گردشبان (gardeshban.ir) : پروازهای شرکت یونایتد ایرلاینز از اوایل مه ۲۰۲۱ به صورت روزانه آغاز شد و مسافران میتوانستند به راحتی بین مریدا، مرکز ایالت یوکاتان در مکزیک، و هیوستون رفت و آمد کنند. همین چند ماه پیش بود که بسیاری از پروازها لغو میشد و آنهایی که به مقصد میرسید، تعداد بسیار کمی مسافر داشت.
همهگیری تا ماه مه به طور قابلتوجهی فروکش نکردهبود و مقررات منع رفت و آمد و مابقی محدودیتها تا آن زمان برقرار بود. آیا فصل تعطیلات بود؟ قطعا خیر! آب و هوای مریدا در ماه مه بسیار گرم است و در ژوئن هم از گرمای ان کاسته نمیشود، پس مسافران زیادی برای گردش به این منطقه سفر نمیکنند. اما درست در همین زمان یونایتد ایرلاینز تصمیم گرفت پروازهایش به مقصد هیوستون را به دوبار در روز افزایش دهد! افرادی که بیشتر هواپیماهای این خطوط را پر میکند، مسافرانی هستند که به سمت آمریکا میروند و یا از آنجا بازمیگردند و این پدیدهای است که دیگر مسافران نیز در مسیرهای مکزیک و آمریکای لاتین متوجه آن شدهاند.
رویترز در اوایل ماه مه گزارش کرد که کرایههای پرواز از مکزیک به مقصد آمریکا تا اواسط ماه مارس، ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش داشتهاست. خطوط هوایی آمریکا از افزایش تقاضا برای پرواز از مکزیک، اکوادور و کلمبیا به آمریکا خبر دادند که با افزایش ظرفیت پرواز توانسته است پاسخگو باشد. بیشتر مقامات هواپیمایی و دولتی توضیحات خود درباره افزایش ظرفیت پروازها را اینگونه ارائه دادهاند: تقاضای زیاد، پروازهای اضافی را توجیه میکند.
با اینحال شواهدی مبتنی بر روایات مردم و دادهها وجود دارد که نشان میدهد این افزایش بهخاطر چرخشی جدید در گردشگری سلامت به دلیل سفر ساکنین مکزیک و دیگر کشورهای آمریکای لاتین برای دریافت واکسن بودهاست.
گفتوگو میان مهاجران آمریکایی در مریدا و افراد مقیم مکزیک غالبا به سمت واکسن کشیده میشود. و سوالاتی مانند «آیا بهتر است پروازی مستقیم به هیوستون داشته باشیم یا با اتوبوس ۳ ساعت به سمت کانکون برویم و سپس با پروازی ارزانتر به دالاس برویم؟» یا «فرایند گرفتن وقت دکتر در تگزاس چه تفاوتی با کالیفرنیا دارد؟» حتی برخی شهروند آمریکایی به وضوح اعلام میکنند که بهعنوان یک تبعه آمریکایی ساکن مریدا، به سفر به ایالاتمتحده برای واکسینه شدن فکر کرده است و درنهایت که متوجه شده در مکزیک هم میتواند واکسن بزند، نظرش در مورد سفر عوض شده و دو دوز از واکسن فایزر را همانجا دریافت خواهد کرد.
به علاوه، ایالت آلاسکا در ماه آوریل اعلام کرد که در ژوئن آینده واکسن کرونا را به طور رایگان در فرودگاههای این ایالت به گردشگران ارائه خواهدکرد. پس از آنکه ایالت نیویورک اعلام کرد در ابتدای ماه مه از الزام ارئه مدارک اقامتی برای اخذ واکسن صرفنظر میکند، شهردار نیویورک طرحی را برای تبلیغ سایتهای واکسیناسیون در نقاط توریستی این شهر مانند سنترالپارک، هایلاین و پل بروکلین معرفی کرد.
در همین حال، گسترش واکسن در مکزیک کند بودهاست؛ گرچه اخیرا روندی سریعتر را طی کردهاست. طبق برنامه رسمی مکزیک قرار بود تمامی ساکنان ۵۰ تا ۶۰ساله علاقهمند به دریافت واکسن تا ۳۰ آوریل اولین دوز خود را دریافت کنند. در مریدا، اولین سری آنها از ۲۵ مه واکسینه شدند. طبق شمارنده واکسن جانز هاپکینز، تاکنون ۱۵ درصد ساکنان مکزیک دستکم ۱دوز و بیش از ۹ درصد آنها کاملا واکسینه شدهاند. مکزیکیها در میان کسانی بودند که بیشترین پروازها را به مقصد آمریکا داشتهاند. روزنامه لا جورنادا در مکزیکوسیتی تخمین زدهاست که ۴۰۰ هزار شهروند مکزیکی در آمریکا واکسینه شدهاند؛ طبق برنامهها این عدد تا پایان سال به ۲/۱ میلیون نفر خواهد رسید.
بسیاری از ایالاتی که شرط ارائه مدارک اقامتی برای دریافت واکسن کرونا را دارند برای کسانی که به کار یا تحصیل مشغولند و یا صاحب ملکی هستند راهگریزی برای دریافت واکسن در نظر گرفتهاند. و در بیشتر مراجع قضاییشان کمتر درباره اقامت و مدارک مردم پرسش میکنند.
خورخه، کارآفرینی ۳۲ساله است که در مریدا زندگی میکند؛ برای دریافت واکسن جانسوناند جانسون به اورلاندو سفر کرد. پاسخ او برای انتخاب آمریکا جهت واکسینه شدن این بود: «آنجا جایی است که واکسن وجود دارد!» او تجربهی مثبتی از این سفر داشت و همچنین بیان کرد: «آنها از گردشگری سلامت برای فعالسازی اقتصادشان به خوبی بهره بردهاند.»
دکتر کالوس کابرا که در مریدا مستقر است و با کنسولگری آمریکا همکاری دارد میگوید که بیشتر بیماران آمریکایی وی انتخاب کردهاند تا برای واکسینه شدن در مکزیک منتظر بمانند. او بیان داشت بیش از ۷۰ درصد بیماران مهاجرش مایلاند واکسن را از مکزیک دریافت کنند.
سفر ریسکهایی با خود بههمراه دارد؛ در راه آمریکا قبل از دریافت واکسن هیچ مصونیتی در برابر بیماری ندارید و پس از دریافت واکسن و در هنگام بازگشت هم اگر ۱۰ روز صبر کنید، تنها بخشی از مصونیتِ ناشی از واکسن را خواهید داشت.
با اینحال، کابرا بسیاری از مکزیکیهایی که به این سفر رفتهاند را میشناسد؛ از جمله پزشکانی که در مطبهای خود فعال بودهاند و مشمول دریافت واکسن در مکزیک نمیشدند زیرا در خطمقدم بیمارستانها حضور نداشتهاند. او میگوید چه کارتشناسایی لازم باشد چه نه، واکسن برای همگان در دسترس است.
گردشگری واکسن در سایر نقاط جهان
البته آمریکا تنها کشوری نیست که مشوق گردشگری واکسن است. متصدی تورها سفر به مسکو برای دریافت واکسن اسپوتنیک وی و سفر به دبی برای دریافت واکسن چینی سینوفارم را نیز پیشنهاد میدهند. در حالیکه آمریکای لاتین بزرگترین بازار بینالمللی برای گردشگران واکسن به مقصد آمریکا به نظر میرسید، اوضاع به گونهای دیگر رقم خورد. اروپاییها نیز سفری را که کاملا قانونی و مطابق با شرایط رفت و آمد باشد را در نظر گرفتهاند.
شاندانا، نویسنده آمریکایی مقیم برلین، که احتمالا برای دریافت واکسن به ایالت میشیگان سفر خواهد کرد، میگوید: «باور کردنش سخت است که آمریکا در زمینه تولید و ارائه واتکسن از اروپا بهتر عمل کرده است. من متحیرم که چطور در آلمان و با وجود بیماری آسم، هنوز در لیست انتظار واکسن هستم.»
همچنین تقاضاهایی هم برای سفر به کانادا به منظور دریافت واکسن وجود دارد، هرچند با اینکه این کشور در زمانی فشرده توانست ۵ درصد از جمعیتش را کاملا واکسینه کند، این آمار در آمریکا ۴۰ درصد بود.
آژانس مسافرتی یونیتهای تریپ در کشور تایلندنیز سفرهایی با قیمت ۶۴۰۰ دلار پیشنهاد میدهد که شامل گزینه دریافت واکسن جانسوناند جانسون و یا فایزر است.
نگرانیهای اخلاقی و بهداشت عمومی پیرامون گردشگری واکسن
این شیوه استفاده از واکسن برای تطمیع گردشگران پیامدهای مشکلسازی به دنبال خواهد داشت. اول آنکه برای اجرای گردشگری واکسن نیاز به توزیع ناعادلانه واکسن خواهیم داشت. خرید انبوه واکسن توسط برخی کشورهای ثروتمند ذهنیتی را ایجاد کرده است که تقاضا برای واکسن را تقویت میکند. مثلا طبق آمارها کانادا ۵ برابر جمعیت خود واکسن دارد.
دکتر مایکل سینها میگوید: «گردشگری واکسن به نفع کسانیکه توانایی سفر بینالمللی دارند و برای واکسیناسیون در سطح جهانی به هیچ وجه مقرونبهصرفه و کارآمد نیست. به علاوه، این روش بسیاری از افرادی که برای دریافت واکسن سفر میکنند را در معرض خطر قرار بدهد. این موضوع جدی است زیرا ممکن است اشخاص پیش از ایمنسازی کامل در برابر کرونا به آن مبتلا بشوند و یا ناقلینی باشند که بیماری را پیش از ورود به آمریکا و در فرودگاهها به مردم منتقل میکنند.»
منطقیترین راهحل، ارسال واکسن از کشورهایی که تعداد زیادی واکسن مازاد دارند به دیگر کشورها است. مثلا این یکی از مواردی است که دولت بایدن روی آن کار میکند. بایدن اخیرا اعلام کرد ۲۰ میلیون دوز اضافی واکسن را علاوه بر ۶۰ میلیون دوز قبلی به کشورهای دیگر ارسال خواهدکرد.
سینها میگوید: «ما هماکنون باید تمامی دوزهای اضافی واکسن خود را به کواکس اهدا کنیم تا همه کارکنان بخش پزشکی و افراد پرخطر در سراسر جهان واکسینه شوند.»
با وجود معضلات اخلاقی گردشگری واکسن و اینکه میتواند دیوار بین فقیر و غنی را بیش از پیش مرتفع کند. شانس رد کردن این روش برای ادامه واکسیناسیون افراد بسیار کم است، چراکه بسیاری از مردم بعد از چندین ماه قرنطینه و ترس، دچار اضطراب شدهاند و میترسند فرصت واکسینه شدن را از دست بدهند.
در این خصوص لورا، هنرمند آمریکایی مقیم مریدا، میگوید: «مشاهده پستهای اینستاگرام دوستانم که واکسنهایشان را دریافت کردهاند واقعا دشوار بود زیرا میدانستم من به خاطر کمبود واکسن در این منطقه به این زودیها این واکسن را دریافت نمیکنم و باید همچنان منتظر بمانم.»
در نهایت او تصمیم گرفت به تگزاس سفر کند تا در برابر کرونا واکسینه شود.
جان نیوتن
روزنامهنگار حوزه گردشگری