گردشبان (gardeshban.ir) : خانه خواجه باروخ کرمانشاه ، نام خانه ای تاریخی در شهر کرمانشاه است، مالک این خانه خواجه باروخ از تجار کلیمی کرمانشاه بوده و در زمان ناصر الدین شاه ساخته شدهاست .این خانه در بخش یهودی نشین محله قدیمی فیض آباد کرمانشاه واقع شدهاست . یعنی خانه از طریق هشتی به حیاط بیرونی و با عبور از دالانی سراسری به حیاط اندرونی متصل میشود.
اتاقهای مسکونی اطراف حیاط اندرونی قرار گرفتهاند. ستونهای آجری در نمای ایوانهای این بنای زیبا به کار رفتهاند. این ستونهادارای سرستونهای آجری به صورت پلهای و مقرنس هستند. این خانه از معدود خانههای قاجاریه دارای حمام کرمانشاه است. این خانه امروزه به نام خانه رنده کش که آخرین مالک آن میباشد، معروف تر است .
معماری بنا
این خانه دارای ویژگیهای خانههای درونگرای ایرانی است، یعنی خانه از طریق هشتی به حیاط بیرونی و با عبور از دالانی سراسری به حیاط اندرونی متصل میشود. در ضلع شمالی این حیاط حوضخانه قرار دارد که حدفاصل بین بیرونی و اندرونی است، یعنی از هر دو طرف نور میگیرد، اما ورودی آن از حیاط اندرونی است.
تالار آن در ضلع غربی واقع است، با یک ارسی و دو در کوچکتر در طرفین ارسی دو اتاق قرار دارد که بهصورت جدا به ایوان باز میشود. در ضلع شمالی نیز اتاقهایی هستند و در طبقه همکف حمام قرار دارد. این خانه از معدود خانههای قاجاریه دارای حمام کرمانشاه است. حمام این خانه سرد و گرم و هنوز هم قابل استفاده است، سقف حمام بهصورت گنبدی ساخته شده است.
طبقه اول
طبقه اول در ضلع غربی دارای ایوان است که با چهار ستون و دو نیم ستون متصل به دیوار که همگی مقطع مدور دارند، تزیین شده است. بدنه ستونها معقلیکاری شده است، سرستونها نیز مقرنس هستند. اتاقهای مسکونی اطراف حیاط اندرونی قرار گرفتهاند. ستونهای آجری در نمای ایوانهای این بنای زیبا بهکار رفتهاند. بنا از قسمت انتهایی ضلع شمالی به حیاطی دیگر راه داشته که اکنون مسدود شده و در مالکیت دیگری است.
قدمت بنا
این خانه در دهه آخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده و قدمت آن حدود ۱۱۵ سال است. این خانه با وجود قدمت بالای آن بسیار سالم باقی مانده است. دیوارها، ستونها، دربها و حتی نردههای آهنی پرچ شدهاند و همگی سالم هستند.
تنها تغییراتی جزیی در آن انجام شده است. معدودی از پنجرهها که در تعویض آنها از پنجرههای آهنی استفاده شده است، تغییر کردهاند. درب ورودی کمترین تغییری نکرده و چفت و کلون و کلید بزرگ آن به همان شکل باقی مانده و ازاین نظر دارای ارزش مطالعه است. ساختمان از ایستایی کامل برخوردار است.
از مکان خانه خواجه باروخ هماکنون بهعنوان خانه هنرمندان کرمانشاه استفاده میشود و انجمن خوشنویسان کرمانشاه در این خانه فعالیت دارند.
نحوه دسترسی
آدرس :کرمانشاه -محله فیض آباد- کوچه زارعی