مشگین شهر از شهرهای تاریخی استان اردبیل است که گذشته پرفراز و نشیبی را تجربه کرده است. از این منطقه سکهها و سنگنبشتهای تاریخی یافت شده است که دلالت بر قدمت تاریخی و اهمیت این شهر دارد. هرچند سنگنبشتهای که آن را منسوب به شاپور دوم ساسانی میدانند، هماکنون تقریبا تخریب شده است.
در این شهر بیش از ۶۰۰ اثر تاریخی از دورانهای مختلف به ثبت رسیده است. مشگین شهر همچنین آب و هوایی مطبوع و خنک دارد. در گذشته نام این شهر خیاو بوده که محل پرآب و پردرخت گفته میشده است؛ چراکه طبیعت سرسبز این منطقه چشمگیر است و به همین دلیل گردشگاههای متنوعی را برای گردشگران فراهم کرده است.
مشگین شهر در ارتفاع ۱۴۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است و جمعیت آن حدود ۷۵ هزار نفر است. از گذشته تاکنون هنرهای دستی در این شهر دارای قدمت و اصالت قابل توجهی بوده است و قالی و گلیم بافی از صنایع دستی محبوب این منطقه به شمار میرود. با ما همراه باشید تا با جاهای دیدنی مشگین شهر بیشتر آشنا شوید.
کهنه قلعه یا کهنه قالا، قلعهای باستانی به ارتفاع پنج متر است که در نزدیکی مشگین شهر و در سمت چپ رودخانه خیاو چای واقع شده است. در نزدیکی این قلعه در فاصله ۱۵۰ متری سنگنبشته مشهور سورو شکن داشی قرار گرفته که به خط پهلوی نوشته روی آن نوشته شده است. این قلعه از مشهورترین جاذبههای گردشگری این منطقه است که قدمت آن به دوران ساسانیان میرسد. مساحت تقریبی قلعه حدود ۱۵ هزار متر مربع است که همراه با ۶ برج کوچک (برجک)، دیوارهای خشتی ضخیم و حجرههایی کوچک، همانند آخور که به نظر میرسد برای سکونت یک سرباز و اسب همراه او بوده، ساخته شده است. دیوارهای این قلعه از سنگ، ملات گچ، آهک و خشت ساخته شده است.
قلعه قهقهه بین روستای گنچویه و قره آغاج قرار در استان اردبیل دارد و قدمت آن به پیش از اسلام میرسد. این قلعه در زمان صفویه بهعنوان خزانه سلطنتی و مهمترین زندان دوران مورد بهرهبرداری بوده است. گفته میشود که در جنگهایی که بین ایرانیان و عثمانیها رخ میداد، سلاطین صفوی خزینههای خود را به این قلعه آوردند تا آن را از گزند دشمنان حفظ کنند.
مساحت قلعه حدود پنج هکتار است که روی تپهای با ارتفاع حدودا ۳۰۰ متر بنا شده است. موقعیت جغرافیایی این قلعه آن را در گذشته به یک دژ مستحکم و غیرقابل نفوذ تبدیل کرده است. افراد سیاسی مهمی همچون اسماعیل میرزا فرزند شاه تهماسب یکم صفوی در این قلعه زندانی بودهاند.
قلعه بربر، قلعهای تاریخی است که قدمت آن به دوران اولیه اسلام میرسد. از این قلعه برای نگهداری و حمل آذوقه و ابزارآلات جنگی و نیز برای دفاع در مقابل دشمنان استفاده میشده است. این قلعه از شرق به کوه کشنه ور و از شمال به کوه ال لور و از سمت غرب به رودخانه اونار چایی مشرف است. این قلعه در دل صخره قرار دارد و به ثبت ملی رسیده است.
قدمت قلعه ارشق به دوران سلجوقیان و ایلخانیان میرسد که روی صخرهای عمیق بنا شده است. علت پیدایش این صخرههای عمیق در منطقه فوران کوه آتشفشانی سبلان و فرسایش طبیعی بوده است. معماری این قلعه بیشباهت به قلعه قهقهه نیست. با توجه به نوع معماری، میتوان استناد کرد که بنای اولیه این قلعه به اوایل دوره اشکانیان برمیگردد و با توجه به آثار باقیمانده، از این قلعه در دورانهای مختلف اسلامی همچون دوره ساسانی، سلجوقی و ایلخانی مورد استفاده بوده است.
بقعه شیخ حیدر یک برج آرامگاهی است که در مرکز شهر قرار دارد. این بنا منسوب به شیخ حیدر پدر شاه اسماعیل اول است که در گذشته گورستان قدیمی شهر در این مکان قرار داشته است. زمان احداث دقیق این برج مشخص نیست؛ اما برخی آن را متعلق به قرن هفتم و هشتم و دوران صفویه میدانند. بنای مقبره روی یک پی سنگی قرار گرفته است و ارتفاع برج حدود ۱۸ متر است. در دو گوشه بنا نیز دو سردر با کتیبههای کوفی و حاشیه مقرنسکاری وجود داشته است که بخش عمدهای از آنها متاسفانه تخریب شده است. برخی میگویند که روی برج گنبدی از طلا وجود داشته است. این بنای تاریخی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دیو قالاسی یا قلعه دیو در پنج کیلومتری روستای کویچ بر دامنه کوه سبلان قرار دارد. این قلعه به شیوه اورارتوها بدون ملات ساخته شده است و بخش بسیاری از آن متاسفانه تخریب شده است. از ویژگیهای این قلعه تاریخی میتوان به اشراف کامل آن به مناطق پیرامون قلعه اشاره کرد که همین امر و موقعیت قرارگیری آن اصلیترین دلیل اهمیت سوقالجیشی آن محسوب میشود. این قلعه را به دوران پیش از اسلام نسبت میدهند.
شهر باستانی یری با مساحتی بالغ بر ۴۰۰ هکتار در نزدکی رودخانه قرهسو واقع شده است. این شهر باستانی از سه بخش دژ نظامی، قوشا تپه و معبد تشکیل شده است. قدمت این قلعه را ۱۴۵۰ سال پیش از میلاد تخمین زدهاند و در این محوطه ۴۵۰ گور کشف شده که روی آنها تصاویر یکنواخت از چهره انسانهای بدون دهان حک شده است. قدمت برخی از این گورها حدود سه هزار سال پیش از میلاد مسیح (ع) نیز میرسد.
محوطه ایلانلی داغ در روستای قرهباغلار واقع شده است و قدمت آن به پیش از اسلام میرسد. این محوطه باستانی به ثبت ملی رسیده است.
نقوش صخرهای شیخ مدی یا سنگنگارههای شیخ مدی آثاری برجای مانده از عصر آهن سه و دوران پیش از تاریخ ایران باستان است که در روستای کنجوبه واقع شده است. بیشتر نقوش این صخرهها تصویر بز کوهی است و انسانی را در حال شکار نشان میدهد. نشانههایی از خطوط ایلامی نیز در میان این نقشها دیده میشود.
منطقه گردشگری کپز تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در مسیر اردبیل به مشگین شهر واقع شده است. آب و هوای معتدل و خنک این منطقه سبب شکلگیری طبیعتی سرسبز و دیدنی شده است. صخرههای عظیم، پوشش گیاهی خاص و انواع درختان میوه همچون تمشک و زالزالک از ویژگیهای این منطقه گردشگری است.
پل معلق از جاذبههای هیجانانگیز مشگین شهر است که در ارتفاع ۸۰ متری روی رودخانه خیاو چایی ساخته شده است. این پل دو متر عرض و ۳۶۵ متر طول دارد و طولانیترین پل معلق خاورمیانه نام گرفته است. این پل کاملا توسط مهندسان داخلی ساخته شده است و ۴۰ میلیارد تومان بودجه به آن اختصاص داده شده بود. این پل یکی از محبوبترین مناطق گردشگری این منطقه است که بیش از سه هزار نفر در روزهای تعطیل از آن بازدید میکنند.
پارک جنگلی مشگین شهر با وسعت ۳۰۰ هکتار در حاشیه غربی رودخانه خیاو چایی واقع شده است. تفرجگاه، شهربازی، زمین اسکیت و آبشار مصنوعی از دیدنیهای این پارک است. پل معلق مشگین شهر نیز روی این پارک قرار دارد.
غارهای بینهلر بهصورت به هم پیوسته شکل گرفتهاند و به یکدیگر راه دارند و برخی بهصورت دو طبقه و سه طبقه هستند که در گذر زمان تخریب شدهاند. این غارها در اطراف رود قرهسو قرار دارد.
دره شیروان یا شیروان درهسی کی از زیستگاههای وحشی در منطقه ساوالان است. بومیها معتقدند در گذشته دختری به نام شیروان از این دره خود را به پایین پرت کرده است و از آن پس به دره شیروان نام گرفته است. ارتفاع این منطقه ۲۲۰۰ متر از سطح دریا است. شیروان دره سی دره عمیق و عریض است که بریدگیهای دیوارههای صخرهای، چشمانداز ویژهای به این منطقه داده است. این پارک طبیعی بهعنوان دومین ژئو پارک خاورمیانه مراحل ثبت خود را در سازمان یونسکو سپری میکند.
مشگین شهر مجتمعهای آب درمانی بسیاری دارد. قینرجه، ولزیر، دودو، شفا، آخارباخار و یئل سویی از مجتمعهای آب درمانی این منطقه هستند.
چشمههای آب گرم قوتورسویی و روستای موئیل در ردیف آبهای معدنی سولفاته کلیسیک سدیک و گوگرد خیلی گرم است که خاصیت درمانی ویژهای برای از بین بردن امراض مختلف پوستی دارند. آیا شما نیز تاکنون از جاهای دیدنی مشگینشهر دیدنکردهاید؟