گردشبان (gardeshban.ir) : بنیانگذار پرتوریا «مارتینوس پرتوریوس» این میدان را به عنوان محلی برای صحن حیاط کلیسا و بازارچهی خرید عمومی اعلام کرد. در آن زمان، میدان چرچ با چندین کلیسای ساخته شده بین سالهای ۱۸۵۶ تا ۱۹۰۶ احاطه شده بود که بعدها بناهای مهم دیگری هم توسط معماران مشهور آفریقای به آنها اضافه شد. ساختمانهای باشکوه به جا مانده از آن دوران شامل «کاخ عدالت»، «تئاتر قدیمی کاپیتول»، «تالارهای تیودور»، «ساختمان قدیمی شورا» و «ادارهی کل پست» است که توسط «ویلیام هاوک» طراحی شدهاند. یکی از ساختمان مهم دیگری که در این میدان خودنمایی میکند «ساختمان قدیمی بانک هلند» است که با معماری زیبای خود توجه هر بینندهای را به خود جلب میکند. هر یک از این ساختمانها سرگذشتی شنیدنی دارد و شاهد اتفاقات خوب و بد فراوانی بوده است.
کاخ عدالت صحنهی مشهورترین دادگاه سیاسی در تاریخ آفریقای جنوبی یعنی «دادگاه ریوونیا» (Rivonia) بوده است. نلسون ماندلا و تعدادی از اعضای دیگر کنگرهی ملی آفریقا در این دادگاه به جرم خیانت به میهن محاکمه و مجرم شناخته شده و در نتیجه زندانی شدهاند. اما پس از گذشت چند سال از زندان آزاد شده و تاریخ آفریقای جنوبی را برای همیشه دگرگون کردند.
از میدان چرچ در ابتدا به عنوان میدان ورزشی هم استفاده میشد اما امروز بزرگترین میدان شهر و یکی از جاذبههای مهم «گائوتنگ» است. برای بازدیدکنندگانی که به معماری قرون ۱۹ و ۲۰ علاقهمند هستند، این میدان یکی از بهترین مکانهایی است که باید در لیست خود هنگام سفر به آفریقای جنوبی قرار دهند. در وسط این میدان یک مجسمهی بزرگ برنزی از رهبر آفریقا در قرن ۱۹ «پائول کروگر» قرار دارد که کلاهی لبه دار به سر داشته و یک چوبدستی در دست گرفته است. این مجسمه با هزینهی صنعتگر ثروتمند «سامی مارکز» و توسط مجسمهساز مشهور آفریقای جنوبی «آنتون ون واو» در سال ۱۸۹۶ ساخته شد که در ابتدا در مقابل «پارک پرنسس» نصب شد اما بعداً به ایستگاه پرتوریا و در نهایت در سال ۱۹۵۴ به جای فعلی خود در میدان چرچ منتقل شد.
در گذشته محصولات بازار به وسیلهی گاری به میدان بازارچه آورده میشد و روی همان گاری هم به فروش میرفت. بعدها اولین بازارچهی مسقف پس از سال ۱۹۱۰ توسط شهرداری برپا شد که منجر به دعوای حقوقی میان «بازارچهی پرتوریا» و «کمپانی استیت» و شورای شهر شد. در نهایت تصمیم بر این شد که کنترل سه چهارم میدان به شورای شهر سپرده شده و بازارچهی پرتوریا و کمپانی استیت به مدت ۴۰ سال اختیار سالن بازارچه و ساختمانهایی که در گوشهی شمال غربی میدان قرار دارند را در دست داشته باشند. این میدان و فضای بازارچه در سال ۱۹۱۷ آسفالت شد.
به علت وجود سه کلیسا در مرکز این میدان نام آن را میدان چرچ یا کلیسا گذاشتند. اولین کلیسا در سال ۱۸۵۶ ساخته شده و در سال ۱۸۵۷ رونمایی شد. بعدها ساختمان کلیسا با کمکهای مردمی توسعه یافت اما در سال ۱۸۸۲ دچار حریق شده و بخشهای زیادی از آن از بین رفت. معماری این کلیسا در ابتدا به سبک آفریقایی سنتی بود که در نوسازیها سبک آن به معماری گوتیک تغییر پیدا کرد.
در ۲۵ اکتبر ۱۹۰۵ میلادی که آخرین سال خدمت شهردار «اندرو جانسون» بود، شهرداری پرتوریا تصمیم گرفت فوارهای برای آن میدان بسازد. بعدها این فواره به باغ وحش پرتوریا منتقل شد و جا را برای مجسمههای فعلی باز کرد. تمام توریستهایی که از میدان چرچ دیدن میکنند حتماً عکسی با مجسمهی پائول کروگز خواهند گرفت.
اگر میخواهید شکوه و عظمت جاری در این میدان را یکجا ببینید، حتماُ به «کافه ریچ» در گوشهی میدان که قدیمیترین کافه در شهر پرتوریاست سر بزنید و ضمن صرف یک نوشیدنی خوشطعم، از منظرهی تکرار نشدنی میدان لذت ببرید. در ضمن، هر چهارشنبه بین ساعت ۹:۳۰ تا ۱۰:۳۰ صبح یک رژهی تشریفاتی توسط گارد تشریفات ملی در میدان چرچ برگزار میشود که در آن پرچم کشور برافراشته شده و سرود ملی پخش میشود. دیدن این مراسم باشکوه را از دست ندهید