جاذبه های تاریخی قصرشیرین

صفحه نخست / عمومی

جاذبه های تاریخی قصرشیرین

جاذبه های تاریخی قصرشیرین بسیار باارزش و گرانبها هستند . با ماهمراه باشید تا بیشتر با قصر شیرین آشنا شوید.

کد خبر: ۴۴۰۸۸

تاریخ انتشار : دوشنبه ۰۱ شهريور ۱۴۰۰-1400 June 01

جاذبه های تاریخی قصرشیرین بسیار باارزش و گرانبها هستند . با ماهمراه باشید تا بیشتر با قصر شیرین آشنا شوید.

شهرستان قصرشیرین با جمعیت ۱۹۸۲۱ نفر در سال ۸۵ از شهرستانهای استان کرمانشاه ایران است.

مرکز این شهرستان شهر قصرشیرین است كه در ۱۶۶ كيلومتری غرب شهر كرمانشاه واقع شده است از سطح دريا ۴۰۰ متر ارتفاع دارد و سومار دیگر شهر آن است. شهرستان قصرشيرين از شمال و غرب به كشور عراق از جنوب به استان ايلام از شرق به شهرستان های سرپل ذهاب و گيلانغرب محدود می شود.

شهرستان قصرشیرین بر سر راه اصلی تهران بغداد قراردارد. مشهورترین آثار باستانی آن چهارطاقی و عمارت است.از ديگر بناهای تاریخی آن كاروانسرای شاه عباسی و قلعه جوامیر هستند. مردم قصرشيرين كرد زبان هستند .

قصرشيرين از شهرهای قديمی و تاريخی استان است و بنای آن را در آثار تاريخی و ادبی به خسرو پرويز نسبت می دهند وی در زمان پادشاهيش باغی وسيع با قصرهايی دلپذير كه متناسب با آب و هوای زمستان اين ناحيه بود در اين شهر بنا نهاد .

مراكز ديدنی : چهارقاپو ، كاخ ساسانی خسرو ، حوش كری ، كاروانسرای قصرشيرين ، نهرشاه گدار

قصر شیرین به دلیل نخل‌های بلند و همچنین محصولات متنوع کشاورزی مورد توجه بوده‌است. این شهر از دیرباز مکانی برای هم زیستی اقوام مختلف کرد، و مذاهب مختلف ازقبیل (یارسان، شیعه، سنی، یهودی، مسیحی و بهائی) بوده‌است. لازم به ذکر است در اطراف قصر شیرین منابع نفت نیز وجود دارد.

علت نامگذاری این ناحیه به قصر شیرین، احداث کاخی برای شیرین، همسر مسیحی خسرو پرویز در این محل بوده‌است.

قصر شیرین از شهرهای قدیمی و تاریخی استان کرمانشاه است و بنای آن را در آثار تاریخی و ادبی به خسرو پرویز نسبت می‌دهند وی در زمان پادشاهیش باغی وسیع با قصرهایی دلپذیر که متناسب با آب و هوای زمستان این ناحیه بود در این شهر بنا نهاد.

پس از حمله عرب ها به امپراتوری ساسانیان، قصرهای خسرو پرویز به کلی ویران گشت. تا سال ۱۲۷۰. ق(برابر با ۱۸۵۳ میلادی)، قصرشیرین قصبه کوچکی بیش نبود.

ابودلف مسعر بن المهلهل الخزرجی در آغاز سده چهارم هجری قصرشیرین را به صورت شهری «دارای ساختمان های بلند و عظیم» که «دید انسان از تعیین ارتفاع آن عاجز، و فکر از پی بردن به آن قاصر است» توصیف کرده است. اما یعقوبی در سال ۲۸۷ قمری از ویرانه های قصر یاد می کند و ابن اثیر از تخریب بیشتر آن در طی زلزله ای در سال ۳۴۵ قمری خبر می دهد.

حمدالله مستوفی در قرن هشتم هجری و در سال ۷۴۰ قمری (۱۳۴۰ میلادی) قصرشیرین را دارای هوایی بد و دارای بادهای سموم عنوان می کند و کاخ شیرین را «اندکی معمور» می نامد.

با آغاز جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۵۹ قصر شیرین نخستین شهر از ایران بود که توسط ارتش بعث عراق تسخیر شد. ارتش عراق با ورود به شهر به تخریب شهر پرداخت، چنانکه تمامی ساختمان‌های شهر در مدت کوتاهی ویران گشت و تنها یک ساختمان باقی‌ماند که به عنوان مقر نیروهای بعثی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

آثار تاریخی شهر نیز همگی مورد تخریب قرار گرفتند. اگرچه قصر شیرین در روز ۲۰ فروردین ۱۳۶۰ از نیروهای عراقی بازپس گرفته شد، اما بازسازی آن تا پایان جنگ انجام نشد. پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۷ اهالی شهر مجدداً به بازسازی شهر پرداختند و شهر را از نو بنا کردند. همچنین تعدادی از مردمان قصرشیرین در شهرستان ایوانغرب ساکن می‌باشند.

كاروانسرای قصرشيرين

اين كاروانسرا در داخل شهر قصرشيرين قرار دارد كه متأسفانه در اثر حملات عراق آسيب زيادی ديده و تنها قسمت ورودی آن باقی مانده است ولی در سال های اخير ميراث فرهنگی اقدام به بازسازی آن نموده است. اين كاروانسرا نيز از نظر پلان تا حدودی شبيه كاروانسراهای صفوی بيستون و ماهيدشت می باشد بطوريكه دارای ورودی طاق داری درضلع جنوبی بناست كه در هر طرف ورودی سكويی دراز ايجاد شده است .

پس از ورودی ، هشتی گنبد داری قرار دارد كه از طريق آن می توان وارد حياط مركزی شد . در چهار طرف اين حياط ، ايوانهای بزرگی با طاق جناغی قرار دارد . همچنين در اطراف ضلع حياط مركزی تعدادی اتاق ساخته شده است در جلو هريك از اين اتاق ها ايوان كوچكی و در پشت اتاق ها ، اصطبل های درازی احداث شده است .

اين كاروانسرا به وسيله لاشه سنگ و آجر ساخته شده است . حتی در برخی از قسمت‌های آن از جمله ورودی ، از آجرهای بناهای ساسانی نيز استفاده كرده اند . هم اکنون موزه مردم شناسی در این کاروانسرا دایر است.

آتشكده چهارقاپی

چهار قاپو يا چهار قاپی به معنی چهار در ، از جمله آتشكده های زمان ساسانی در شهر مرزی قصرشيرين است . آتشکده چهارقاپی از نوع آتشكده هايی است كه دارای دالان طواف بوده ولی متأسفانه در اثر مرور زمان رواق آن فرو ريخته است ولی با اين وجود در برخی از قسمت ها آثاری از آن ديده می شود .

اين آتشكده عبارت است از اتاقی مربع شكل به ابعاد ۲۵*۲۵ متر كه دارای سقفی گنبدی شكل به قطر ۱۶ متر بوده ولی متأسفانه اكنون اثری از آن باقی نمانده است و تنها بقايای گوشواره ها در چهار گوشه آن ديده می شود .

اين اتاق مربع شكل دارای چهار درگاه ورودی است كه به رواق اطراف فضای مركزی منتهی می شوند . در اطراف اين بنا مجموعه اتاق ها و فضاهايی وجود دارد كه بخش هايی از آنها در نتيجه كاوش های باستان شناختی سال های اخير شناسايی شده است . اين بنا با استفاده از مصالح محلی از قبيل لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده است . البته گنبد بنا آجری بوده است .

اگرچه اكثر باستان شناسان اين بنا را آتشكده ای از زمان خسرو پرويز پادشاه ساسانی می دانند ولی برخی نيز آن را كاخی از همان زمان می دانند.

كاخ خسرو

در حاشيه شمالی شهر كنونی قصرشيرين و در نزديكی آتشكده چهار قابی ، ويرانه‌های قصر خسرو پرويز ديده می شود كه امروزه به صورت تلی از خاك در آمده است . اين بنا بر روی مصطبه ای به ارتفاع ۸ متر ايجاد شده است . اين بنا در جهت شرقی ـ غربی به ابعاد ۹۸*۲۸۵ متر ساخته شده كه راه ورود به داخل بنا از طريق پلكان دو طرفه ای بوده است .

در قسمت شرقی بنا ، تالار ستون مستطيل شكلی وجود دارد كه سقف آن به وسيله طاق های آجری پوشش داده شده است . در پشت تالار ، اتاق گنبد دار بزرگی ساخته شده كه راه ورود به آن از طريق درگاهی است كه در قسمت غربی تالار ايجاد شده است .

در دو طرف شمال و جنوب کاخ خسرو اتاق گنبد دار ، اتاق های مستطيل شكلی وجود دارد كه از طريق اتاق گنبد دار قابل دسترسی بوده اند . همچنين در پشت اتاق گنبد دار ، حياطی مربع شكل با رواق ستون دار قرار دارد كه ابعاد آن ۲۷*۲۷ متر می باشد .

دور اطراف اين حياط ستون دار را اتاق های متعددی فرا گرفته است . در قسمت غربی حياط نيز ايوانی ساخته شده است كه از طريق درگاهی به حياط ديگر كاخ منتهی می شود . در اطراف اين حياط‌ها نيز مجموعه اتاق ها و اصطبل ها قرار گرفته است .

در قسمت شمالی تراس ، چندين خانه به صورت يك مجموعه وجود دارد . اسكار رويتر اظهار می كند خانه هايی كه در قسمت مركزی عمارت قرار دارند احتمالاً حرم پادشاه را شكل می دهند و خانه های واقع در بيرون ساختمان مكاني براي پذيرائی ميهمانان بوده است .

در مورد اين كاخ ، مورخين و جغرافی نويسان ايرانی و عرب هر كدام مطالبی نوشته‌اند ، اكثر اينها اظهار می كنند كه اين كاخ توسط خسرو پرويز در ميان باغ وسيعی ساخته شده كه حيوانات وحشی با كمال آزادی در اين مكان می زيسته اند و آب فراوانی از رودخانه الوند در جدولی مرتفع به اين باغ وارد می گشته است . با قوت اين كاخ را جزء عجايب جهان به شمار آورده كه در سال ۶۲۸ ميلادی توسط هراكليوس ويران شده است.