گردشبان (gardeshban.ir) : جیپور، شهری است که به رنگهای زنده، خیابانهای باریک و بیشتر از همه یادمانهای تاریخی مسحور کنندهاش شناخته میشود. این شهر که به خاطر سازههایی که از ماسه سنگ صورتی ساخته شدهاند، به شهر صورتی نیز شهرت دارد و بازدیدکنندگان، محققین و عاشقان تاریخ را از هر گوشه جهان به سمت خود میکشد.
با ردیف یادمانهایی که در شکوه دولتمندی و عظمت فرمانروایان راجپوت غوطهور شدهاند، جیپور، سفری تماشایی و بینظیر در گذشته غنیاش را به مسافران هدیه میکند. در ادامه برخی از جاذبههای این سفر به یادماندنی را برای شما معرفی میکنیم.
1. کاخ شهر | City Palace
این کاخ که در قلب شهر واقع شده، یکی از معروفترین جاذبههای گردشگری جیپور است که به قرن ۱۹ تعلق دارد. این بنا که توسط مهاراجه ساوای جای سینگ (Sawai Jai Singh) ساخته شده، تلفیقی بیهمتا از سبکهای معماری راجپوت، مغول و اروپایی را به همراه حیاطها، باغها و سازههای مخصوص درون مجموعه قصر به نمایش میگذارد. معماری این کاخ بینشی از مهارتهای عالی معماران، طراحان و مهندسان عصر گذشته به شما میدهد. بسیاری از بخشهای مجموعه به جز «چاندرا محل» (Chandra Mahal)، امروزه تبدیل به گالریهای هنری و موزههایی شدهاند که مجموعهای عتیقه از زره، لباس، کالسکه و یادبودهایی مربوط به مهاراجههای سابق و همسرانشان را نشان میدهند. چاندرا محل، هنوز هم بهعنوان منزلگاه خانواده سلطنتی جیپور مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از جاذبههای اصلی، ۴ دروازه هستند که هر کدام به روشی یکتا، به نمادی از چهار فصل طراحی شدهاند.
2. هاوا محل | Hawa Mahal
یکی از برجستهترین نقاط شهر صورتی، «هاوا محل» در نزدیکی کاخ شهر است. آداب و رسوم راجپوت در گذشته بسیار در مورد زنان سختگیر بود، زنان با نظام پورْدا محدود میشدند و اجازه نداشتند به میام مردم رفته و با غریبهها ارتباطی داشته باشند. برای اینکه به زنان خانواده سلطنتی این امکان داده شود تا زندگی روزمره و مراسم و اعیادی که در خیابان جشن گرفته میشدند را بدون دیده شدن توسط مردان تماشا کنند، «مهاراجه ساوای پراتاپ سینگ» در سال ۱۷۹۹ دستور ساخت این بنای مخصوص را داد. این ساختمان که از ماسه سنگ قرمز و صورتی ساخته شده و نمادی از شکل تاج کریشناست، یک شاهکار معماری با بیش از ۹۰۰ پنجره کوچک حکاکی شده با طرحهای پیچیده است. این پنجرهها یا همان جاروکا ها (Jharokhas) به صورتی طراحی شده بودند که حتی در اوج تابستان نیز تهویهای مطبوع با هوایی خنک و سبک در بنا به وجود آورند.
3. رصدخانه جانتار مانتار | Jantar Mantar Observatory
جانتار مانتار در جیپور یکی دیگر از جاذبههای گردشگری معروف جیپور است. صدها تاریخدان، منجم و مسافر کنجکاو، این مکان را برای کشفِ مهارتهای نجومی یک پادشاه هندی (در زمانی که مفاهیم علمی در جامعه هند بسیار نوپا بودند) بازدید میکنند. این بنا در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و در سال ۱۷۳۸ به دستور «مهاراجه ساوای جای سینگ» که علاقه شدیدی به نجوم داشت ساخته شده است. در اینجا میتوان مجموعهای یکتا و تحسین برانگیز از لوازم ستاره شناسی و نجوم که از سنگ و بر اساس قوانین نجومی متون هندی و علم جدید طراحی شدهاند را تماشا کرد. سامرات یانترا (Samrat Yantra) در این رصدخانه یکی از بزرگترین شاخصهای آفتاب جهان بوده و توجه ویژهای را میطلبد.
4. موزه آلبرت هال | Albert Hall Museum
این موزه که قدیمیترین موزه راجستان به حساب میآید، در باغ «رام نیواس» (Ram Niwas) واقع شده و در سال ۱۸۸۷ به روی عموم بازگشایی شد. سنگ بنای موزه در سال ۱۸۷۶ توسط شاهزادهی ولز، «آلبرت ادوارد» که نام موزه از وی گرفته شده، نهاده شد. طاقهای حکاکی شده و گنبدهای زیبای ماسه سنگی صورتی، حتی از دور دستها هم قابل شناسایی است. مجموعهای نادر از دست سازهها شامل نقاشی، اسلحه، صنایع دستی آهنی و چوبی، آلات موسیقی، فرش، لباس و جواهراتی متعلق به قبیلههای گوناگون راجستان در موزه قابل مشاهده است. چیزی که بیشتر توجه بازدیدکنندگان را جلب میکند، بخشهایی هستند که هنر حنای بیهمتا و مجموعه عروسکهای راجستان را به نمایش گذاشتهاند.
5. باغ وحش جیپور | Jaipur Zoo
با فاصله اندکی از موزه آلبرت هال میتوانید به باغ وحش جیپور برسید که به باغ جانورشناسی هم شناخته میشود و یکی از جاذبههای معروف گردشگری به ویژه برای کودکان است. این باغ وحش به دستور «مهاراجه ساوای رام سینگ ۲» در سال ۱۸۷۷ ساخته شده و گونههای متعددی از پستانداران، پرندگان و خزندگان در آن نگهداری میشوند. در اینجا میتوانید از تماشای ببرها، پلنگها، چیتاها، کفتارها، گوزن خالدار و گونههای رنگارنگ و وسیع پرندگان شامل طاووس سفید، طوطیها و پرندگان مهاجر لذت ببرید؛ بخش کروکدیلها نیز یکی از نقاط پر طرفدار باغ وحش محسوب میشود. همچنین موزهای در این مکان وجود دارد که حیات وحش راجستان را نشان میدهد.
6. جال محل | Jal Mahal
جال محل که به «کاخ آب» هم شهرت دارد، درست در قلب دریاچه «مَن ساگِر» (Man Sagar) در کنار تپههای باشکوه «ناهارگِت» (Nahargarh) واقع شده و مکان بیهمتا و زیبایی افسونگر این کاخ، آن را تبدیل به یکی از زیباترین نقطههای عکاسی در جیپور کرده است. این کاخ توسط «مهاراجه ساوای مادو سینگ» در ۳ قرن پیش بهعنوان عمارتی برای مهمانیهای شکار اردکش ساخته شد و بعدها توسط پسرش نوسازی گشت. تنها باغ ایوان آن برای دسترسی عموم باز است و گردشگران برای بازدید از این نقطه باید قایق رزرو کنند. اگر علاقه شدیدی به تماشا پرندگان دارید، اینجا به شما موقعیتهای فراوانی برای تماشای فلامینگوها و گونههای متعدد دیگر پرندگان مهاجر میدهد. نماهای خیره کننده تپهها با قلعهها و معبدها از ایوان این کاخ قلب و جانتان را تسخیر خواهد کرد.
7. قلعه آمیر | Amer Fort
قلعه آمیر واقع شده در شهرک آمیر، در ۱۱ کیلومتری جیپور، یکی از تحسین برانگیزترین استحکامات راجستان بوده و سالانه توسط گردشگران بیشماری بازدید میشود. این شاهکار معماری راجپوت، مشرف به دریاچه زیبای مائوتاست و توسط «راجامان سینگ اول» در قرن ۱۶ ساخته شد و در آن تلفیقی از عناصر معماری راجپوت و هندو به چشم میخورد. ستونهای تزئین شده، موزاییک کاریهایی از دیوان خاص، اثری باشکوه از عاج و چوب صندل از سوک نیواس، نقاشی دیواریهای زیبا و مشبککاری حیرتانگیز گانِش پُل یا شیشهکاری افسونگر شیش محل، همگی نشان از نبوغ هنری طراحان و هنرمندان عصر راجپوت دارند. در کنار کمال هنری، نماهای نفسگیری که این قلعه از شهرها و تپهها به شما ارائه میدهد فوقالعاده هستند. بسیاری از فیلمهای مشهور بالیوود در اینجا فیلمبرداری شدهاند.
8. قلعه جاگار(جایگراه) | Jaigarh Fort
این بنا، مشرف به قلعه آمبِر و دریاچه مائوتا بوده و بر بلندای تپه چیل کاتیلا (Cheel Ka Teela) قرار دارد. «مهاراجه ساوای جای سینگ ۲» در قرن ۱۸ دستور ساخت این قلعه را بهعنوان سپری دفاعی برای محافظت از قلعه آمبر و شهر جیپور داد. به خاطر اینکه این دژ هرگز شاهد شکست نبود، آن را به «قلعه پیروزی» هم میخوانند. نکته جالب توجه سالم بودن معابد، منابع آب و مجموعههای مسکونی داخل دژ است. بزرگترین توپ جنگی جهان یا جیوانا (Jaivana) هنوز هم در مجموعه قرار داشته و بازدیدکنندگان برای تماشای آن به این بنا هجوم میآورند.
9. خرید در بازارهای رنگارنگ | Bazaars
هیچ سفری بدون تجربه خرید در منطقه کامل نمیشود. این باور به ویژه در شهر سرزنده جیپور، جایی که پاهایتان ناخودآگاه شما را به سمت بازارهای محلی میکشاند کاملاً صدق میکند. بازار جوهْری (Johri) جایی است که میتوانید جواهرات نقره، طلا و سنگهای قیمتی راجستان را از آن تهیه کنید. در خیابان گوپالجی کاراستا (Gopalji ka Rasta) میتوانید جواهرات میناکاری شده بخرید. اگر به دنبال لحافهای سنتی جیپوری، روتختی و کوسن میگردید بازار باپو (Bapu) بهترین منطقه برای جستجو میباشد. برای گستره وسیعی از دست سازههای مرمری، به سمت بازار چانپول (Chandpol) بروید. فهرست بازارهای جیپور بسیار طویل و بی انتهاست، میتوانید آنقدر به خرید ادامه دهید تا از پا بیفتید.
10. اِلِفَنتَستیک | Elefantastic
سفر به جیپور بدون تجربه فیل سواری ناقص خواهد ماند. این مکان که در شهرک آمبِر قرار دارد یک مزرعه فیل جالب توجه است، جایی که میتوانید به این موجودات بسیار نزدیک شوید. این مزرعه توسط خانواده کوچکی که از قرن ۱۶ به شغل فیل سواری علاقه داشتند برپا شد. در کنار فیل سواری میتوانید خود را با این حیوانات غرق در تفریحات متعددی کنید. میتوانید بر پشت آنها سوار شده و به گردشی در جنگل بروید و یا با آنها مشغول آب بازی شوید. به آنها غذای مورد علاقهشان را هدیه دهید و یا حتی آنها را با رنگهای طبیعی نقاشی و تزئین کنید. در انتهای این بازی و تفریحات، خود را به یک غذای خانگی عالی راجستانی در مزرعه مهمان کنید.