گلپایگان یکی از شهرهای کهن و از دیدنی های اطراف اصفهان با تاریخی مملو از فراز و نشیب بسیار است و قدمت آن به دوران حکومت سلسله کیانیان، دوران پارینه سنگی و نوسنگی باز میگردد. طبیعت این شهر یکی از بدیعترین و بکرترین چشماندازهای طبیعی در استان اصفهان را دارد. در این مطلب نگاهی به توریستیترین و مهمترین جاهای دیدنی گلپایگان میاندازیم.
مناره گلپایگان یا میل گلپایگان، منارهای ۱۸ متری در این شهر است که در زمره بلندترین منارههای قرن پنجم هجری از دوران سلجوقی به شمار میرود. این مناره از دو در تشکیل شده است و در درون آن پلکانی تعبیه شدهاند.
بخشهای تحتانی و فوقانی مناره در سالهای ۱۳۱۷ تا ۱۳۱۸ ترمیم شدهاند. این مناره همچنین دارای کتیبهای آجری به خط کوفی است که فاقد تاریخ است و متن آن از آیات قرآن است. مناره گلپایگان از جمله بلندترین منارههای ایران است که با قدمتی تقریبا ۹۰۰ ساله در برابر عوامل طبیعی و انسانی همچنان سرفراز برجای مانده است.
ارگ گوگد، یکی از آثار تاریخی و از جاهای دیدنی گلپایگان در استان اصفهان است. این ارگ در پنج کیلومتری جاده گلپایگان به تهران در یکی از شهرهای حومه گلپایگان به همین نام قرار گرفته است. از ارگ گوگد در دوران صلح بهعنوان کاروانسرا و در دوران جنگ یا حمله اشرار بهعنوان دژ نظامی استفاده میشده است. این بنای تاریخی در حال حاضر تغییر کاربری داده است و بهعنوان یک هتل سه ستاره سنتی استفاده میشود.
بازار سنتی گلپایگان یا بازار چهارسوق، بازاری ۴۰۰ ساله است که از گذشته تاکنون، یکی از مراکز اصلی تجاری در گلپایگان محسوب میشود. این بازار از بخشهایی چون مسگرها، کوزهگرها، فرشفروشان، بازار گیوهدوزان، بازار اصلی و تعدادی پاساژ تشکیل شده است و همانند دیگر بازارهای شهرهای قدیمی ایران دارای طاقهای گنبدی ضربی آجری سبک بناهای سلجوقی، با گوشههای جالب است و به آجرکاریهای دوران حکومت صفوی در بازار بزرگ اصفهان شباهت دارد.
غار قلعهجمال از جمله غارهای استان اصفهان است که در کوهی به همین نام در پنج کیلومتری جنوبغربی گلپایگان واقع شده است و از دیدنیهای طبیعی و شگفتانگیز این شهر به شمار میآید.
قدمت مسجد گلپایگان به دوران سلجوقیان باز میگردد
مسجد جامع گلپایگان یا مسجد جامع سلجوقی یکی از آثار تاریخی و مذهبی شهر گلپایگان است که پیشینه آن مربوط به دوران حکومت دوران سلجوقیان است. معمار سازنده این مسجد تاریخی «ابوعمر بن محمد القزوینی» نام دارد که نام آن بر فراز محراب، در بخش تحتانی کتیبه دور گنبد، دیده میشود. از ویژگیهای بارز این مسجد میتوان به صحن و شبستان وسیع، گنبد آجری بسیار بزرگ، کتیبههای آجری فراوان و تزیینات متعدد اشاره کرد.
سد گلپایگان در ۱۸ کیلومتری جنوبغربی این شهر در نزدیکی روستای اختوان قرار دارد، اولین سد مخزنی خاکی و اولین سد مدرن ایران است که در سال ۱۳۳۶ احداث شده است. این سد مهمترین منبع تامین آب کشاورزی زمینهای گلپایگان محسوب میشود. دریاچه این سد چشمانداز فوقالعادهای دارد و برای علاقهمندان به ماهیگیری بهترین گزینه است؛ زیرا ماهیانی چون سوف، کپور، ماهی سفید رودخانهای و قزلآلا در آن یافت میشود.
شهر گلپایگان یکی از شهرهایی در ایران است که میتوان در آن بناهای خشتی متعددی یافت که دارای معماری منحصربهفردی هستند و توجه هر گردشگری را به خود جلب میکنند. این بناهای تاریخی، به «کبوترخانه» معروف هستند و از گذشتههای دور توسط کشاورزان ساخته شدهاند تا هم مامن و پناهگاهی امن برای کبوتران منطقه باشند و هم کشاورزان بتوانند برای رهایی از آفتهای زمینهایشان از فضولات پرندگان بهعنوان کود استفاده کنند. معماری این بناها بهگونهای است که هیچ پرنده یا حیوان شکاری نظیر قوش، جغد، کلاغ، روباه، گربه، مار، موش به هیچ عنوان نمیتوانستند وارد آن شوند.
بقعه امامزادگان هفده تن یکی از دیدنیهای مذهبی شهر گلپایگان است که قدمت آن به قرن یازدهم هجری قمری و به دوران حکومت «شاه عباس صفوی» میرسد. این بنای تاریخی از ایوان، غرفههایی در دو طبقه، گلدسته، چهار درب، سه سرراهی، چند گنبد و کتیبه تشکیل شده است.
کوه الوند یکی دیگر از جاذبههای طبیعی و پرابهت گلپایگان است که در شمالغربی آن واقع شده است و از شمالغربی به جنوبشرقی کشیده میشود. ارتفاع بلندترین نقطه این کوه به ۳۱۱۱ متر میرسد و در بین محلیها به نام «کلنگ سیاه» شناخته میشود. در دامنههای جنوبی این کوه، چشمهای زیبا و چهارفصل به نام «چشمه خضر» قرار دارد که بازدید از آن خالی از لطف نیست.