذرخش همراه می‌شود. ابر غلتان همچنین می‌تواند نمایانگر فعالیت‌ جریان‌های هوایی شدید روبه پایین Microburst باشد. ابرهای غلتان ویژه کوهستان هستند. حتی در کوهستان هم این ابر بسیار خطرناک کم دیده می‌شود. آنها از پایه ابرهای تندرزا و یا ابرهای دیگر کاملا جدا هستند. از این‌رو است که آنها متفاوت از دیگر ابرها هستند. ابرهای غلتان معمولا بر روی محور افقی خود می‌چرخند، اما اگر بر روی محور دیگری بچرخند، نباید با ابرهای قیفی شکل funnel clouds که زایینده گردباد Tornado است اشتباه شود.

انفجار رو به پایین microburst

یک سقوط سنگین و غلیظ از هوای سرد چگال، و معمولا از یک ابر در حال گذر را downburst می‌نامند. اگر این رخداد در مقیاس بزرگ اتفاق بیافتن آن‌را macro burst و اگر در مقیاس کوچک خردهواشناسی رخ دهد آن‌را microburst می‌نامند. این اتفاق در کمتر از ۱۰ دقیقه و معمولا بین ۳ تا ۵ دقیقه رخ می‌دهد، و منجر به برش یا شکاف هوایی دهشت‌باری در جهت‌های افقی و عمودی می‌شود. این رخداد می‌تواند "خشک” و یا "تر” همراه با قطره‌های کوچک باران تا رگبار سنگین باشد. حلقه‌های چرخش این انفجار در نزدیکی سطح زمین به خوبی دیده می‌شود. این پدیده، به ویژه برای خلبانان، چتربازان و صخره‌نوردان بسیار خطرناک است. یکی از نشانه‌های این رخداد بسیار خطرناک، ابر غلتان است.

خطرناک‌ترین محل در محورهای افقی این انفجار قرار دارد.جایی که سرعت باد در زمان کوچکی به بیش از ۱۵۰ گره (حدود ۷۵ متر در ثانیه) می‌رسد. بیشترین توان این انفجار در حدود ۳۰ متری سطح زمین رخ می‌دهد. انفجار روبه‌پایین در زیر ۵% تا ۱۰% ابرهای Cb اتفاق می‌افتد. بیشترین محدوده اثر افقی این حدود ۴ کیلومتر است. با دوبرابر شدن سرعت سقوط هوا، microburst به یک macro burst تبدیل می‌شود.