گردشبان (gardeshban.ir) : شهر قم به لحاظ دارا بودن ویژگیهای خاص مذهبی و وجود بارگاه حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران و دیگر امامزادگان دومین شهر زیارتی بعد از شهر مقدس مشهد به شمار میرود.
شهر مقدس قم سالانه میزبان ۲۰ میلیون گردشگر داخلی و خارجی است که به قصد زیارت به این شهر سفر میکنند، در حالی که با توجه به رفع روادید بین ایران و عراق، گردشگران این کشور به این شهر سرازیر و از طرفی قم در شاهراه مواصلاتی ۱۷ استان کشور است.
۶۰ درصد اقتصاد شهر قم به گردشگری وابسته است
بیش از ۶۰ درصد اقتصاد و درآمد شهر قم به خدمات و گردشگری وابسته است که درست در اوج رونق گردشگری، کرونا ویروس به گردشگری قم صدمه زد و همه تأسیسات گردشگری آن را تعطیل و به عبارتی به زمین زد تا جایی که طبق گزارش اداره کل میراث ۲۰۰ میلیارد ریال گردشگری قم آسیب دید.
اما شاید زمین خوردن گردشگری قم تنها به ویروس کرونا مرتبط نباشد، قبل از ورود این مهمان ناخوانده با وجود اینکه گردشگری قم ظرفیت بالایی برای جذب گردشگر داشت نگاه درستی به آن نمیشد.
هرچند در صحبتهای مسئولین این استان تنها محور توسعه قم گردشگری عنوان شده ولی آن طور که باید و شاید برنامهریزی مطلوبی برای بهرهگیری از این بخش انجام نشده است.
هرچند تنها محور توسعه قم گردشگری عنوان شده ولی آن طور که باید و شاید برنامهریزی مطلوبی برای بهرهگیری از این بخش انجام نشده است
در شهر قم گردشگری تنها به سوی گردشگری مذهبی معطوف و از دیگر ظرفیتهای پیدا و ناشناخته قم غفلت شده است در حالی که در دل این شهر مذهبی جاذبههای تاریخی، طبیعی و فرهنگی بسیاری وجود دارد که میتواند در کنار گردشگری مذهبی، گردشگری سلامت؛ تاریخی و … هم رونق یابد.
اما شهر قم، به عنوان مرکز ثقل جهان تشیع، نتوانسته موفقیت چندانی به واسطه عدم وجود برنامهریزی، آشفتگیهای کالبدی شهر، کمبود امکانات و زیرساختهای گردشگری مورد نیاز و… کسب کند.
توسعه مطلوب شهر قم در پی توسعه گردشگری نه تنها به لحاظ ضرورت ایجاد محیطی مطلوب برای زندگی شهروندان در مقیاس محلی دارای اهمیت است، بلکه در مقیاس ملی و فرا ملی نیز میتواند اهمیت داشته باشد.
بی برنامگی تیشه به ریشه گردشگری زده است
شاید نباید تنها تصور کرد که میراث فرهنگی متولی رونق گردشگری است، چرا که در قم شهرداری، معاونت امور زائراین استانداری در کنار میراث اضلاع مهم گردشگری قم را شکل میدهند اما هنوز نتوانستهاند برنامهریزی جامعی برای گردشگری قم داشته باشند تنها به این امید دست روی دست گذاشتهاند که ویروس کرونا ریشه کن و گردشگری دوباره رونق گیرد اما مگر در دوران کرونا نمیتوان پذیری مسافر بود؟
در قم مراکز مجهزی برای درمان وجود دارد که پذیرای گردشگران سلامت از دیگر کشورهای همسایه هستند اما با توجه به ارزآوری خوب، سود این گردشگری در جیب دلالان گردشگری سلامت میرود. اما میتوان از این ظرفیت برای ارزآوری و اشتغالزایی در شرایط تحریم هم استفاده کرد و برای رسیدن به این امر نیاز به مدیریت یکپارچه و هدفمند داریم.
غفلت از دیگر ظرفیتهای گردشگری قم
بر کسی پوشیده نیست که توسعه صنعت گردشگری فواید زیادی از جمله ایجاد اشتغال، رونق اقتصادی و بهبود توزیع درآمد برای منطقه گردشگری به همراه دارد و به عنوان یک صنعت پیشرو نقش مهمی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع میتواند ایفا کند.
سالانه بالغ بر ۱۵۰ میلیون تردد از قم صورت میگیرد و نتایج تحقیقات نشان داده که مسئولین شهری و شهرداری تا به حال به اقتصاد گردشگری توجهی نداشتند.
اما طبق گفته مدیر کل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشکری قم منتظر ابلاغیهای از دولت سیزدهم و وزارت میراث فرهنگی برای رونق گردشگری در بحران کرونا است تا شاید با این ابلاغیه پیکر نیمه جان گردشگری قم تکانی خورده و به دنبال آن اتفاقات خوبی نیز رقم خورد.
تعدیل ۴ هزار و ۳۰۰ شغل در ارتباط با گردشگری با بحران کرونا
مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم در نخستین نشست خبری خود با اصحاب رسانه ضمن ارائه گزارشی از وضعیت گردشگری قم میگوید: د ر دوران کرونا ۲۰۰ هزار میلیارد ریال خسارت به حوزه گردشگری قم وارد شد و۴ هزار و ۳۰۰ فرصت شغلی نیز به دلیل تعطیلی و موانعی که برای ورود مسافران بود، از بین رفته است.
علیرضا ارجمندی امیدوارانه به بحث واکسینه شدن دستاندرکاران بخش گردشگری اشاره و عنوان میکند: در حال حاضر با واکسیناسیونی که انجام شده، رونقهای نسبی را در حوزه اقامتی به ویژه حوزههای بین راهی شاهد هستیم و امیدواریم با رفع محدودیتها جهش خوبی در این زمینه داشته باشیم.
در حال حاضر با واکسیناسیونی که انجام شده، رونقهای نسبی را در حوزه اقامتی به ویژه حوزههای بین راهی شاهد هستیم
به گفته وی در نیمه نخست سال جاری، ۱۴۳ فقره تسهیلات به مبلغ ۱۳۰ میلیارد ریال ارائه و سعی شده که از هزار و ۶۶۸ اشتغال نیز حمایت صورت گیرد و کل درخواست صورت گرفته برای تسهیلات ۱۶۰ میلیارد ریال بوده که ۳۰ میلیارد ریال باقیمانده نیز تلاش میشود که بهزودی پرداخت شود.
وی میگوید: امهال پرداخت هزینههای آب و برق و گاز و همچنین معافیت مالیاتی از دیگر حمایتهای صورت گرفته از حوزه گردشگری استان قم است که در این زمینه با کمک دستگاههای مختلف به خوبی توانستیم در حد وضعیت و مقدورات موجود، از گردشگری استان پشتیانی کنیم، هر چند خسارتهایی که به سرمایهگذاران وارد شده بیش از این است.
ابلاغیهای که میتواند ناجی گردشگری قم باشد
مدیرکل اداره میراث فرهنگی؛ صنایع دستی و گردشگری استان در بخش دیگری از سخنان خود بیان میکند: منتظر ابلاغیهای از وزارت میراث فرهنگی هستیم که اگر ابلاغ شود و مرزها باز شود میتوانیم جشن رونق گردشگری را بگیریم.
ارجمندی تاکید میکند: با حذف روادید از کشور ایران و عراق گردشگری قم در بحران کرونا هم رونق و اشباع میشود.
گفتنی است ۱۲۱ اثر منقول و غیر منقول معنوی و طبیعی در حال حاضر آماده ثبت در آثار ملی کشور هستند.