گردشبان (gardeshban.ir) :
سید محسن محسنی در رابطه با پیشنه سوهان در قم به عنوان سوغات اصلی این استان، با اشاره به برگزاری جلسهای در این خصوص در بنیاد قم پژوهی، اظهار کرد: متاسفانه در این جلسه متوجه شدیم که اطلاعات لازم در خصوص پیشینه و سابقه اصلیترین سوغات شهرمان در میان مردم وجود ندارد.
وی با بیان اینکه اقدامات مناسب و درخور در راستای این محصول انجام نشده است، عنوان کرد: نحوه پخت، پیشنه، لوازم و ... سوهان نیازمند تحقیق و معرفی هرچه بیشتر هستند.
این کارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به اینکه اختلافاتی در خصوص نخستین زمان ساخت این سوهان وجود دارد، مطرح کرد: در جلسهای که در بنیاد قم پژوهی نیز برگزار شد اختلاف نظر در راستای اینکه در زمان ناصرالدین شاه این شیرینی ساخته شده یا مظفرالدین شاه وجود داشته است.
وی با بیان اینکه حتی نمیدانیم قدیمیترین سند مکتوب که نام سوهان در آن درج شده کدام است، خاطرنشان کرد: ظاهرا نام "سوهان" که ناظر بر این شیرینی مخصوص است در تلفظ محلی "سوون /sowun" با تخفیف در ادای w گفته میشود و منحصرا معطوف به قم است.
محسنی با اشاره به اینکه اجمالا باید گفت در کتابچههای دورۀ ناصرالدین شاه که مشاغل قم بیان شده است نامی از سوهان فروش نیست، تصریح کرد: اما شغل حلوایی در آن دوران که سوهان نوعی از آن است و همین صنف هم آن را ابداع کرده به تعداد قابل توجه دیده میشود.
وی در ادامه با بیان اینکه متاسفانه قم علیرغم تاریخ کهن یکی از فقیرترین شهرهای کشور از لحاظ داشتن موزه است، یادآور شد: تشکیل موزه سوهان که شامل سوابق سندی، مدرکی، ابزاروادوات سوهانپزی و همچنین تاریخچه سوهانپزان، سوهان فروشان، عکس آنها، فیلمهای مربوط، انواع قوطیهای سوهان در گذشته و ... میتواند یک اقدام بسیار موثر در راستای شناساندن و معرفی این سوغات باشد.
این کارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به اینکه مصاحبه با سوهانپزان و سوهانفروشان پیشکسوت و قدیمی و نشر آنها به صورت کتاب، کتابچه و فیلم نیز اقدام مطلوبی است، بیان کرد: همچنین واژهها و اصطلاحات متداول و متروک مربوط به سوهانپزی و سوهانفروشان در قم که در واقع سند معنوی این متاع در این شهر محسوب میشوند نیز باید گردآوری شود.
وی با تاکید بر نامگذاری خیابان یا میدانی در شهر به نام سوهان با نماد آن، که میتواند همراه با ساقه زرین گندم باشد، ابراز کرد: همچنین خوب است معرفی این متاع در قالب فیلم، عکس و جزوه به زبانهای اروپایی نیز در دستور کار قرار گیرد.