گردشبان (gardeshban.ir) : در استان لرستان، که کوهها و آبشارهای زیادی را در خود جای داده است، تنگهی شیرز کوهدشت در غرب این استان شما را با خرید بلیط هواپیما به سفری ماجراجویانه دعوت میکند. این تنگه در نزدیکی استان ایلام قرار دارد و مردم استان کرمانشاه هم میتوانند خود را همسایهی این درهی شگفتانگیز بخوانند.
تنگه شیرز کوهدشت در موقعیت شمالی شهر کوهدشت قرار دارد و از کوهدشت باید مسافت ۵۵ کیلومتری را طی کنید. این تنگه در بخش زردلان و منطقهی اولادقباد قرار دارد. خرمآباد (مرکز لرستان) فاصلهای ۸۶ کیلومتری با کوهدشت دارد. تنگه شیرز خود را راحتتر در دسترس مردم ایلام و کرمانشاه قرار میدهد.
شیرز ترکیب دو واژهی «شی» و «رز» است و شاید تنگه شیرز جایی بوده است که شیرها را در خود جای داده و محلی برای زادوولد آنان بوده است. البته این نامگذاری را میتوان به «شیرزاد» از پادشاهان ایرانی هم نسبت داد. در هر حال نظر قطعی در مورد علت نامگذاری یک دره با عنوان «شیرز» وجود ندارد.
دیوارههای تنگه شیرز کوهدشت، نزدیک روستای گُدارگَه آغاز میشوند و تا رودخانه سیمره خود را امتداد میدهند. دیوارههای تنگه در انتها به اوج ارتفاع خود میرسند. در نزدیکی تنگه رشته کوه «وره زرد» قرار دارد.
تنگه شیرز کوهدشت نهتنها مورد توجه گردشگران زیادی است بلکه توجه سازمان ثبت آثار ملی ایران و یونسکو را هم به خود جلب کرده است. چه چیزی باعث این جاذبه برای یک تنگه میشود؟
برای دیدن «پل خدا» میتوانید بهسمت تنگه شیرز بروید؛ پس از رسیدن به آن در میان دیوارههای آن قدم در بردارید تا در انتها به «پل خدا» برسید و از آن رمزگشایی کنید. در حین رسیدن به «پل خدا» از پاهای خود مراقبت کنید که سنگهای تیز و خشن ممکن است به آنها آسیب بزند.
چرا بازدید از تنگه شیرز کوهدشت را پیشنهاد می کنیم؟
با رسیدن به تنگه شیرز میتوانید سفر خود را در بین دیوارههای آن شروع کنید. در ابتدای این تنگه رودخانهی که در امتداد تنگه جریان دارد، خود را به رودخانهی سیمره میرساند. شاید علاقهمند شوید که ابتدا از این رودخانه دیدن کنید؛ سیمره از شاخههای اصلی رود کرخه است.
چشمههای متعدد، آبشارها، پرندگان و حتی بز کوهی میتواند سفری خاطرهانگیز را برای شما در یک تنگه بسازد. وقتی که دارید تنگه را طی میکنید طبیعت شما را همراهی میکند و تنها نیستید. دیوارههای تنگه از جنس آهک رسوبی هستند که فرسایش از ظاهر آنها پیداست؛ رگههای سیاه روی آنها حکایت از فرسایش دارد.
علاوهبر آنکه پرندگان آشیانهی خود را در صخرههای تنگه شیرز کوهدشت ساختهاند و بزهای کوهی از این صخره به آن صخره میپرند، میتوانید به زندگی غارنشینی هم سر بزنید؛ غارهای تنگه باعث شده است تا این تنگه جزو آثار ملی قرار گیرد.
در این تنگه با تراکم درختان مواجه نیستید و میتواند خیال شما را خلوت کند و آسودهخاطر، بدون آنکه چیزی از چشم شما پنهان بماند، به اکتشاف بپردازید.
در نزدیکی ورودی تنگه وسیله نقلیهی خود را به یک پارکینگ میبرید و سفر خود در تنگه شیرز کوهدشت را با پای پیاده شروع میکنید. توصیه میکنیم که وسایل مناسب برای برپایی اردو و کمپ و همچنین پیادهروی در مناطق کوهستانی را با خود ببرید. نیازی به گفتن نیست که پاییز و زمستان برای سفر در دل کوهستان مناسب نیست و در فصل بهار و تابستان از این جاذبهی طبیعی دیدن کنید.
ویژگی های طبیعی و گردشگری برجسته ی تنگه شیرز کوهدشت
طول تنگه شیرز ۵ کیلومتر امتداد دارد. دیوارههای آن در آغاز، نزدیکی روستای گُدارگَه، ارتفاعی حدود ۱۰ متر دارند و در طول تنگه شاهد افزایش ارتفاع آنها هستیم و خود را به ارتفاع ۱۵۰ تا ۲۰۰ متری میرسانند. اوج ارتفاع دیوارهها در انتهای تنگه است که به پرتگاه هفت رَک ختم میشوند.
در طول مسیر که در انتها به «پل خدا» میرسید صخرههایی را خواهید دید که خشونت را از خود نشان میدهند. درختان چنار و بلوط در تنگه پراکنده هستند. درختان وحشی میوهی انگور، انجیر و گلابی هم خود را در بین راه نشان میدهند.
وقتی به ورودی تنگه میرسید پرورش ماهی نظر شما را جلب میکند. در نزدیکی ورودی، مجتمع شیلات هم وجود دارد. احتمالاً پی میبرید رودخانهای که در تنگه شیرز کوهدشت جاری است ماهی قزلآلا دارد.
دیوارههای تنگه شیرز از لحاظ زمینشناسی ارزش دارند و قدمت آنها به دوران سوم زمینشناسی برمیگردد.
در تنگه شیرز کوهدشت منارهای سنگی نگاه شما را به خود میخواند؛ مشابه یک دایره به قطر ۱۰ متر که خود را به طول ۸۰ متر بالا میکشد. مناره، حاصل فرسایش صخرهای در گذشت زمان است.
وقتی به انتهای دره میرسید با «پل خدا» مواجه میشوید؛ غاری که به طول ۱۵۰ متر درازا دارد و رودخانهی تنگه را در خود جای داده است. آب رودخانه در داخل غار به زانو میرسد و در محیط تاریک غار خنکی آب رودخانه را بیشتر احساس میکنید.
یونسکو، تنگه شیرز کوهدشت را در بین آثار ژئوپارک ثبت کرده است. پوشش گیاهی این اثر ژئوپارک نیاز به توجه دارد زیرا در طول زمان با چرای دامها کم شده است.