گردشبان (gardeshban.ir) : استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از زیباترین استانهای تاریخی کشورمان است که هنوز هم برخی نشانههای تمدن عیلامی از دوران ۴ هزار سال قبل از میلاد در آن دیده میشود. چرام یکی از شهرستانهای باستانی و ییلاقی این استان است که در دوران حکومت ساسانیان محل سکونت و زندگی مردم بوده است.
در نزدیکی این شهرستان زیبا در دل منطقه زاگرس، چشمهای زیبا و خوش آب و هوا به نام چشمه بلقیس قرار دارد که از سال ۱۳۸ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. در این مطلب با ما همراه باشید تا شما را با این جاذبهی گردشگری زیبا آشنا کنیم.
چرا بازدید از چشمه بلقیس چرام را پیشنهاد میکنیم؟
چرام در دل ارتفاعات زاگرس قرار دارد و به همین دلیل وقتی از جاذبههای گردشگری آن حرفی به میان میآید باید انتظار یک طبیعت زیبا و وحشی را داشته باشید. چشمه بلقیس چرام دشتی مسطح در دل منطقهای کوهستانی با آب و هوای دلپذیر و طبیعتی زیباست که برای یک گردشگری یک روزه انتخابی عالی به حساب میآید. چرام جاذبههای گردشگری دیگری نیز به جز چشمه بلقیس دارد که مجموعهی آنها میتواند شما را ترغیب کند تا استان کهگیلویه و بویراحمد و این منطقه بینظیر را به عنوان هدف سفر خود انتخاب کنید.
پیشینه چشمه بلقیس چرام
به نظر میرسد پیشینه باغ چشمه بلقیس به اواخر دوران ساسانیان باز میگردد، هرچند امروزه، شکل کلی باغ با شکل باستانی آن تفاوت بسیاری کرده و آن چه که امروز به نام چشمه بلقیس میشناسیم از دوران پهلوی به یادگار مانده است. برخی معتقدند در اواخرحکومت ساسانیان و در اوایل حکومت اسلامی زنی به نام بلقیس صاحب این باغ بوده و به همین منظور آن را باغ بلقیس نامیدهاند، هرچند بسیاری این روایت را معتبر نمیدانند و وجه تسمیه باغ بلقیس را به داستان اسطورهای بلقیس نسبت میدهند.
تا قبل از سال ۱۳۲۳ در این منطقه باغی بزرگ با درختان بید و زبان گنجشک دیده میشد، اما از آن سال به بعد با تغییرات بنیادی که توسط دو برادر به نامهای اسکندر خان چرامی و جان محمد خان چرامی در این منطقه ایجاد شد، باغ بلقیس شکل امروزین خود را گرفت و به چشمه بلقیس معروف شد.
برای این منظور ابتدا تعداد زیادی از درختان باغ قطع شد و آب چشمههای موجود در باغ از طریق لولهکشی به داخل نهرها و جویبارها هدایت شد، محوطه باغ سنگفرش شد و انبوهی از درختان زینتی و نیز درختان میوه مجدداً در محوطه باغ کاشته شدند.
در سال ۱۳۳۶ ساخت این باغ به پایان رسید و در سال ۱۳۹۳ دوباره بازسازی شد. در بازسازیهای اخیر پلهای شیشهای زیبا، آبشار مصنوعی و آلاچیقهایی نیز برای استراحت گردشگران به محوطه باغ اضافه شدند.
ویژگیهای طبیعی و گردشگری چشمه بلقیس چرام
محوطه باغ چشمه بلقیس چرام مساحتی برابر با ۵۵۴۰۲ متر مربع دارد. در قسمت شمالی باغ برجی استوانهای به ارتفاع ۱۵ متر و قطر ۷ متر وجود دارد و در قسمت شرقی آبشاری زیبا و مصنوعی از صخرهای به ارتفاع ۲۰ متر جاری ست. در مرکز باغ حوضی دایرهای شکل به قطر ۲۰ متر قرار دارد که عمق آن ۵.۱ متر است و در وسط آن باغچهای جزیرهای شکل به قطر ۴ متر قرار گرفته است. این باغچه که پوشیده از درختان زینتی مانند نخل و گلهای زیبا ست، جلوهای بینظیر به این قسمت از باغ داده است.
حوض مرکزی باغ سه ورودی و یک خروجی آب دارد که آب چشمه بلقیس را به سمت رودخانه فشیان هدایت میکند. در زمان ساخت این حوض در زمان پهلوی بقایایی از یک حوض قدیمیتر در این محل پیدا شد که نشان میداد در گذشته نیز در این مکان حوضی قرار داشته است. این باغ زیبا پوشش گیاهی متنوعی از جمله درختان سرو، بيد مجنون، نخلهاي تزئيني، انار، ليموترش و لیمو شيرين، سيب، انگور، گردو، گلابی، انجیر، توت، نارنج و ... دارد.
شیوه آبیاری باغ بلقیس
در این باغ چمشههای اصلی و فرعی متعددی وجود دارد که آب همگی آنها توسط لولهکشی به درون نهرهای کوچک و بزرگ درون باغ میریزد و به دور باغ جریان میباید. آب این جویبارها درنهایت به طرف حوض باغ که در ضلع جنوب غربی باغ قرار دارد، هدایت شده و درون آن میریزد و از آنجا نیز از مسیر خروجی حوض به سمت زمینها و شالیزارهای اطراف چرام هدایت میشود و در انتهای مسیر خود به سد شهر میرسد.
چگونه به چشمه بلقیس چرام برویم؟
برای سفر به این خطه میتوانید خرید اینترنتی بلیط هواپیما ارزان را از سایت سفرمارکت انجام دهید. چشمه بلقیس چرام در دشتی هموار و در ۴ کیلومتری شهر چرام در مسیر جاده چرام –گچساران قرار دارد. اگر در جاده چرام گچساران پیش بروید در یک کیلومتری روستای شهرک و در میان تپه ماهورها و کوههای زاگرس با دشتی زیبا روبرو میشوید که باغ بلقیس را در دل خود دارد. این باغ از شمال به جاده چرام ـ گچساران از جنوب به زمینهای کشاورزی، از غرب به باغ عمران و از شرق به کوههای زاگرس منتهی میشود.
بهترین فصل سفر به چشمه بلقیس چرام
از آنجایی که استان کهگیلویه و بویراحمد در منطقهای خشک و کوهستانی قرار دارد، میتوان انتظار داشت که زیباترین طبیعت چشمه بلقیس متعلق به بهار و تابستان آن باشد. اگر در این دو فصل و بالاخص در بهار به این منطقه سفر کنید با دشتی سرسبز و باغی پر رنگ و برگ مواجه خواهید شد، اما در فصل پائیز و زمستان با باغی خشک و بدون برگ روبرو میشوید که البته زیباییهای خاص خود را دارد، چنانچه مهدی اخوان ثالث در شعر زمستان خود میگوید: «باغ بیبرگی که میگوید که زیبا نیست؟»
جاهای دیدنی نزدیک به چشمه بلقیس چرام
اگر به شهر چرام سفر کردید، بازدید از این مناطق را نیز در برنامه خود قرار دهید:
• قلعه تاریخی چرام: واقع در شهر چرام
• باغ عمران: در ۴ کیلومتری جنوب شرقی چرام و چسبیده به روستای شهرک
• مجموعه تاریخی زیر بازار: در جنوب غربی دهدشت
• آبشار کمر دوغ: در نزدیکی قلعه رئیسی در چاروسا از توابع شهرستان کهگیلویه و در فاصله ۷۰ کیلومتری از شمال شهر دهدشت
• تالاب برم شیر: واقع در دره تنگ شیر بویراحمد دهدشت در غرب ارتفاعات کلاتک از رشتهکوههای زاگرس
• منطقه گردشگری و آبشار طسوج: در ۷۰ کیلومتری شهر دهدشت