گردشبان (gardeshban.ir) : چابهار بندری که به دلیل آب و هوای بهاریاش به این نام خوانده میشود یکی از شگفت انگیزترین بنادر ایران است. این شهر که در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان واقع شده لقب تنها بندر اقیانوسی ایران را نیز دارد. اگرچه چابهار به دلیل قرار گرفتن در منطقه آزاد در گذشته بیشتر برای خرید مورد استقبال قرار میگرفت ولی این روزها طبیعت چابهار گردشگران زیادی را جذب میکند. یکی از جاذبه های مهم در نزدیکی چابهار غارهای سه گانه بان میستی هستند.
غارهای بان مسیتی به مجموعه غارهایی در 5 کیلومتری شمال باختری روستای تیس در دامنه کوه شهبازبند، در نزدیکی چابهار گفته میشود. این غارها که در نزدیکی روستای تیس دیده میشوند به غارهای تیس نیز مشهورند. غارهای بان مسیتی متشکل از یک غار طبیعی و دو غار دستکند است که بر دامنه کوه شهبازبند و در ارتفاع 25 متری از زمین واقع شدهاند.
معنای بان مسیتی
بلوچ ها به مرد خداپرست «بان» و به معبد و پرستشگاه «مسیتی» میگویند. در برابر این غارهای سهگانه، سکویی دیده میشود که کارشناسان را در تحلیل و تشخیص کارآیی غارها هدایت میکند. آنگونه که از شواهد برمیآید غارهای بان مسیتی محلی برای پرستش و ذبح کردن قربانیان و البته گوررستان مردگان بوده است. سکوهایی که در برابر این سه غار وجود دارد نیز برای انجام آداب و مناسک مربوطه بهکار میرفت.
خطوطی که بر روی دیوارهای گنبد به رنگ قرمز و بنفش دیده میشود شبیه به خطوط هندی و گجراتی است که ممکن است گواه صاحبان و نیایشگران پیشین این غارها باشد.
ویژگی های غارهای سه گانه
غارهای بان مسیتی از سه غار تشکیل شده است. غار اول، غاری طبیعی و بهصورت نیم دایره است که نیایشگران پیشین، دیواره آن را تراشیده و بر وسعت آن افزودهاند. درون این غار مقبرهای مکعبی و سنگی دیده میشود که دیوارهها و بدنهاش با گچ سفید پوشانده شده و گنبدی گچی بر فراز آن ساخته شده است. در ورودی مقبره در امتداد ورودی غار بوده و رو به دره تیس طراحی شده است.
غار دوم بان مسیتی دستساز بوده و در هفت قدمی غار اول و سمت راست آن بنا شده است. ارتفاع دهانه این غار 80 سانتیمتر بوده که برای ورود و خروج به آن، باید سر را خم کرد. امروز انتهای این غار را مسدود شده میبینیم اما احتمالا در گذشته به چاههای زیرزمینی و یا به محل دفن مردگان متصل بوده است.
سومین غار در سمت چپ اولین غار و تنها در فاصله 50 سانتی متری از آن قرار گرفته و غاری دستکند و مصنوعی به شمار میآید که طول دهانه قوسی آن حدود 20 متر است.
غارهای بان مسیتی
در گذشته داخل این غارها، مناسک و مراسم تدفین مردگان اجرا میشد و سپس آنها را درون گودالهای متصل به چاههای دریایی روانه میکردند تا به آبهای دریا برسد و در آنجا خوراک ماهیها و پرندگان دریایی بشود. شاید فکر کنید این روش، توهین به متوفی بوده، اما در زمان خود، آیینی مقدس و احترام به مردگان بهشمار میرفت.
در حقیقت چون مردمان آن دوران رزق و روزی خود را از دریا به دست میآوردند، خود را مدیون دریا دانسته و پس از مرگ بدن خود را در اختیار مادر خود یعنی دریا قرار میدادند.
جاذبه های اطراف
اگر تا روستای تیس آمدهاید بازدید از جاذبه های زیر را از دست ندهید؛
بندر روستای تیس
قلعه پرتغالی ها
گورستان جن ها
مسجد جامع تیس
آرامگاه سید غلام رسول
قلعه بلوچ
قلعه پیروز گت
قلعه انوشیروان
چطور به غارهای بان مسیتی برویم؟
مرکز روستای تیس تا مرکز چابهار چیزی در حدود ۱۱ کیلومتر فاصله دارد که با خودرو حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به طول میکشد. شما زمانی که با هواپیما به چابهار رسیدید، میتوانید برای بازدید از تیس، یک روز یا یک نیم روز را درنظر بگیرید و با ۲۰ دقیقه رانندگی به سمت شمال، خود را به روستای تیس برسانید. بازدید از این غارها در شب هم امکانپذیر است که جلوه شبانه آنها را مرموزتر و زیباتر میکند و علاقمندان خاص خود را میطلبد.
آدرس: استان سیستان و بلوچستان، ۵ کیلومتری شمال غربی روستای تیس، دامنه کوه شهبازبند
ساعت بازدید: همه روزه 24 ساعته
هزینه بازدید: رایگان