علیرغم وسعت کم و جمعیت پایین، در بسیاری از شهرهای ارمنستان میتوان رد پای تاریخچه کهن، بناهای تاریخی فراوان و طبیعتی فوقالعاده را پیدا کرد.
لیست محبوبترین شهرهای ارمنستان را با معرفی ایروان آغاز میکنیم. ایروان، پایتخت ارمنستان و یکی از قدیمیترین شهرهای جهان است و تمام چیزهایی که در یک شهر مدرن وجود دارد را میتوان در آن دید. با توجه به قدمت بالای این شهر، چشماندازها و مکانهای دیدنی حیرتانگیزی در ایروان وجود دارد که بیشک توجه شما را به خود جلب خواهند کرد.
از موزههای ملی، باغ وحشهای بزرگ، گالریهای هنری، رستورانها و هتلهای ارزانقیمت و زیبا تا خیابانهای سهلاینه، کافههای دنج، میدانهای بسیار بزرگ و ساختمانهای متنوع با استایل نئوکلاسیک، همه و همه میتوانند شما را مجذوب ایروان کنند؛ به گونهای که زیباییهای ساختمانهای بلند و آسمانخراشهای دیگر کشورها و شهرها را از یاد ببرید. بعضا از ایروان به عنوان «شهر صورتی» هم یاد میشود چرا که در ساخت ساختمانهای این شهر از سنگهایی با این رنگ استفاده شده است.
میدان جمهوری (Republic Square) که از آن با نام «میدان ایروان» نیز یاد میشود، یکی از زیباترین مکان های دیدنی پایتخت ارمنستان است که حتما باید آن را از نزدیک ببینید. گالری هنر ملی، اداره پست مرکزی، ساختمان دولت و وزارتخانه انرژی و منابع طبیعی، از مهمترین ساختمانهای اطراف این میدان هستند. کاسکاد یا هزار پله ایروان (The Cascade) که مرکز شهر را به پارک هافتناک متصل میکند و همچنین ساختمان ماتناداران (Matenadaran) که در آن اسناد دستنوشته، کتب تاریخی و کتیبههای بسیار زیادی نگهداری میشود و از گنجینههای ارزشمند دنیاست، از دیگر دیدنیهای ایروان هستند.
اگر میخواهید از شهری زیبا با فرهنگ و تاریخچه غنی بازدید کنید، گوریس بهترین انتخاب در میان شهرهای ارمنستان خواهد بود. این شهر در بخش جنوبی و استان سیونیک، در مسیر ناگورنو قرهباغ واقع شده و طبیعت منحصربهفرد، ترکیب صخرهها و سازههای شگفتانگیز، صحنههایی تکرارنشدنی را در مقابل چشمان شما خلق خواهند کرد. این شهر در واقع کنار رودخانهای پرآب به نام واراراک (Vararak) است که اطراف آن را کوههای سرسبز احاطه کردهاند. چیزی که گوریس را از سایر شهرهای ارمنستان متمایز میکند، ترکیب حیرتآور صخرهها است.
زیباییهای این شهر فقط به سازههای قدیمی و خانههایی با سقفهای قرمز ختم نمیشود، بلکه مردمی خونگرم و مهماننواز نیز آماده میزبانی گردشگران مختلف هستند. سکونتگاه باستانی و قدیمی خنِدزورسک (Old Khnzoresk) هم از محبوبترین جاذبههای گردشگری این شهر است. بقایای صومعه تاتِو (Tatev) هم در همین شهر واقع شده و برای بازدید از آن، گردشگران باید خود را به بالای صخرهای با ارتفاع 850 متر برسانند. مردم میتوانند علاوه بر سوار شدن بر بزرگترین ماشین کابلی جهان با طول 5.7 کیلومتر، از چشماندازهای زیبای اطراف نیز نهایت لذت را ببرند.
ارمنستان شاید دریا نداشته باشد، اما گوهری طبیعی دارد که به اندازه دریا زیبا هست: دریاچه سوان (Lake Sevan). سوان نام یکی از محبوبترین شهرهای ارمنستان است که در سواحل یک رودخانه قرار گرفته و گنجینهای از زیباییهای نایاب است. این شهر 1905 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و مکانی عالی برای گریز از آفتاب داغ تابستان و شنا در زیر نور خورشید است. حتی اگر هوا به اندازه کافی برای شنا خوب نباشد، مردم میتوانند از ماهیهای کبابی در رستورانهای کنار رودخانه لذت ببرند.
محبوبترین جاذبه گردشگری این شهر، صومعه سواناوانک (Sevanavank) است. سنگهای سیاهی که در ساخت این کلیسای تاریخی به کار گرفته شدهاند، جلوهای خاص به بخش بیرونی آن دادهاند. در بخش داخلی نیز یک محراب قدیمی با طراحی بسیار زیبا، بیش از هر چیز توجه شما را به خود جلب خواهد کرد. به علاوه، از بالای این کلیسا میتوانید نظارهگر چشماندازهای بسیار زیبای اطراف نیز باشید.
اینجا یکی دیگر از شهرهای زیبای ارمنستان است که فاصله کمی با ایروان دارد و در تمام فصول سال، میزبان افرادی است که از سراسر دنیا برای تفریح به این کشور میآیند. جنگلهای سرسبز، امکانات ورزشی در فضای باز مثل اسکی و چشماندازهای فوقالعاده از صومعههای تاریخی، تنها بخشی از دلایل ما برای معرفی تساغکادزور به عنوان یکی از شهرهای توریستی ارمنستان هستند. در فصل زمستان، طرفداران اسکی و افرادی که دوست دارند از صحنههای برفی لذت ببرند، به این شهر سفر میکنند. تساغکادزور با هتلهای لوکس، مجموعههای تفریحی متنوع و رستورانهای پرزرقوبرق، مکانی ایدهآل برای افرادی است که میخواهند از زندگی پرهیاهوی شهری نیز در امان باشند.
اگر به این شهر سفر کردید، حتما به مجموعه اسکی تساغکادزور و صومعه کچاریس (Kecharis Monastery) سر بزنید. این صومعه اخیرا مرمت شده و حالا به عنوان یک کلیسای فعال با همان حال و هوای همیشگی در خدمت مردم است.
اگر به مکانهای قدیمی و تاریخی علاقه دارید، اشترک به عنوان یکی از توریستی ترین شهرهای ارمنستان، مقصد مناسبی برای شما خواهد بود. اینجا در حقیقت یکی از باستانیترین مناطق مسکونی در ارمنستان است و به همین دلیل، در آن میتوان بناهای تاریخی و فرهنگی ارزشمندی را پیدا کرد که هرکدام از آنها بهنوعی نمایانگر ویژگیهای برجسته معماری ارمنستان هستند. در منابع مختلف، نخستین بار در قرن نهم از «اشترک» به عنوان یک منطقه شهری یاد شده است.
کلیساهای متعددی در این شهر هست که هرکدام داستان مخصوص به خود را دارند و با بازدید از آنها، بیشتر میتوانید با آنها آشنا شوید. یکی دیگر از جاذبههای دیدنی اشترک، پلی است که در قرن هفدهم بر روی رودخانه کاساق (Kasagh River) ساخته شده. این رودخانه درست پایین کلیسای زیبای سورپ سرکیس (Surp Sarkis) جا خوش کرده است.
کاپان، بزرگترین شهر در استان سیونیک و مکانی فوقالعاده برای افرادی است که میخواهند روح خود را با تماشای چشماندازهای نفسگیر طبیعی، کوهنوردی و قدم زدن در درههای بسیار زیبا صیقل دهند. نام این شهر از عبارت ” kapel” به معنی «به هم قفل شدن» گرفته شده و به کوههای این منطقه اشاره دارد که همانند حلقههای زنجیر در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند.
مرکز این شهر با داشتن پارکهای سرسبز و پرشاخوبرگ، آبنماهای زیبا و کافههای دنج، مکانی عالی برای درک حس واقعی آرامش است. مردم همچنین میتوانند از صومعهسرای مربوط به قرن نهم یعنی واهاناوانک (Vahanavank) که در 7 کیلومتری این شهر واقع شده، دیدن کنند. گفته میشود این عبادتگاه، یکی از مراکز مذهبی پادشاهان سیونیک بوده است.
اینجا یکی از زیباترین شهرهای ارمنستان و جایی برای افرادی است که میخواهند طبیعت متفاوت این کشور را از نزدیک لمس کنند. این شهر در محدوده «پارک ملی دیلیجان» در استان تاووش قرار گرفته و فاصله اندکی هم با دریاچه مشهور پارز (Lake Parz) دارد. این یعنی تفریحات بسیاری همچون پیکنیک در طبیعت، کوهنوری و بالا رفتن از صخرهها در انتظار گردشگران است. اگر اهل ماجراجویی باشید، در فصل بهار میتوانید از قدم زدن در جنگلهای سرسبز و در فصل پاییز، از عبور از درههای آن و تماشای چشماندازهای بینظیر لذت ببرید.
شهرت اصلی دیلیجان به خاطر چشمههای آب معدنی و شفابخش آن است. به علاوه، از این شهر با عناوینی مثل «سوئیس کوچک» یا «سوئیس ارمنستان» نیز یاد میشود. موضوعی که باعث شده نام آن در میان محبوبترین شهرهای ارمنستان به چشم بخورد.
صومعه هاغارتسین (Haghartsin Monastery) از محبوبترین صومعههای کشور ارمنستان است و قرارگیری آن در کوههای سرسبز دیلیجان، شهرت آن را دوچندان کرده است. گوشاواناک (Goshavank) هم نام دیگر صومعه محبوب این شهر است که برای بازدید از آن باید پول بپردازید.
گیومری دومین شهر بزرگ ارمنستان محسوب میشود و با داشتن جاذبههای دیدنی فراوان، همواره مورد توجه بسیاری از گردشگران از سراسر دنیا است. از آنجایی که ارمنستان نخستین کشور با دین مسیحیت محسوب میشود، در جایجای شهر گیومری نیز میتوان عبادتگاهها و کلیساهای بسیاری را پیدا کرد. زیباترین و ارزشمندترین کلیسا در میان تمام عبادتگاهها، کلیسای آمنا پرکیج (Amenaprkich Church) است. بخش داخلی این کلیسا با زیورآلات زیاد و متنوع تزئین شده است.
در سفر به این شهر، بازدید از بنای تاریخی وارتان مامیکونیان (Vardan Mamikonyan) را هم از یاد نبرید. این بنای تاریخی برای یادبود قهرمان ملی ارمنستان ساخته شده؛ کسی که گفته میشود مسئولیت حفاظت از اعتقادات مسیحیت را بر عهده داشته است. دژ سیاه (Black Fortress) هم از دیگر بناهای تاریخی مشهور گیومری است. از این دژ که طی سالهای اخیر هم به خوبی نگهداری شده، برای حفاظت از مرزهای روسیه در برابر نیروهای ترک و پارسی استفاده میشده است.
مورد بعدی در لیست بهترین شهرهای ارمنستان، «جرموک» نام دارد؛ شهری عالی برای افرادی که جز صلح و عشق نمیخواهند چیز دیگری را در سفر تجربه کنند. جرموک را بیشتر با آبوهوای خوش و معتدلی که دارد، میشناسند.
در این شهر فعالیتهای ماجراجویانه بسیاری در انتظار مسافران است: مانند تراموای هوایی جرموک که هیجان بسیاری دارد یا مجموعههای اسکی که حسابی آدرنالین خونتان را افزایش میدهند. اگر به دنبال آرامش و رهایی از استرس هستید نیز میتوانید در جنگلهای سرسبز این شهر نیز قدم بزنید. بسیاری از افراد برای مقاصد درمانی هم به جرموک سفر میکنند چرا که در این شهر میتوان آبهای معدنی گوارا با دمای متفاوت را پیدا کرد. مجموعا بیش از 40 ایستگاه مختلف برای ارائه آبهای معدنی در این شهر زیبا وجود دارد که حتما باید بازدید از آنها را در برنامه خود قرار دهید.
یکی دیگر از دیدنیهای مشهور این شهر، آبشار جرموک است؛ دومین آبشار بزرگ ارمنستان با 68 متر ارتفاع که آبتنی و تفریح در کنار آن، خاطرهای تکرارشدنی را برای شما رقم خواهد زد.
اگر به دنبال طبیعت بکر با آبوهوای عالی هستید و میخواهید در فضایی به دور از استرس و تنش باشید، حتما سفر به آرزاکان را در برنامه خود داشته باشید. آرزاکان یک روستای کوچک و بسیار زیباست که بسیاری از افراد برای تفریح در مجموعه کوهستانی آقوِران (Aghveran) و فقط برای تنفس هوای بسیار پاکیزه، راهی آن میشوند.
بازدیدکنندگان همچنین میتوانند از بقایای کلیسای نگوتسی وانک (Neghutsi Vank) که در قرن دهم ساخته شده و زمانی بسیار زیبا بوده است، بازدید کنند. بقایای این کلیسا در درهای که در شمال غربی شهر واقع شده، قرار گرفته است. بقایای یکی دیگر از صومعههای باشکوه به نام گوکی وانک (Ghuki Vank) که در قرن سیزدهم ساخته شده بوده نیز در همین منطقه قرار دارد.
وانادزور سومین شهر بزرگ ارمنستان و مرکز استان لوری است و از آنجایی که در بخش شمالی این کشور واقع شده و چشماندازهایی بسیار عالی دارد، در زمره شهرهای زیبای ارمنستان قرار میگیرد. وجود آبوهوای معتدل، هوای بسیار تمیز و چشمههای آب معدنی، بهتنهایی میتوانند برای سفر چندروزه به وانادزور به عنوان یکی از بهترین شهرهای ارمنستان کافی باشند. وانادزور با ریل قطار و بزرگراه به دیگر شهرهای بزرگ ارمنستان وصل میشود و با هتلها و مجموعههای آب گرم، در تمام فصول سال میزبان گردشگران شهرهای مختلف است.
این شهر چهار کلیسای بزرگ و محبوب دارد که تمام آنها در نوع خود منحصربهفرد هستند. «کلیسای مادر مقدس» از قدیمیترین عبادتگاههای این شهر است که در سال 1831 احداث شده و در ساخت آن از سنگهای مشکی و پرتقالی استفاده شده است. جالب است بدانید بسیاری از گروههای تئاتر مشهور ارمنستان در این شهر مستقر هستند.
در استان لوی، یکی دیگر از بهترین شهرهای ارمنستان را میتوان پیدا کرد که روی فلات بالای بخش چپی رود «دبد» (Debed) قرار گرفته و با مناظر تکرارنشدنی، حسابی حال و هوای شما را تغییر خواهد داد. «ادزون» در حقیقت یک روستای تاریخی اما بسیار مهم است که چشماندازهایی نفسگیر دارد؛ بهخصوص وقتی بخواهید شهر را از کلیسای بسیار مشهور ادزون تماشا کنید.
جدای از طبیعت فوقالعاده، خود این کلیسای باستانی که در قرن پنجم ساخته شده نیز به اندازهای زیبا هست که به خاطر تماشای آن به ادزون سفر کنید. این کلیسا، اصلیترین جاذبه گردشگری ادزون و یکی از حیرتانگیزترین باسیلیکاهای ارمنستان با گنبدی بسیار زیبا است. «دره دبد» هم یکی از مناطق شگفتانگیز این منطقه است که امتداد آن، ارمنستان را به گرجستان وصل میکند. در این دره، روستاهای متعدد و جذابی وجود هست که هرکدام داستان مخصوص به خود را دارند و در نزدیکی آنها میتوان کلیساها و دژهای بسیار زیبایی را پیدا کرد. در حقیقت، دره دبد ترکیبی از فرهنگ، تاریخ و طبیعت ارمنستان را به تصویر میکشد.
طبیعتا دیدنیها ارمنستان فقط به مواردی که بالاتر اشاره کردیم، ختم نمیشود؛ در این کشور روستاهای کوچک و بسیار زیبایی وجود دارد که بازدید از آنها، جذابیتهای سفر را دوچندان میکنند. روستای گارنی (Village of Garni) یکی از همین روستاهاست که در آن میتوان از طبیعت فوقالعاده و مشاهده آثار تاریخی متعدد لذت برد.