شهر خلخال در جنوبشرقی استان اردبیل است که طبیعت رویایی و سرسبزی دارد. مناظر بکر و بینظیر جنگلهای تالش، مراتع و روستاهای این شهر، گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را مجذوب خود میکند. بیشتر مردم، خلخال را به یکی از زیباترین جادههای ایران، یعنی جاده اسالم به خلخال میشناسند.
اگر شما از افراد طبیعتگرد و علاقهمند به طبیعت هستید، خلخال مناسبترین گزینه پیش روی شما در سفر به اردبیل است. با ما همراه شوید تا برخی از جاذبههای دیدنی این شهر را به شما معرفی کنیم.
جاده گردشگری اسالم به خلخال، مسیری پیچ در پیچ سرسبز و رویایی است که استانهای اردبیل و گیلان را به نیز متصل میکند. وقتی که وارد این جاده میشوید، با طبیعتی منحصربهفرد و دستنخورده، جنگلهای انبوه، زندگی روستایی، عسلهای ناب، آبشارها و دریاچههای افسانهای، دشتهای وسیع و گلها و گیاهان نایاب روبهرو خواهید شد. بهترین زمان برای سفر به خلخال فصل تابستان است تا بتوانید در اوج گرمای این فصل، یک هوای خنک را تجربه کنید و از جاهای دیدنی خلخال در طول مسیر جاده نیز لذت ببرید.
ییلاق دشته در جاده زیبا و بکر اسالم به خلخال جای گرفته و از محبوبترین ییلاقات توریستی این منطقه به شمار میرود. محل جغرافیایی این ییلاق در تقسیمبندی استان اردبیل است؛ ولی بهدلیل قرارگیری در دامنه شرقی کوه و سهولت دسترسی آن از شهر ماسال، آن را به استان گیلان ربط میدهند.
دریاچه نئور در ۴۸ کیلومتری جنوبشرقی اردبیل بهسمت خلخال، مابین شهر اردبیل و خلخال و در مرز استان اردبیل و استان گیلان جای گرفته است و یکی از جاذبههای طبیعی و استثنایی این منطقه محسوب میشود. این دریاچه از دو دریاچه کوچک و بزرگ تشکیل میشود که در فصل بهار به یکدیگر میپیوندند و یک دریاچه واحد با عمق پنج متر را به وجود میآورند. آب دریاچه نئور برای آبیاری زمینهای کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد.
آبشار نرهگر یکی دیگر از جاذبههای طبیعی و گردشگری خلخال است که در روستای اسبو قرار دارد. برای رسیدن به این آبشار باید از داخل روستا بگذرید و سپس نزدیک به دو کیلومتر مسیر صعبالعبور در کنید.
معماری خانههای روستای کزج به ماسوله شباهت دارد
روستای گردشگری کزج از جمله جاذبههای گردشگری بخش خورش رستم شهر خلخال به شمار میرود که در ساحل شرقی و در دامنه کوه مشرف به رودخانه قزل اوزن واقع شده است. این روستا از جمله ده روستایی در کشور بوده که دارای بافت با ارزش با معماری سنتی است. معماری روستای گردشگری کزج شباهت بسیاری به روستای گردشگری ماسوله در استان گیلان دارد و گفته میشود که برخی از مردم ماسوله بهعلت شباهتهای زیاد این روستا به ماسوله، از آن بهعنوان ییلاق خود استفاده میکنند.
حمام تاریخی نصر از بناهای تاریخی بهجای مانده از دوران قاجاریه در خلخال است. این حمام در قسمت سربینه دارای نقاشیهای بسیار زیبایی است که با چند لایه گچ و سیمان سفید طراحی شدهاند. از دیگر تزیینات حمام تاریخی نصر میتوان به کاربندیهای اجرا شده در گرمخانه حمام اشاره کرد.
روستای گردشگری برندق در میان درهای سرسبز و چشمنواز در بخش خورش رستم شهر خلخال قرار گرفته است. طبیعت زیبای باغها، آبشاری دلانگیز و رودخانهای که از میان روستا میگذرد و همین طور بناهای تاریخی که در هر گوشه آن خودنمایی میکنند، از جمله جذابیتهای این روستا به شمار میروند.
آبشار نوده یکی از معروفترین و دیدنیترین آبشارهای خلخال در چهار کیلومتری روستایی به همین نام در بخش خورش رستم است. این آبشار در دامنه جنوبی کوه آق داغ واقع شده است. ارتفاع آبشار نوده نزدیک به سی متر است و از میان صخرهای سنگی به پایین میریزد.
قلعه خشتی گیلوان در روستایی به همین نام در محوطهای وسیع، بدون پوشش گیاهی در شهر خلخال قرار گرفته است. این بنای تاریخی زیبا از چندین برج که به فواصل مختلف از یکدیگر واقع شدهاند و ارتفاع آنها بر اثر گذشت زمان و عوامل طبیعی کاهش یافته، قرار گرفته است. در کنار قلعه خشتی گیلوان، قبرستان تاریخی و قدیمی وجود دارد که از دوران اسلامی به یادگار مانده است.
خلخال سویی، جویباری است که از آب برفها و یخهای منطقه مرتفع دربند هواشان خلخال تشکیل میشود. این جویبار پس از در چهل کیلومتر پر آب میشود، به رودخانه خلخال چایی، سپس به رودخانه قزل اوزن و در آخر به دریای خزر میریزد. مسیر جاری شدن این جویبار، به مسیری زیبا و بهشتی تبدیل شده است.
گورستان تاریخی شمسآباد در روستایی به همین نام در شهر خلخال نزدیک به رودخانه قزل اوزن قرار گرفته است و بیش از ۱۳۰۰ سال قدمت دارد. مردم این روستا بر این باورند که اگر سر قوچی را که روی یکی از مقبرههای این گورستان قرار دارد را در رودخانه بشویند، باران میبارد. در گورستان تاریخی شمسآباد، سه مقبره خیلی قدیمی وجود دارد که روی آنها به خط کوفی عباراتی نوشته که قدمت این قبرستان را نشان میدهد.
غار هفت خانه یا غار یئدیدام در ارتفاع ۱۶۰۰ متری از سطح دریا در بیست کیلومتری جنوبغرب شهر خلخال، در روستای گرمخانه، زیر کوه واقع شده است. این غار دارای دو دهانه ورودی است که دهانه اصلی آن در قسمت شرقی قرار دارد. غار هفتخانه از هفت تالار کوچک که بهترتیب پشت سر نیز قرار گرفته، تشکیل شده است که ارتفاع آنها بهطور متوسط به سه متر میرسد.
تفرجگاه اندبیل که آن را با نام چشمه میر عدیل نیز میشناسند، در پنج کیلومتری شرق خلخال در روستایی به همین نام در کوهپایههای تالش جای گرفته است. این تفرجگاه هر سال در فصول گرم سال پذیرای گردشگران و مسافران فراوانی است. تفرجگاه اندبیل به واسطه سرسبزی و زیبایی زیاد، علاقهمندان به طبیعت و طبیعتگردانهای بسیاری را مجذوب خود میکند.
آبگرم گیوی در نزدیکی شهر زیبای خلخال واقع شده است. این آبگرم دارای خواص درمانی بسیاری برای درمان بیماریهای پوستی و مفصلی مثل رماتیسم است. اطراف آبگرم گیوی مناظر طبیعی و باغهای زیبایی وجود دارد که اینجا را به محلی مناسب برای سفر و تفریح تبدیل کرده است.
غار جلالآباد در انتهای جنوبشرقی شهر خلخال در نزدیکی روستایی به همین نام در ارتفاع حدودا دو هزار و چهارصد متری از سطح دریا قرار گرفته است.
منطقه گردشگری ازناو شامل کوه ازناو، چشمه ازناو و باغهای دلانگیز میشود. چشمه زیبای ازناو موجب پدید آمدن منطقهای دست نخورده و حیرتانگیز در این ناحیه شده است. پنج غار طبیعی بزرگ و کوچک در سازههای آهکی منطقه گردشگری ازناو نیز وجود دارد که به جذابیتهای آن افزوده است.
پل تاریخی پردیس یکی از پلهای باقیمانده متعلق به دوران حکومت صفویه روی رودخانه قزل اوزن است. در حال حاضر تنها بخش کمی از این پل سالم باقی مانده است.
قله آغ داغ، با ارتفاع ۳,۳۲۲ متر، بهعنوان دومین قله بلند استان اردبیل شناخته میشود. دامنههای این کوه را گلهای زیبای خودرو، گیاهانی نظیر ریحان و آویشنهای کوهی احاطه کردهاند و از قله آن چشماندازهای بینظیری دیده میشود. همچنین به واسطه وجود مقبرهای به نام امامزاده سلطان سید محمود، کوه آق داغ را، امامزاده داغی نیز مینامند. در مسیر این کوه نیز چشمهای جاری است که آب گوارایی دارد و مردم محلی معتقد هستند که آب آن موجب هضم سریع غذا شده و برای سلامت دستگاه گوارش مفید است.