موزهها گنجینههای باارزش و گرانبهایی هستند که گوشههایی از تاریخ و فرهنگ یک سرزمین را به نمایش گذاشتهاند. برای افرادی که به تاریخ و گذشته علاقه فراوانی دارند، موزهها بهترین جاذبهها و مکانهای دیدنی محسوب میشوند. غنای تمدنی و فرهنگی ایران موجب شده است که موزههای متعدد و متنوعی در زمینههای مختلف وجود داشته باشد.
موزه ملی ایران که قدیمیترین موزه ایران محسوب میشود، موزه ملی ملک بهعنوان بزرگترین موزه وقفی کشور، موزه جواهرت ملی، موزه هنرهای معاصر تهران، موزههای آستان قدس رضوی و موزه آذربایجان از بزرگترین موزههای ایران به شمار میروند. هر یک از این موزهها با داشتن با برخورداری از آثار و اشیای نفیس و باارزش روایتگر بخشی از تاریخ ایران زمین هستند.
در این مقاله قصد داریم به معرفی بزرگترین موزههای ایران بپردازیم؛ پس در این موزهگردی همراه ما باشید.
موزه ملی ایران قدیمیترین و بزرگترین موزه ایران محسوب میشود که در سال ۱۳۱۶ افتتاح شده است. این موزه دارای دو بخش موزه ایران باستان و موزه باستانشناسی و هنر اسلامی ایران است که در دو ساختمان مجزا قرار دارند. موزه ملی ایران در برگیرنده اشیایی است که حاصل کاوشهای علمی و باستانشناسی است. این آثار بازدیدکنندگان را با دوران پیش از تاریخ ایران آشنا میکند و دورههای مختلف تاریخی و اسلامی را در معرض نمایش قرار میدهد.
موزه ملک، بزرگترین موزه وقفی ایران است
کتابخانه و موزه ملی ملک، بزرگترین موزه وقفی و خصوصی ایران است که توسط حاج حسین آقا ملک وقف آستان قدس رضوی شده است. این موزه تا سال ۱۳۷۵ در خانه ملک واقع در بازار بزرگ تهران برپا بود و از این سال به محل کنونی در باغ ملی تهران منتقل شد.
در موزه ملی ملک مجموعههای متعددی از دورههای مختلف فرهنگی ایران به نمایش گذاشته است. نسخ خطی، تمبر، سکه و نشان، منسوجات، فلز، نقاشی، آثار لاکی، فرش، شیشه، سنگ، خوشنویسی، چوب، نگارگری، سفال، سرامیک، چینی و آثاری چون عکس و آلبوم، اسناد و فرامین، مطبوعات و نشریات، نقشه، عاج و استخوان، اسناد کتابخانهای و کتابهای چاپی زینتبخش تالارهای موزه ملی ملک است.
کتابخانه موزه ملک یکی از بزرگترین گنجینههای خطی کشور به شمار میرود. در این کتابخانه مجموعههای خطی نفیس از خوشنویسان بزرگی چون قبلهالکتاب، یاقوت مستعصمی و میرزا احمد نیریزی، کتابهای متعدد به زبانهای مختلف، نشریات ادورای و... نگهداری و در اختیار مخاطبان قرار داده میشود.
موزه جواهرات ملی ایران یا خزانه جواهرات ملی، مجموعهای از گرانبهاترين گنجینه جواهرات جهان است. این گنجینه در سال ۱۳۳۴ ساخته و در سال ۱۳۳۹ با تأسيس بانک مرکزی افتتاح شد. از آن زمان تا اکنون موزه جواهرات زیر نظر اين بانک قرار دارد. از آثار شاخص گنجینه ملی جواهرات میتوان به تاج کيانی، کره جواهرنشان، دريای نور، تاج پهلوی، جقه نادری، تخت طاووس یا تخت خورشيد اشاره کرد.
در این گنجینه جواهرات ملی انواع زيورآلات تزئينی، تاج و نيمتاج، جقه یا پيشکلاه، گلدان، سرپوشهای غذا، قليان، آينه، تنگهای مينا، شمعدان، فيروزه، شمشير، خنجر، سپر، ساعت، قلمدان، انفيهدان، اشيای آراسته به ياقوت و لعل، تفنگ، عصا، مدال، تخت، سنجاق و گل سينه، مرواريد در معرض نمایش قرار دارد.
قیمت بلیط: بازدیدگنندگان ایرانی: ۶ هزارتومان؛ بازدیدکنندگان خارجی: ۵۰ هزارتومان؛ دانشجویان و دانشآموزان: سه هزار تومان
موزه هنرهای معاصر، بزرگترین مرکز هنری کشور است
موزه هنرهای معاصر تهران بزرگترین مرکز هنری ایران محسوب میشود که در سال ۱۳۵۶ شروع به کار کرده است. این موزه شامل جامعترین و مهمترین گنجینههای هنر مدرن در خارج از اروپا و آمریکای شمالی است و مالک یکی از پنج تا ۱۰ مجموعه مهم هنر نوگرا در دنیا به شمار میرود. موزه هنرهای معاصر همچنین مجموعه بسیار مهم و جامعی از هنر نوگرا و معاصر ایران را در خود جای داده است.
در موزه هنرهای معاصر بیش از سه هزار اثر در زمینه هنرهای تجسمی از سراسر جهان گردآوری شده است. آثار خارجی این مجموعه، یک دوره ۱۵۰ ساله از امپرسیونیسم تا هنر مفهومی را شامل میشود. در این موزه کارهای مهمی از جنبشهای هیجاننمایی انتزاعی، پاپ آرت، مینیمالیسم، مفهومی، و فوتورئالیسم در معرض نمایش است.
در گنجینه دائمی موزه هنرهای معاصر تهران بیش از سه هزار اثر ارزشمند از نخبگان هنرهای تجسمی نگهداری میشود که ارزش هنری بالایی هستند. تابلوهای گوگَن، رُنوار، پیکاسو، ماگریت، ارنست، پولاک، وارهول، لُویت و جاکومتی از جمله آثار فاخری است که در این موزه میتوانید از آنها دیدن کنید.
مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان یکی از مهمترین کاخ موزههای ایران و نخستین اثر ثبت شده تهران در میراث جهانی یونسکو است. قدمت این مجموعه به دوران صفویه بازمیگردد و دوران شکوه و جلال آن به عهد پادشاهان قاجار میرسد و بناها و عمارتهای باشکوهی از دوران قاجاریه را در خود جای داده است.
عمارت تخت مرمر، خلوت کریم خانی، موزه نگارخانه، موزه مخصوص، کاخ اختصاصی، تالار برلیان، موزه حوضخانه، عمارت شمس العماره، موزه عکس خانه، عمارت بادگیر، عمارت الماس و موزه مردمشناسی بخشهای دیدنی کاخ گلستان است.
مجموعه فرهنگی-تاریخی سعدآباد یکی از بزرگترین کاخ موزههای ایران محسوب میشود که ۱۸ کاخ کوچک و بزرگ از دورههای قاجار و پهلوی را در خود جای داده است. این مکان در دوره قاجار محل سکونت تابستانی پادشاهان این سلسله بود. بعد از به قدرت رسیدن رضاخان، سعدآباد به اقامتگاه تابستانی وی تبدیل و با گذر زمان کاخ و کوشکهایی به مناسبتهای مختلف در آن ساخته شد.
کاخ موزه ملت، موزه آب، موزه پوشاک سلطنتی، موزه استاد حسین بهزاد، موزه آشپزخانه سلطنتی، موزه برادران امیدوار، موزه استاد فرشچیان، کاخ موزه سبز، موزه هنر ملل، موزه هنرهای زیبا، موزه سلاحهای درباری و موزه خط و کتابت میرعماد قسمتها مختلف مجموعه سعدآباد را تشکیل میدهند که میتوانید از آنها دیدن کنید.
موزه خودروهای کلاسیک، بزرگترین موزه خودرو ایران است
موزه خودرو تهران یا تماشاگه خودرو، اولین و بزرگترین موزه خودرو در ایران محسوب میشود. این موزه در سال ۱۳۸۲ افتتاح شده است و در آن ۴۵ خودروی کلاسیک و دو کالسکه نگهداری میشود. در این مجموعه خودروهایی با برند آلفا رومئو، فراری، لامبورگینی، کرایسلر، رولزرویس، کادیلاک، جگوار، بنتلی و بنز به نمایش گذاشته شدهاند.
موزه آذربایجان، دومین موزه باستانشناسی کشور است
موزه آذربایجان یکی از مهمترین موزههای ایران است و بهعنوان دومین موزه باستانشناسی کشور پس از موزه ملی ایران شناخته میشود که اشیا و یافتههای باارزش حاصل از کاوشهای باستانشناسی را در خود جای داده است. آندره گدار، معماری نامی فرانسوی نقشه موزه آذربایجان را تنظیم و اسماعیل دیباج، رئیس وقت اداره فرهنگ تبریز آن را ترسیم کرده است. این موزه در سال ۱۳۴۱ افتتاح شده است.
در موزه آذربایجان آثار و اشیایی متعلق به دوران پیش از تاریخی، تاریخی و اسلامی نگهداری میشود که در سه سالن به نمایش گذاشته شده است. سکهها و مهرهای تاریخی ایران سنگنگارههای تاریخی سنگهای کتیبهدار، قوچهای سنگی و مجسمههای سنگی سفال و پیکرههای انسانی از جمله دیدنیهای این موزه است.
موزه آستان قدس رضوی یکی از بزرگ ترین موزه های ایران است که در حرم مطهر رضوی جای دارد. این مجموعه در سال ۱۳۱۶ و در محل کنونی قبر شیخ بهایی برپا شد و سپس در سال ۱۳۲۴ با ساخت و اختصاص ساختمانی به این منظور به محل کنونی منتقل شد. در این موزه آثار قدیمی حرم مطهر، اماکن متبرکه و همچنین آثار نفيسی كه در طول زمان توسط علاقهمندان به اهل بيت عصمت و طهارت (ع) وقف و اهدا شده است، نگهداری میشود.
موزه آستان قدس رضوی متشکل از چند موزه، مرکز اسناد آستان قدس و کتابخانه است. موزه مرکزی، موزه قرآن و نفایس، موزه فرش، موزه هدایای مقام معظم رهبری، تالار آثار استاد فرشچیان و موزه مردمشناسی بخشهای مختف موزه آستان قدس را تشکیل میدهند. در این موزهها مجموعههای باارزشی چون هنرهای تجمسمی، فرش، تمبرها، سلاحها، نجوم، اسکناس، ساعت و ظروف در معرض نمایش قرار دارد.