شهرت غذاهای اسپانیایی را میتوان در آبوهوای مدیترانهای این سرزمین جستجو کرد. این آبوهوا محصولات اولیه متنوعی را در اختیار آشپزهای اسپانیایی قرار داده است. تنوع غذایی شامل دسرها و شیرینیهای خوشمزهی اسپانیایی هم میشود؛ شیرینیهایی که در جشنهای رنگارنگ این کشور جا باز کردهاند. تقریباً هر جشنی در اسپانیا شیرینی مخصوص به خود را دارد. در این مقاله فهرستی از بهترین و خوشمزهترین شیرینیهای اسپانیا را گرد هم آوردهایم که در تور اسپانیا حتماً باید آنها را امتحان کنید.
شیرینی گرد و حلزونی شکل اِنسایمادا (Ensaïmada)، شیرینی سنتی جزیرهی مایورکای اسپانیا است. تهیهی این شیرینی از قرن هفدهم تا به امروز در میان مردم جزیرهی مایورکا متداول بوده و دستور پخت آن در طول زمان هیچ تغییری نکرده است. با این وجود طی قرنهای متمادی، دستور پخت متنوعی هم در کنار آن به وجود آمده و به ترکیبات آن کدوحلوایی، خامه یا شکلات افزوده شده است. به صورت سنتی این شیرینی از روغن، آرد، شکر، تخممرغ، آب یا شیر و مایهی خمیر تهیه میشود.
قبل از پخت، خمیر را به مدت یکشب کنار میگذارند تا ور آمده و درنتیجه شیرینی پفی و لایهلایه از کار دربیاید. این شیرینی خوشمزه معمولاً برای صبحانه سرو میشود. روی آن را با پودر شکر میپوشانند و در آخر به همراه هاتچاکلت یا قهوه میل میکنند.
روسکوس فریتوس (Roscos fritos) یا روسکییاس (Rosquillas) یک دسر اسپانیایی شبیه به دونات است اما بافتی متفاوت و طعم شیرینتری نسبت به دوناتهای معمولی دارد. روسکوس فریتوس را معمولاً بعد از سرخ کردن، در شکر میغلتانند. خمیر این شیرینی خوشمزه از ترکیب تخممرغ، شکر، آرد، روغن و پوست رنده شدهی لیمو تهیه میشود. در آخر آن را به شکل حلقهی دونات در میآورند و در روغن سرخ میکنند. هرچند زادگاه روسکوس فریتوس را آندلس میدانند اما امروزه این شیرینی خوشمزه در سرتاسر اسپانیا، به ویژه در هفتهی مقدس مسیحی و جشن عید پاک تدارک دیده میشود.
کاسادیِیا (Casadiella) یک نوع شیرینی رولی سنتی است که داخل آن را با گردو پر میکنند. ریشهی این دسر به استان استوریاس در اسپانیا میرسد. خمیر این شیرینی از روغن زیتون، آب گرم، آرد و شکر و همچنین محتویات داخل آن از گردو، شکر و کره تهیه میشود. بعد از آماده شدن رولها، آنها را بهطورمعمول در روغن سرخ میکنند اما در دستور پخت غیر سنتی آن، شیرینیها را در فر قرار میدهند تا به رنگ طلایی درآیند. در آخر کار روی این شیرینی خوشمزه را با شکر میپوشانند و سرو میکنند.
پستینیوس (Pestiños) یک شیرینی اسپانیایی خوشمزه است که در روغن زیتون سرخ میشود. برای تهیهی خمیر این شیرینی؛ آرد، پودر خمیرمایه، کنجد و گاهی اوقات آب پرتغال و دارچین را با هم ترکیب میکنند. به شیوهی سنتی، بعد از سرخ کردن قطعههای خمیر، روی آن شکر یا عسل میریزند. اسپانیاییها از قرن شانزدهم تا امروز این شیرینیهای ترد را برای هفتهی مقدس یعنی یک هفته قبل از عید پاک و جشن کریسمس تدارک میبینند و آن را با چای، هاتچاکلت یا قهوه میل میکنند.
کوکا (coca) یک نوع نان سنتی است که ستارهی خوردنیهای منطقهی کاتالونیای اسپانیا محسوب میشود. این شیرینی تنوع زیادی دارد و مردم این سرزمین آن را در طعمهای شور و شیرین و با شکلها و فرمهای متفاوت میپزند. کوکا میتواند شبیه به نان، پیتزا یا حتی کیک طبخ شود.
نوع شیرین آن معمولاً از ترکیب آرد، شکر، کره و تخممرغ به دست میآید و داخل یا روی آن را با میوههای آبنباتی شده، خامه یا دانهی بلوط میپوشانند. نوع شور آن دارای همین ترکیبات است اما به جای شکر و تخممرغ از نمک و پودر خمیرمایه استفاده میکنند. داخل یا روی کوکای شور هم میتوان موادی مثل سبزیجات، ماهی، گوشت، قارچ و غیره افزود.
نوع دیگری از کوکا هم با آمیختن طعم شور و شیرین تهیه میشود. در اسپانیا انواع مخصوصی از کوکا را برای بیشتر جشنها و جشنوارههای مهم این سرزمین میپزند. حتی تعطیلات ملی نظیر فستیوال لامرسه (La Mercè) و روز ملی کاتولونیا، کوکای مخصوص به خود را دارند.
اِمپانادا (Empanada) شیرینی پفی و هلالی شکلی است که درون آن با محتویاتی داغ در شده است. این شیرینی ارزان و راحت به آسانی آماده میشود و میتوان آن را در سرتاسر آمریکای لاتین پیدا کرد. اسم این شیرینی از واژهی اسپانیایی اِمپانار به معنی پوشیده شده در نان ریشه میگیرد. شیرینی اِمپانادا اصالتاً برای منطقهی گالیسیای اسپانیا است.
در قدیم این شیرینی به عنوان غذایی پرحجم و قابلحمل برای کارگران این منطقه تهیه میشد که انرژی و مواد مغذی لازم برای یک روز سخت کاری را در اختیار آنها قرار میداد. برای پخت، معمولاً داخل امپانادا را بنا بر ذائقهی هر منطقه با گوشت سس دار و سبزیجات، سس دولسه دلچه یا قطعههای آناناس پر میکنند.
برخی آرژانتین را بهترین مکان برای علاقهمندان به شیرینی اِمپانادا در سرتاسر جهان میدانند. اِمپانادا یک شیرینی بینالمللی به معنای واقعی کلمه است. این شیرینی تا به حدی محبوب است که حتی یک فستیوال مخصوص دارد. فستیوال ِامپانادای آمریکای لاتین در ماه سپتامبر و در استان توکومان آرژانتین برگزار میشود.
چوروس (Churros) شیرینی دراز، ترد و به شدت معطری است که خمیر آن را در روغن سرخ میکنند و سپس آن را با پودر شکر میپوشانند. هرچند برخی دربارهی مصرف این شیرینی و اثرات خطرناک شکر و چربی بر بدن انسان هشدار میدهند اما به نظر نمیرسد ذرهای از محبوبیت چوروس در سرتاسر جهان کاسته شده باشد.
این شیرینی توسط چوپانان اسپانیایی ابداع شد که بدون زحمت میتوانستند آن را در تابهای بر روی آتش سرخ کنند. امروزه روی این شیرینی خوشمزه مخلوط دارچین و شکر میپاشند و آن را در اسپانیا و آمریکای لاتین به عنوان یک صبحانهی داغ یا میان وعده، همراه با یک فنجان قهوه یا هاتچاکلت غلیظ میل میکنند.
برای به دست آوردن شکل منحصر بهفرد شیرینی چوروس خمیر را در قیفی پلاستیکی ریخته و قیف را فشار میدهند تا از انتهای دیگر آن به صورت طناب شیارداری خارج شود. هرچند چوروس شیرینی مخصوص شهر مادرید است اما چوروسهای شهر سویل محبوبیت بیشتری دارند زیرا دارای بافت سبکتر و شکنندهتری هستند.
در مکزیک داخل این شیرینی را با سس کاراملی دولسه دلچه، در اروگوئه با پنیر و در کوبا با میوهی گواوا پر میکنند.
تورون (turron) یا نوقای بادام اسپانیایی، شیرینی مخصوص کریسمس در این سرزمین است. برای پخت آن تا همین اواخر تنها از بادام و عسل استفاده میکردند. برای تهیهی این تورون خوشمزه و ساده میتوان از غلات صبحانه، دو نوع شکلات و بادام برای شیرین کردن آن استفاده کرد. تنها کافی است این مواد را ترکیب کنید و آنها را دستکم ۶ ساعت در یخچال قرار دهید تا خودش را بگیرد و سفت شود.
نام مانتِکادو (mantecado) را در مقابل یک اسپانیایی بر زبان بیاورید و ببینید چطور با یادآوری این شیرینی ترد و خوش عطر که از دوران کودکی تا امروز در جشنهای کریسمس نوش جان کرده است، چشمهایش برق میزند. این شیرینیها آنقدر سبک و پفی هستند که بهراحتی در دهان آب میشوند. باید خودتان آنها را درست کنید تا متوجه شوید چرا هیچ اسپانیایی نمیتواند کریسمس را بدون مانتِکادو سر کند.
پولوُرون (polvoron) در خوشمزگی با شیرینی مانتِکادو برابری میکند. اسم این شیرینی ترد و خوشطعم از کلمهی پولوُ (polvo) به معنی پودر آمده است. پولوُرون به راحتی در دست یا دهان از هم فرو میپاشد و به شکل پودر در میآید، بنابراین باید بااحتیاط آنها را بردارید. بعضی از مردم این شیرینی را در پودر شکر میغلتانند که ظاهر بسیار چشمنوازی پیدا میکند.
کلوچههای سبک، پفی و نرم اسپانیایی بونیوئلوس (Buñuelos) برای دسر یا یک میان وعده در بعدازظهر فوقالعاده عالی هستند. این شیرینیهای گرد و سرخشده به آسانی درست میشوند. برای تزیین، روی آنها پودر شکر میریزند یا داخلشان را با خامه، کرم کاستارد تخممرغ یا مارمالاد پر میکنند.
این دسر سنتی به منطقهی باسک اسپانیا تعلق دارد. پانچینِتا (Pantxineta) میز غذای شما را بسیار دوستداشتنی و جذاب میکند. درست کردن آن، حتی برای آشپزهای مبتدی هم بسیار ساده است. اسپانیاییها برای تهیهی آن مقداری خامهی قنادی را در میان خمیر کروسان یا خمیر هزارلای شیرینیپزی قرار میدهند و روی آن را با مخلوط بادام و گردوی خردشده و پودر شکر میپوشانند.