گردشبان (gardeshban.ir) : حمام سلطان امیر احمدکاشان در سال ۱۲۹۲ قمری در کوچه سلطان امیراحمد شهرستان کاشان ساخته شد.
این حمام نمونهای از زیباترین حمامهای ایران از نظر معماری، تزئین و کاربرد فضاها به شمار میرود.
حمام با وسعت ۱۰۰۰ متر مربع نام خود را از امامزاده سلطان امیراحمد (نوه امام جواد (ع)) که بقعه آن حضرت در مجاورت آن میباشد گرفته است.حمام سلطان امیر احمد در سال ۱۳۵۵ توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ۱۳۵۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
معماری بنا
حمام سلطان امیر احمد شامل دو بخش سربینه و گرمخانه است. سربینه فضایی با قاعده ۸ ضلعی است که ۸ ستون آن را به دو فضای متفاوت تقسیم کرده است.فضای میانی محل تردد و عبور است و با سقف رسمی بندی مرتفع وکاشی معرق پوشیده شده است. فضای پیرامون(صفهها)، که کف آن بالاتر است، محل رخت کن و استراحت است. راه خروج از سربینه و ورود به گرمخانه، با دو چرخش ۹۰ درجه از طریق میاندر است. چهار ستون در میانه، گرمخانه آن را به ۳ بخش تقسیم کرده است. دو قسمت طرفین که نسبتا کوچکتر بوده و هر یک حوضی در میانه دارد.
دیوارهای این حمام با کاشیهای آبی فیروزهای و زرفام به شکل زیبایی تزیین شده است. فضاهای حمام سلطان امیر احمد کاشان، متشکل از پیشخوان، هشتی، راهروهای ارتباطی، سربینه، سرماخوان، گرماخوان، صفه شاه نشین. خزینه، اتاق تنظیف، سرویسهای بهداشتی، و دو حلقه چاه آب میباشد. بام این حمام، یکی از زیباترین بامهای گنبدی شکل ایران بوده که روی هر گنبد، شیشههای عدسی محدب قرار گرفته. تا ضمن تامین نور کافی برای قسمتهای مختلف حمام، مانع دید به داخل شود.
کاربرد حمام عمومی
در زمانهای قدیم، حمامهای عمومی نقش مهمی در زندگی اجتماعی ایرانیان بازی میکردند و کماکان نیز همین گونه است. حمامهای عمومی تنها به قصد مکانی برای شستشو ساخته نمیشدند. بلکه مکانی برای گردهمایی، ملاقات، شایعات و حتی عبادت بودهاند.پدیده حمامهای عمومی قبل از ورود اسلام به ایران وجود داشته است. پس از اینکه بیشتر جمعیت ایران به دین اسلام گرویدند. غسل (تشریفات مذهبی شستشو) از طریق شستشوی بدن به یکی از ملزومات زندگی مذهبی و به همین ترتیب حمام به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی تبدیل شدند.
زمانی هزاران حمام عمومی در سراسر کشور ایران وجود داشت. محبوبیت آنها در زمانهای اخیر کاهش یافته است، زیرا بیشتر خانههای مدرن اکنون دارای دوش و حمام هستند. چندین حمام عمومی باقی مانده در ایران، تنها کارگران و گردشگران را به سمت خود جلب میکنند.
نحوه دسترسی
حمام سلطان امیر احمد در خیابان علوی، کوچه سلطان امیر احمد قرار دارد. حمل و نقل عمومی برای رفتن به خیابان علوی در دسترس است و با خودروی شخصی نیز به راحتی میتوانید به این مکان بروید.