گردشبان (gardeshban.ir) : اینها اظهارات کیوان بیانی، مدیر یک آژانس گردشگری در تهران است که خودش هم تور ارمنستان را این روزها اجرا کرده و درباره موج سفر ایرانیها که به خاطر تزریق واکسن در ارمنستان راه افتاده است، میگوید: استقبال از تورهای ارمنستان با تبلیغاتی که درباره تزریق رایگان واکسن شد، یکباره افزایش پیدا کرد، اما چون زیرساخت در مرز و داخل کشور ارمنستان پاسخگوی این حجم از تقاضا نبود، بیشتر مسافران بهویژه در هفتههای گذشته با مشکل مواجه شدند. مردم به دنبال رویای واکسن به ارمنستان رفتند، اما با واقعیتهای دیگری روبهرو شدند.
او منظورش از رویافروشی در ارمنستان را اینطور تشریح میکند: بعضی از مجریان تور که غیرمجاز هم هستند، درباره ارمنستان واقعیتها را نگفتند و رویافروشی کردند، برای همین در مرز با آن ازدحام جمعیت روبهرو شدیم و یا در خیابانهای ایروان (پایتخت ارمنستان) مردم شب را صبح کردند. ازدحام جمعیت در مرز، تاخیرهای طولانی را سبب شد، مرز نوردوز زیرساخت ندارد و نمیتواند پاسخگوی این حجم از تقاضا باشد. در واقع هیچ یک از مرزهای زمینی چنین زیرساختی ندارد. گمرک ایران از سفر ۱۴ هزار ایرانی از مرز هوایی و زمینی سخن گفته، درحالی که گزارشها و مشاهدات همکاران ما آماری بیشتر از این عدد را نشان میدهد، شاید عدد میلیونی باشد.
بیانی میافزاید: ایروان مثل استانبول شهر بزرگ و پیشرفتهای نیست و نمیتواند پاسخگوی این تعداد گردشگر باشد. آنطور که همکارانم گزارش دادند یک روزهایی اتاق خالی برای مسافران پیدا نمیشد. متاسفانه بعضی از مسافران هم گرفتار دلالها و شیادها شدند. برای همین بدون جا و مکان ماندند و بعد هم آن تصاویر از مسافران ایرانیِ در خیابانمانده منتشر شد.
یک روزهایی در شهر ایروان اتاق خالی برای مسافران پیدا نمیشد. بعضی از مسافران هم گرفتار دلالها و شیادها شدند. برای همین بدون جا و مکان ماندند و بعد هم آن تصاویر از مسافران ایرانیِ در خیابانمانده منتشر شداین مدیر آژانس مسافرتی میگوید: کل جمعیت ارمنستان کمتر از سهونیم میلیون نفر است، فرض کنید یکسوم جمعیت این کشور مسافر خارجی داشته باشد، امکانات چطور میتواند پاسخگو باشد؟ من عکسی از میدان اصلی و بزرگ ایروان دیدم که مملو از جمعیتی شده بود که برای تزریق واکسن آمده بودند. برای همین معتقدم درباره ارمنستان رویافروشی شد، هجمهای پدید آمد و بعد هم آن تصاویر را از مسافران ایرانی مشاهده کردیم. البته که به خاطر بیتدبیری و بیتوجهیها این اتفاق افتاده است. حقیقت درباره سفر ارمنستان به قدری عریان است که اصلا لزومی ندارد انگشت اتهام را به سمت شخص یا دستگاهی بگیریم و او را نشان دهیم.
بیانی در ادامه با بیان اینکه تب تور ارمنستان درحال فروکش است، اظهار میکند: ارمنستان هیچ وقت مقصد یا انتخاب اول ایرانیها برای سفر نبوده است. وقتی جایگزینی نباشد، مردم هم سراغ ارمنستان میروند. در واقع تزریق رایگان واکسن در این کشور، این حجم از ایرانیها را به ارمنستان کشاند، اما حالا که قانون ۱۰ روز اقامت در این کشور برای مسافران خارجی الزامی شده است، پیشبینی میکنیم به تدریج از تعداد سفرها کاسته شود که البته از حالا شاهد آن هستیم. میزان تقاضا برای سفر به ارمنستان در این هفته بسیار کمتر از هفتههای گذشته بود.
این مدیر آژانس گردشگری همچنین میگوید: با توجه به وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم، سفر اتوبوسی به ارمنستان بیشترین متقاضی را داشته که قیمت آن حدود سه و نیم میلیون تومان بوده است. البته درحال حاضر امکان سفر مستقیم با اتوبوس به ارمنستان وجود ندارد و مسافر از مرز پیاده میگذرد و آن طرف هم با اتوبوس دیگری ادامه میدهد. قرار شده در آینده نزدیک اجازه تردد به اتوبوسها از مرز داده شود. سفرهای هوایی هم متقاضی دارد، قبلا پروازها به خاطر کووید متوقف شده بود که حالا هواپیمایی ارمنستان دوباره کارش را در مسیر ایران شروع کرده است.
بابک نعمتپور، راهنمای رسمی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز که این روزها مسافران ایرانی را در سفر ارمنستان به عنوان راهنمای تور، همراهی میکند، پردهای دیگر از این سفرها را کنار میکشد و به ایسنا میگوید: ۱۷ تیرماه توری زمینی را به مقصد ارمنستان اجرا کردم. شاید شلوغترین روز مرز بود. ۲۴ ساعت معطل ماندیم. ازدحام و صف طولانی به علت کنترل تستهای کووید مسافران بود. فقط دو مامور در مرز مستقر شده بودند که کفاف آن همه جمعیت را نمیداد. بسیاری از مسافران ساعتهای طولانی روی پل مرزی که از رود ارس گذر کرده، معطل ماندند. کار بیشتر مسافران راه نیافتاد و خیلیها مجبور شدند شب را در مرز بگذرانند.
او هم تایید دارد که مرز زمینی ارمنستان زیرساخت مناسبی برای جمعیت زیاد ندارد.
نعمتپور میگوید: برخورد نامناسبی را در مرز شاهد نبودیم، فقط مرز شلوغ بود و تدبیری برای این حجم از مراجعهکننده نسنجیده بودند.
این راهنمای گردشگری ادامه میدهد: در شهر ایروان حدود پنج مرکز اجازه تزریق واکسن به مسافران خارجی را داشتند که در هر مرکز، روزانه به ۱۰ تبعه خارجی واکسن تزریق میشد. ابتدا اسم افرادِ در صف را مینوشتند و چهار پنج روز بعد وقت واکسن میدادند. در این مراکز اولویت با شهروندان ارمنستان بود و مازاد روزانه واکسن را به مسافران خارجی تزریق میکردند که سهمیه آن هم مشخص بود. یک مرکز هم بود که سهمیه بیشتری داشت و روزانه بین ۵۰ تا ۸۰ نفر را واکسینه میکرد. با این حال، خیلی از مسافران نتوانستند واکسن بزنند و به کشور برگشتند، چون مدت سفر و تورشان تمام شده بود.
افرادی هستند در اطراف مراکز تزریق واکسن در شهر ایروان که برای هر دُز واکسن ۱۰۰ دلار میگیرند و مسافران را به روستاهای اطراف این شهر میبرند تا آنجا واکسینه شونداو میگوید: این حجم تقاضا عامل دلالبازیهایی هم شده است. افرادی هستند که از هر نفر برای هر دُز واکسن ۱۰۰ دلار میگیرند و آنها را به روستاهای اطراف ایروان میبرند تا آنجا واکسینه شوند.
او میافزاید: واقعیت درباره سفر ارمنستان به مردم گفته نشده است، فقط تبلیغ کردند که واکسن رایگان تزریق میشود. دیگر همکارانم تعریف میکردند که تا قبل از ۱۷ تیرماه ـ پیش از افزایش تقاضا در ایران برای سفر به این کشور ـ چادرهای زیادی در سطح شهر ایروان برای تزریق واکسن برپا شده بود، شاید به ۱۰ تا ۱۵ ایستگاه میرسید، اما وقتی جمعیت مسافر زیاد شد، همه آن چادرها را جمع کردند و چهار پنج مرکز را به مسافران خارجی اختصاص دادند. ساعت کار این مراکز هم از چهار عصر تا هشت شب بود. سهمیه هم که محدود بود. خیلیها تا ایروان آمدند، اما نوبت واکسن به آنها نرسید.
او درباره تصاویری که از خیابانخوابی مسافران ایرانی منتشر شد، نیز توضیح میدهد: اینطور نبوده که اتاق خالی اصلا پیدا نشود. از همکارانم شنیدم بعضی از آژانسها زیر تعهداتشان زدند و تعدادی از مسافران خدمات نگرفتند.
این راهنما به افزایش هزینههای تورهای ارمنستان همزمان با افزایش تبلیغات واکسن رایگان و تقاضا برای سفر به این کشور، اشاره و بیان میکند: طبق اطلاعاتی که دارم هزینه خوراک و اقامت در ارمنستان که تغییری نکرده است، اما در ایران هزینه اتوبوس و بلیت هواپیما با توجه به افزایش تقاضا گران شده است.
نعمتپور میگوید: حالا که از حجم آن تبلیغات و فشارها کم شده، تقاضا برای سفر به این کشور هم فروکش کرده و به نسبت هفتههای گذشته اوضاع آرامتر شده است، مخصوصا با قانونی که ارمنستان برای ۱۰ روز اقامت ضروری تعیین کرده است. طبق این قانون، مسافر حدود ۹ روز باید در این کشور اقامت داشته باشد تا پس از آن اجازه تزریق واکسن بگیرد.