گردشبان (gardeshban.ir) : علی رحیم پور از کارشناسان گردشگری در یادداشتی نوشت: صدمات اقتصادی، مالی و انسانی شیوع بیماری ویروس کرونا بر صنعت گردشگری کشور، گرچه بسیار مخرب بوده و هست ولی مقطعی و گذرا است. آنچه برای توسعه درازمدت و پایدار این صنعت مهم و اثرگذار است توسعه ارتباطات منطقهای و بین المللی با جهان، رفع تنشهای منطقهای، حضور و مشارکت در پیمانهای جهانی و بهره گیری از ظرفیتهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آنها به نفع منافع ملی است.
در دوره شیوع بیماری کرونا اقتصاد گردشگری کشور در رکود مطلق قرار گرفته است. درک رکود و اضمحلال گردشگری ایران موضوع پیچیدهای نیست. عدم تقاضا برای سفر مدیریت بنگاههای گردشگری را با بحران بی سابقهای مواجه کرده است. از این منظر نجات این صنعت در شرایط جدید نیاز به برنامهای مدون و مصوب و اجرایی دارد. این برنامه میتواند در دو سطح ملی و بین المللی همزمان بایستی پیش رود:
الف: در سطح بین المللی (سیاستها و برنامههای کلان دولت):
۱- اعتماد سازی و توجه ویژه به دیپلماسی گردشگری در منطقه برای میزبانی از گردشگران کشورهای منطقه (مذاکره با عربستان و بازگشایی مجدد سفارتخانهها) _ بالغ بر ۶۰ میلیارد دلار هزینه سفر اتباع کشورهای عرب حوزه خلیج فارس.
۲- خارج کردن ایران از تنگنای ژئوپلیتیکی: هم اکنون موازنه ژئوپلیتیکی در منطقه به نفع دشمنان ایران است و تحریمهای اقتصادی اثرات این تغییر موازنه بر ایران را دوچندان کرده است.
گرفتاری در دو تنگنای ژئوپلیتیکی محدودیتهای متعددی از جمله اقتصادی، سیاسی، امنیتی و اجتماعی را به خاطر نوع تفکر و شیوه حکمرانی در کشور و فشار ایالات متحده آمریکا و همراهی کشورهای منطقه با ایجاد محدودیتهای ژئوپلیتیکی بر مردم تحمیل کرده است. سال هاست که مردم ایران متحمل هزینههای زیادی برای خنثی سازی برنامهها و اقدامات سیاسی و امنیتی اسرائیل و آمریکا علیه کشورمان شدهاند که بخش عمدهای از تاکتیکهای آنان توسط کشورهای همسایه جنبه اجرایی به خود گرفته است. بدون شک تحریمهای ظالمانه آرامش روانی شهروندان و ثبات اقتصادی جامعه را به هم ریخته و راه گریز سرمایه از ایران را فراهم کرده است. مجموع این اقدامات اثرات بسیار مخربی بر اقتصاد کشور و به نوبه خود بر توسعه کسب و کار گردشگری در کنار شیوع بیماری کرونا از خود به جای گذاشته است.
۳- افزایش درآمدهای عمومی و توجه ویژه به سلامت و درمان مردم به ویژه کارگران، کارمندان و جوانان ازدواج کرده فاقد شغل. دولت بایستی در یک برنامه پنج ساله تلاش کند درآمد عمومی مردم افزایش یافته و درمان و سلامت مردم در اولویت قرار گیرد. توسعه سفرهای داخلی نشأت گرفته از افزایش درآمدهای عمومی مردم منجر به راه اندازی مجدد سفرهای داخلی فراگیر شده که سلامت روحی و جسمی شهروندان را به همراه خواهد داشت.
۴- امید بایستی مجدداً به کشور برگردد، دسترسی به حداقل نیازمندیها برای جوانان از جمله کار، مسکن، ازدواج و داشتن وسیله نقلیه حداکثر در یک دوره زمانی ۵ ساله فراهم شود.
۵- بررسی مجدد لوایح مرتبط با FATF در مجمع تشخیص مصلحت کلیدی برای گشودن قفل تبادلات بانکی و اجرایی شدن استفاده از کارتهای اعتباری بین المللی و به دنبال آن رونق انتقال پول به کشور توسط گردشگران و فروش صنایع دستی در ایران.
۶- ضرورت تجهیز و توسعه ناوگان حمل و نقل هوایی. در سال ۲۰۱۹ حدود ۵۹ درصد سفرها از طریق هوایی و ۳۵ درصد از طریق زمینی انجام شده است. با توجه به ناوگان فرسوده هوایی و همچنین ریلی کشور نمیتوان انتظار زیادی برای توسعه گردشگری کشور داشت.
ب-در سطح ملی (برنامههای اقدام وزارت میراث فرهنگی و گردشگری)
۱- تعریف و اجرای تاکتیکهای بازاریابی:
-برگزاری تورهای آگاه سازی و آشناسازی با همکاری جامعه تورگردانان ایران
- برگزاری نمایشگاههای تخصصی گردشگری در کشورهای هدف
-رسانهای کردن همه اقدامات سازندگی و پیشرفت داخلی در سطح بین المللی
۲- حضوری قوی در اکسپو دبی: پیش بینی شده است در طول شش ماه برگزاری اکسپو دبی بیش از ۲۵ میلیون نفر از این رخداد دیدن کنند. این فرصت مناسبی برای معرفی فرهنگ و تمدن و دستاوردهای علمی و فرهنگی کشور است. حضور بخش کنسولی سفارت ایران در دبی به همراه تورگردانان ایران در این رخداد و صدور روادید آنلاین برای گردشگران خارجی که به آنان تور چند روزه دیدار از دبی و اکسپو فروخته شده است برای دیداری حداقل ۳ روزه از بخشی از جاذبههای گردشگری کشور با توجه به فاصله زمانی و ارزانی سفر در ایران تجربه بسیار خوبی خواهد بود تا بتوانیم خود را برای میزبانی از گردشگران رخداد جام جهانی فوتبال قطر آماده کند.
۳- توجه ویژه به بازار چین: در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۲۰ میلیون گردشگری چینی به دنیا سفر کردهاند، چینیها بیشترین خرید را از مقاصد گردشگری میکنند و جز کم آزارترین گردشگران دنیا هستند. بازار گردشگری ایران با توجه به ارزانی سفر و سایتهای متعدد فرهنگی در مسیر جاده ابریشم میتواند مقصد مهمی برای گردشگران این کشور هم در بخش ترانزیت و هم به عنوان مقصد اصلی سفر مورد توجه قرارگیرد. عضویت ایران در پیمان منطقهای شانگهای نیز فرصت جدیدی را برای توسعه گردشگری این کشور فراهم کرده است.
۴- تأمین غرفه رایگان و تقبل بخشی از هزینههای ارزی تورگردانان برای حضور در نمایشگاههای بین المللی: در پی شیوع بیماری کرونا درآمد ناشی از فعالیت تورگردانی شرکتهای خدمات مسافرتی و گردشگری کشور به شدت آسیب دیده است و در موارد بسیاری منجر به تعطیلی این شرکتها شده است. ضروری است تا به منظور حمایت از بازگشت مجدد کسب و کار این شرکتها برای حضور در بازارهای بین المللی گردشگری، دستگاه متولی این صنعت حمایتهای مالی لازم را از فعالین این بخش به عمل آورد.
۵- تدوین طرح اجرایی تسهیل ورود ایرانیان مقیم خارج از کشور: تعریف تشکیلاتی جدید در جامعه تورگردانان ایران با حمایت دستگاه قضائی و وزارت امورخارجه برای تسهیل ورود آنان و توجه ویژه به ظرفیتهای گردشگری و سرمایه گذاری ایرانیان مقیم خارج از کشور و نسلهای دوم، سوم آنان
۶- اختصاص اعتبار لازم سفر و گردشگری به امور رفاهی وزارتخانهها، سازمانها و نهادهای عمومی به عنوان تکلیف برای کمک به رونق گردشگری داخلی با توجه به تدوین فصل بودجه
۷- -راه اندازی صندوق زیارت: برای هموطنان کم بضاعت برای زیارت اماکن مقدسه با استفاده از ظرفیتهای وقف و نذورات و کمکهای مردمی (داخلی و خارجی)
۸- تعریف رخدادهای منطقهای:
-برگزاری رالی بزرگ بین المللی خودرو بندر امام تا مشهد مقدس با همکاری کانون اتومبیلرانی و جهانگردی
- برگزاری جایزه بزرگ اسکی در ایران با محوریت استان تهران و البرز
-برگزاری حراجی بزرگ صنایع دستی و هنرهای ملی
-برگزاری نمایشگاه منطقهای گردشگری کشورهای عضو پیمان شانگهای به میزبانی ایران