گردشبان (gardeshban.ir) : شفقهای قطبی که با نام شفقهای شمالی نیز شناخته میشوند، بر اثر فعالیت خورشید به وجود میآیند. به اینگونه که ذرات بادهای خورشیدی طی چند روز به لایههای فوقانی جو زمین میرسند و بهوسیله واکنش با نیتروژن و هیدروژن موجود در قطبهای زمین، به این نورهای قابل رویت تبدیل میشوند.
از آنجایی که کره زمین دو قطب دارد، شفقهای قطبی نیز قادرند در هر دو قطب پدیدار شوند. این پدیده نجومی زیبا، در عرض جغرافیایی ۶۷ تا ۷۰ درجه به بهترین شکل قابلمشاهده است؛ اما این ناحیه در قطب جنوب غیرمسکونی است و اقامتگاههای بسیار کمی برای تماشای شفقهای جنوبی وجود دارد.
مناطق شمالی، بسیار پرجمعیتتر هستند؛ بنابراین افراد بسیاری در کشورهایی مانند روسیه و نروژ قادرند این پدیده را تماشا کنند. هرچه این مناطق شمالیتر باشند، این پدیده دیدنیتر جلوه میکند.
کشور ایسلند، یکی از بهترین مکانها برای تماشای شفق قطبی است. این کشور، در اقیانوس اطلس واقع شده است و با قرارگیری در دایره قطبی و عرض جغرافیایی ۶۵ درجه، از موقعیت منحصربهفردی برخوردار است. در مقایسه با دیگر کشورهای شمالی مانند نروژ، سوئد و فنلاند، ایسلند آبوهوای ملایمتری دارد و این امکان را فراهم میکند تا گردشگران بهدور از سرمای شدید، از تماشای شفقهای قطبی لذت ببرند. دلیل این آبوهوای معتدل، عبور جریان اقیانوسی «گلف استریم» است که دمای هوای این سرزمین را افزایش میدهد. بهعنوان نمونه، دمای هوای شهر «ریکیاویک» در زمستان، بهندرت از منفی پنج درجه سانتیگراد کمتر میشود.
شفقهای قطبی قوی، جلوهای به رنگ سبز و نورانی دارند؛ اما همین شفقهای قطبی در شدت کم، مانند پارهای ابر خاکستری بهنظر میرسند که آن شکوه قابل انتظار را ندارند. شفقهای قطبی قوی و با تراکم بالا، قادرند تمام پهنه آسمان را به طریقی فراموشنشدنی، سبز و روشن کنند.
شفقهای قطبی میتوانند زیر نور مهتاب و حتی در معرض آلودگی نوری شهرها نیز قابلمشاهده باشند؛ اما برای تماشای اوج شکوه رنگهای این پدیده نجومی، بهتر است حداقل ۵۰ کیلومتر از محدوده شهری فاصله داشت. متاسفانه، آسمان ابری میتواند حتی شدیدترین شفقهای قطبی را نیز پنهان کند؛ بنابراین، مهمترین اصل برای تماشای این شگفتی، آسمانی صاف و بدون ابر است. آبوهوای کشور ایسلند بسیار ناپایدار است؛ بههمین علت، باید با پیشبینی وضعیت جوی، بهترین مکان این جزیره را برای تماشای شفق قطبی انتخاب کرد.
طبق افسانههای ایسلندی، شفقهای قطبی زمان پایکوبی اِلفها به وجود میآیند. همچنین بر اساس باورهای خرافی و کهن برخی از مردم شمالگان، سوت زدن یا آواز خواندن هنگام رخداد شفقهای قطبی، بهمعنای اهانت به ارواح شیطانی است و باعث فلج یا کوری فرد میشود. در هر صورت، هیچچیز نمیتواند مانع تماشا و تحسین این پدیده حیرتانگیز شود.
پدیده شفقهای قطبی در حدفاصل ماههای سپتامبر تا مارس یا همان اعتدالین پاییز و بهار رخ میدهد. در این هنگام و در عرضهای جغرافیایی بالاتر، شبها ۱۸ تا ۲۰ ساعت طول میکشد و حتی ضعیفترین شفقهای قطبی نیز قابلمشاهده است. البته تماشای هرروزه این شفقها نیز امری محال است؛ چراکه رسیدن ذرات بادهای خورشیدی به زمین، سه تا پنج روز زمان میبرد.
یکی دیگر از مزیتهای کشور ایسلند نسبت به سایر رقبای شمالی خود، جاذبههای دیدنی فراوانی است که حتی در صورت عدم موفقیت در تماشای شفقهای قطبی نیز میتوانند گردشگران را انگشت به دهان نگاه دارند.
از جمله جاهای دیدنی ایسلند میتوان به آبشارهای معروف، سواحل آتشفشانی دیدنی، چشمههای آبگرم و آبفشانهای بینظیر و یخچالهای طبیعی اشاره کرد. پنجرهای که در آغازه این مطلب قرار دارد، میتواند این فرصت را به شما بدهد تا با خیالی آسوده و بدون نگرانی، از تماشای شفقهای قطبی بینظیر در کشور ایسلند لذت ببرید.