gardeshban.ir

کویر مرنجاب در کنار دریاچه نمک، کاروانسرای شاه عباسی و تپه های شنی در پهنه کویری آران و بیدگل، آمیزه ای از طبیعت، تمدن و تاریخ است که در فصل زیبای پاییز، تابلوی زیبایی به رنگ آرامش دارد.

کویر مرنجاب به دلیل چهار فصل بودن و اعتدال نسبی هوا، تنوع جاذبه های گردشگری، تنوع گونه های جانوری و پوشش گیاهی از زیباترین و منحصر به فردترین کویرهای جهان محسوب می شود و امروزه این کویر بکر بر تارک داشته های خود به چهار تحفه ارزشمند از جمله کاروانسرای شاه عباسی، دریاچه نمک، جزیره سرگردان و تپه های شنی می‌بالد.

شب های زیبای کویر با ستارگانی که در نزدیکی ماست، بی نظیرترین شب زندگی هر گردشگر خسته از سقف های کوتاه است که هر شب در مقابل چشمان اوست.

مرنجاب در اصل نام کاروانسرا و قناتی بوده است که در زمان شاه عباس صفوی بنا نهاده شد و پس از آن مناطق پیرامونی آن به کویر مرنجاب شهرت یافته است، در اصل منطقه مرنجاب جزیی از بیابان بند ریگ و در شمال آن واقع شده است، این کویر از شمال به دریاچه نمک از غرب به کویر مسیله و بیابان آب شیرین، از شرق به بیابان پشت ریگ و پارک ملی کویر و از جنوب به بیابان بندریگ و تپه های ماسه ای روان این بیابان و شهرستانهای آران و بیدگل و کاشان محدود می شود.

کاروانسرا، مهمترین جاذبه تاریخی کویر مرنجاب

کاروانسرای مرنجاب در کنار دریاچه نمک قرار دارد و نقل است که شاه عباس با وجود ایجاد کاروانسرا و قلعه های متعدد در سراسر کشور، در این منطقه تاسیسات دفاعی تعبیه نکرده بود، چرا که تا آن زمان دشمنان به خاطر دریاچه نمک و گستره کویر، از این سو به پایتخت هجوم نبرده بودند اما حمله ازبک‌ها و افغان‌ها از طریق دریاچه نمک به کاشان که تا اصفهان پیش رفتند، شاه عباس را مجاب کرد تا در سال ١٠١٢ هجری قمری به سرعت یک پایگاه نظامی در این منطقه ایجاد کند و جلوی تهدیدات را بگیرد.

گفته می‌شود که همیشه ۵۰۰ نظامی مسلح در این کاروانسرا حضور داشتند و امنیت عبور کالا از چین به اروپا و بالعکس را در این منطقه تامین می‌کردند؛ حیات و رونق این کاروانسرا وابسته به قناتی بوده که طول آن به دوهزار و ۵۰۰ متر می رسد.

آب این قنات از قسمت شمالی کاروانسرا و در زمین های سست ماسه‌ای تامین شده است، این در حالی است که کندن چاه‌های متعدد در این زمین‌های ماسه‌ای به قدری مشقت‌بار بوده که این منطقه به «مرد رنج آب» مشهور می‌شود و در مرور زمان برای سادگی تلفظ نام آن به مرنجاب تغییر می‌کند؛ وجود چنین چشمه‌ای با آب شیرین در دل کویر به قدری تعجب‌برانگیز است که هر گردشگری را حیران می‌کند.

چاه دستکن معجزه‌ای در دل کویر

در فاصله چهار کیلومتری شرق کاروانسرا چاه آب شیرینی قرار گرفته که به چاه دستکن شهرت دارد؛ وجود آب شیرین در این چاه به دلیل وجود فیلترهای عظیم ماسه‌ای است که شورابه‌های زیرزمینی را تصفیه کرده و آب به نسبت گوارایی با درصد نمک پایین در دسترس قرار می‌دهد.

چاه دستکن کویر مرنجاب نیز کار سرانگشتان هنرمندان مقنی این دوره است؛ چاهی با عمق یک و نیم متری که طعم شیرین در شوره زار بیشتر شبیه یک معجزه است، چرا که به فاصله اندکی از این چاه شیرین مزه، دریاچه نمک کویر هم گردشگران را نمک‌گیر زیبایی خود و بقایای باقی مانده از دریاچه مرکزی ایران می‌کند.

جزیره سرگردان از جاذبه‌های طبیعی مرنجاب 

جزیره سرگردان یکی دیگر از شگفتی‌های منطقه مرنجاب است؛ این جزیره ارتفاعاتی است که در وسط دریاچه نمک قرار دارد، منظره دریاچه نمک از فراز این جزیره آن چنان بدیع و زیباست که هر بیننده‌ای را مجذوب خود می کند، نامگذاری سرگردان به این خاطر است که هنگامی که از فاصله دور به این جزیره نگاه می‌شود 2 انتهای جزیره در افق محو می‌شوند و منظره‌ای مانند کشتی سرگردانی در دریای بیکران کویر پدید می‌آورند.

دریاچه نمک جاذبه ای بی نظیر در مرنجاب

دریاچه نمک یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی بی‌نظیر کویر مرنجاب است؛ وسعت این دریاچه حدود 2 هزار و ۴۰۰ کیلومتر مربع و زمین این دریاچه پوشیده از رسوبات نمک است که بر اثر انباشته شدن سیلاب‌ها و آب‌های سطحی طی قرن‌ها پدید آمده است، عمق نمک این دریاچه بین پنج تا ۵۴ متر متغیر است که توسط لایه‌های خاک رس از یکدیگر جدا شده‌ است، با هر بار بارش و تبخیر آب در این دریاچه، نمک‌های موجود کرت‌بندی‌های زیبایی به شکل پلی‌گن تشکیل می‌دهند که دیدن مناظر آن خالی از لطف نیست.

گردشگران ورودی به کویر مرنجاب علاوه بر جاذبه‌هایی طبیعی و تاریخی صحنه‌هایی زیبایی از چرای شترهای رام را مشاهده می‌کنند که می‌توانند با تکه نانی آن‌ها را دقایقی رام خود کنند و سلفی زیبا با شتر بگیرند.

تبدیل کویرگردی به جاذبه پرطرفدار گردشگری

راهنمای حرفه ای کویر مرنجاب در گفت و گو با ایرنا با اشاره به این که در گذشته بسیاری از مردم گمان می کردند کویرها هیچ خاصیتی ندارند و باید هزینه های زیادی کرد تا این منطقه ها قابل استفاده شوند، اظهار داشت: با توسعه صنعت گردشگری، تعریف ها از کویر تغییر و کویرگردی به یکی از جاذبه‌های پرطرفدار برای گردشگران شده است.

علی‌محمد خاکدوست با اشاره به این که کویر مرنجاب به یکی از معروف‌ترین و پرطرفدارترین کویرهای توریستی ایران تبدیل شده و بر سر زبان‌ها افتاده است، افزود: با فرا رسیدن پاییز و معتدل شدن هوا سیل طبیعت‌گردان به سوی کویر مرنجاب سرازیر می‌شوند و سکوت شب‌های آرام کویر را تجربه و زیبایی‌های طبیعی و تاریخی از جمله شن زارها، دریاچه نمک، جزیره سرگردان و کاروانسرای مرنجاب را نظاره می کنند.

خاکدوست به ویژگی‌هایی از جمله امنیت، تنوع جاذبه‌های گردشگری، گونه‌های جانوری و پوشش گیاهی در کویر مرنجاب اشاره کرد و گفت: فاصله نزدیک با پایتخت کشورمان نیز از ویژگی‌های کویر مرنجاب است.

وی همچنین به وجود جاذبه‌های دیگری از جمله چاله‌های هندوانه دیمی سنبک و چهارطاقی، خطب‌شکن، چاه کنجه، چاه عروس، نخلستان چاه عروس و ریگ جنی در منطقه مرنجاب اشاره کرد و گفت: این مناطق بکر و دیدنی از چشم بیشتر گردشگران به دلیل ناآشنایی به دور است که با کمک راهنمایان محلی می‌توان از این مناطق بکر بازدید کرد.

زیباترین صحنه های طبیعت در یک قاب در مرنجاب

یک گردشگر در کویر مرنجاب در گفت و گو با ایرنا افزود: مرنجاب یکی از زیباترین و بکرترین نقاط کویری ایران است که بر بلندای تپه های شنی محدوده آن می توان زیباترین تصویر طبیعت از جمله تپه های شنی پشت سرهم، دریاچه نمک و جزیره سرگردان و همچنین کاروانسرای مرنجاب را در یک قاب دید.

محمد حسینی بیان کرد: پا که بر روی شن های روان در منطقه ریگ بلند مرنجاب که می گذاری، گویا آرامش مرموزش تو را در آغوش می کشد تا از هیاهوها و شلوغی های روزمره زندگی شهری رها شوی به طوری که هیچ وقت نمی توان تاثیر ژرف روحی و روانی آن را منکر شد.

رشد ۴ برابری گردشگران ورودی به مرنجاب

رییس اداره میراث فرهنگی آران و بیدگل در گفت و گو با ایرنا با اشاره به استقبال گسترده گردشگران از کویرهای این شهرستان اظهار داشت: کویر مرنجاب با دارا بودن کاروانسرا، دریاچه نمک، تپه‌های شنی و سایر جاذبه های گردشگری از جمله چاله های هنداونه دیمی، جنگل های تاغ و پوشش گیاهی متنوع و زیبا کلکسیونی از جاذبه تاریخی و طبیعی است که در هیچ جایی از کشور و حتی جهان این جاذبه ها در کنارهم نیستند.

سیدحسین چاکری با اشاره به اینکه تغییر در سبک گردشگری کویر مرنجاب در شرایط کنونی ضروری است افزود: با توجه به ظرفیت‌های کویر مرنجاب، توسعه گردشگری تخصصی از جمله نجوم، گردشگری با علایق ویژه و گردشگری سلامت می‌تواند تغییر در سبک گردشگری و به دنبال آن توسعه منطقه را به همراه داشته باشد.

وی با اشاره به شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌های بخش گردشگری در کشور در ۲۰ ماه گذشته افزود: برداشته شدن محدودیت ها و تبدیل وضعیت آران و بیدگل به وضعیت آبی باعث استقبال گسترده گردشگران از کویرهای این شهرستان شده، چنانچه در یکماه گذشته شاهد رشد چهار برابری حضور گردشگران در منطقه بودیم.

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آران و بیدگل با اشاره به نامزدی کاروانسرای مرنجاب برای ثبت در میراث جهانی و بازدید نهایی ارزیابان سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) گفت: این کاروانسرا در مسیر جهانی شدن قرار گرفته است.

وی خاطر نشان کرد: کاروانسرای مرنجاب  به عنوان یکی از ۵۶ کاروانسرای ایران با قدمت دوره صفوی در قالب پرونده کاروانسراهای ایرانی در فهرست آثار جهانی یونسکو در حال ثبت است که ثبت نهایی این کاروانسرا می‌تواند آنجا را به یکی از مقصدهای اصلی گردشگران خارجی ورودی به ایران تبدیل کند.

منطقه نمونه گردشگری مرنجاب در شمال شهرستان آران و بیدگل یکی از بکرترین و زیباترین کویرهای کشور است که از شمال به دریاچه نمک، از غرب به کویر مسیله، دریاچه حوض سلطان و حوض مره و از شرق به پارک ملی کویر منتهی می‌شود.

این منطقه با برخورداری از ظرفیت فعالیت‌هایی مانند کویرنوردی، آفرود، موتورسواری، سافاری، شترسواری، اسکی روی شن و ماسه تا پیش از شیوع ویروس کرونا سالانه میزبان ده‌ها هزار نفر گردشگر داخلی و خارجی بود.

شهرستان آران و بیدگل در شمالی‌ترین منطقه اصفهان، در فاصله ۶ کیلومتری کاشان و ۲۱۵ کیلومتری مرکز این استان قرار دارد.