گردشبان (gardeshban.ir) : سردشت همچون یک مروارید در دل آذربایجان غربی قرار گرفته است. این شهرستان در جنوب غربی استان آذربایجان غربی و در امتداد جنوبی ارومیه واقع شده است. سردشت در کوهپایه کوهی به نام گرده سور در ارتفاع ۱۴۸۰ متری از سطح دریا و در دشتی وسیع به مساحت ۵.۲ کیلومتر مربع قرار گرفته است. این شهرستان جاذبههای طبیعی بسیار زیبا و منحصربفردی دارد که یکی از آنها چشمه کانی گراوان است. در ادامه به معرفی بیشتر چشمه کانی گروان و موقعیت آن خواهیم پرداخت.
موقعیت چشمه کانی گراوان
این چشمه در یک دشت سرسبز و یکنواخت قرار گرفته است. چشمه کانی گروان در فاصله ۱۲ کیلومتری از شمال شرقی شهرستان سردشت و ۲ کیلومتری از شهرستان ربط در استان آذربایجان غربی واقع شده است. چشمه این منطقه دارای آبهای معدنی و گازدار طبیعی است. دانشمندان میزان املاح محلول در آب چشمه را بالغ بر یک گرم در لیتر اندازهگیری کردهاند. چشمه کانی گروان یک جاذبه طبیعی خیره کننده است. همین امر سبب میشود تا گردشگرانی که با تهیه بلیط هواپیما به استان آذربایجان غربی سفر کردهاند، به بازدید این چشمه نیز بروند. این چشمه توسط جنگلهای سرسبز بلوط و آبشارهای فصلی بسیار زیبایی احاطه شده است.
این چشمه در نزدیکی روستایی به نام کانی گویز و در جنوب شرقی زاب واقع شده است.
ویژگیهای چشمه کانی گراوان
همانطور که پیشتر گفته شد، این چشمه املاح طبیعی بسیار زیادی دارد. این املاح خواص طبیعی و درمانی اثربخشی را برای چشمه فراهم کردهاند. در بسیاری از امور زیبایی، درمان بیماریهای پوستی، دردهای عضلانی، دردهای استخوان همچون رماتیسم و ... آب این چشمه میتواند مفید واقع شود.
این چشمه در میان سازههای طبیعی آهکی واقع شده است که وقتی به آنها نزدیک میشوید، میتوانید چشمه را از نزدیک تماشا کنید. آب چشمه سرد اما همواره جوشان و شور مزه است به همین دلیل غیرقابل شرب است. رودخانهای به نام زاب که باریک و کوچک است نیز از کنار این چشمه عبور میکند. رودخانه زاب در فصل بهار به یکی از پرآبترین رودخانههای منطقه تبدیل میشود. آب هنگامی که از اطراف به بیرون میجوشد، از طریق یک نهر کوچک و باریک به درون رودخانه زاب میریزد. این امر سبب شده است تا اطراف رودخانه و چشمه سرسبز و پر از گل و گیاه باشد. به همین دلیل میتوان گفت بهترین فصل جهت بازدید از این منطقه فصل بهار است.
علت نامگذاری این منطقه دلیل مشخصی ندارد، اما برخی از بومیان منطقه بر این باور هستند که کانی به معنای چشمه و گروان در زبان کردی به معنای سنگین و سخت است. چشمه نیز آب املاحدار و معدنی دارد به همین دلیل نام کانی گراوان را برای آن در نظر گرفتهاند.
سازههای آهکی اطراف چشمه
از هر طرفی که به این چشمه و سازههای آهکی اطراف آن نگاه کنید، اشکال متنوع و حجمی گوناگونی مشاهده خواهید کرد. سازه آهکی بزرگ این منطقه، جلوه خاصی به دشت بخشیده است. فعل و انفعالات شیمیایی و آهکهای موجود در منطقه سبب میشود تا هرساله به ارتفاع کوهها و مخروطهای اطراف چشمه افزوده شود. آب آهکی چشمه کانی گراوان، سبب شده است که طی میلیونها سال سازههای آهکی منحصربفردی اطراف چشمه ایجاد شود. آب چشمه روی سطح زمین جریان پیدا میکند و آهک به جای میگذارد. پس از گذشت سالها، این لایههای آهک روی هم انباشته میشوند و تودههای مخروطی شکل به وجود میآوردند. یکی از این تودهها ابعاد بزرگی داشته و در منطقه شهرت زیادی دارد.
سازه آهکی مشهور این منطقه ارتفاعی معادل ۲۰ متر دارد و در طول زمان، دچار تغییر شکلهای مختلفی شده است. این سازه کرم رنگ است و در میان مراتع و جنگلهای سبز، خودنمایی میکند. سرچشمه کانی گراوان درست در بالای این سازه واقع شده است. آب چشمه از درون سازه به اطراف میجوشد و به قطر سازه افزوده میشود. اگر بتوانید خود را به بالاترین قسمت این چشمه برسانید، میتوانید صدای جوشیدن آب را به وضوح بشنوید.
راه رسیدن به چشمه کانی گراوان
راه دسترسی به این چشمه دو مسیر است. میتوانید به یکی از دو شهر مهاباد یا بانه سفر کنید. اگر مسیر مهاباد را جهت سفر به این چشمه انتخاب کردهاید، باید جاده کوهستانی بسیار زیبایی را پشت سر بگذارید. در ۱۳ کیلومتری سردشت، خروجی شهر ربط را مشاهده میکنید. در همین مسیر باید ادامه دهید تا تابلوی راهنمایی به سمت چشمه کانی گروان را مشاهده کنید. یک کیلومتر جاده خاکی از چشمه کانی گروان تا رودخانه از جاده اصلی وجود دارد. میتوانید این مسیر را پیاده طی کنید. از مهاباد یا سردشت، تاکسیها و اتوبوسهایی وجود دارد که اگر خودروی شخصی ندارید میتوانید از آنها استفاده کنید.
نکات مهم در بازدید از چشمه کانی گراوان
• بهتر است قبل از رسیدن به چشمه، ماشین شخصی خود را پیش از شروع جاده خاکی و در یک کیلومتری چشمه پارک کنید.
• کفش مناسب برای پیادهروی و دیگر تجهیزات را با خود به همراه داشته باشید.
• از ریختن زباله داخل چشمه و اطراف آن خودداری کنید.
• اگر میخواهید در اطراف این چشمه اقامت کنید، بهتر است شهرستان سردشت را انتخاب کنید. اقامتگاههای بومگردی زیادی نیز در اطراف سردشت وجود دارد که آماده خدمت رسانی به گردشگران هستند.
• اگر قصد سفر به سردشت و بازدید از چشمه کانی گراوان را دارید، بهتر است از یک راهنما کمک بخواهید.
• بازدید از این چشمه رایگان است و نیازی به پرداخت هزینه یا خرید بلیط نیست.
• بهترین زمان برای بازدید از این منطقه فصل بهار است. زیرا در این فصل چشمه و رودخانه اطراف آن پر از آب میشود. این چشمه در فصل زمستان نیز سیمای یخزده بسیار زیبایی دارد که تماشای آن خالی از لطف نیست اما پیادهروی در مسیر کمی سختتر است.