گردشبان (gardeshban.ir) : قوم تپه نام تپههای کویری است و تنها کویر آذربایجان می باشد. قوم تپه با بافت جغرافیایی منطقه تفاوت چشمگیری دارد . اوج گرما در ساعات روز، حس تجربه ای شبیه به حضور در کویررا به انسان القا میکند. تپههای ماسهای قوم تپه در طول هزاران سال بوجود آمدهاند و از سوی دیگر وسعت چندانی ندارند. در روستای منطقه در حال حاضر شتر نیز نگه داری می شود. این کویر با مساحتی حدود شش کیلومتر مربع در ۳۰ کیلومتری شمال غرب تبریز واقع شده است.
اینجا آذربایجان است٬ چشمه سار زیبایی ها٬ زیبایی هایی از جنس یخچال های طبیعی ساوالان (سبلان) و ییلاقات خوش آب و هوای سهند و قره داغ٬ ردای سبزی چون جنگل های ارسباران و پهنه ی گسترده ای به نام دریاچه ی اورمیه٬ از انار و انجیر و قره قات گرفته تا سیب و آلبالو و زیتون در این پهنه ی تاریخی یافت می شود و پنبه و عدس و کلزا نیز از دیگر محصولات آذربایجان است. تراز ارتفاعی متفاوتی از ۴۸۵۰متر تا ۳۰۰متر از سطح دریا را در خویش جای داده است. ترازی با اکوسیستم هایی مختلف که موجب شده است گونه های متفاوتی از گیاهان و جانوران در این گستره ی زمین زیست نمایند.
اما از دیگر سو، اگر هوس کویرنوردی کردید، در جغرافیای آذربایجان نیز می توانید تپه های ماسه ای کویری را بیابید. مکانی با شگفتی بسیار که در دل آذربایجان یله داده است، کویری به نام قوم تپه.
قوم تپه در موقعیت جغرافیایی ۵۰ درجه و ۴۸ دقیق شرقی و ۳۵ درجه و ۴۸ دقیقه شمالی در استان آذربایجان شرقی و شمال شرقی شهرستان تبریز قرار دارد. قوم تپه نام تپه منطقه کویری است در نزدیکی شهر تبریز که با بافت جغرافیایی منطقه تفاوت چشمگیری دارد. گستره کویر جهتی شمال غربی جنوب شرقی دارد و در میان دارای نمکزار کوچکی است. تپه های ماسه ای منفرد کوچکی در این منطقه به چشم میخورد که مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. این منطقه بطور طبیعی و به علت وزش بادهای منطقه و تجمع خاک ها و گردو غبار منطقه بصورت تپه های شنی در آمده است.
وزش بادهای تند در جهت جنوب غرب به شمال شرق و بالعکس سبب ایجاد حالت سورتینگ (غربالگری) در ذرات میشود. به گونهای که ثابت شدن انرژی باد در منطقه قومتپه سبب میشود ذرات ریز جابجا شده و ذرات درشتتر در محل جمع شده و تپههای ماسهای پدید آورند. دلیل حرکت تپههای مذکور در بعضی روزها و ساعات خاص به سمت صوفیان و یا بالعکس نیز در همین امر نهته است. تپههای ماسهای قوم تپه در طول هزاران سال بوجود آمدهاند و از سوی دیگر وسعت چندانی ندارند.
این تپه ها از منظر گردشگری، آموزشی و آشنایی مردم با محیطهای صحرایی و کویری دارای اهمیت هستند، چرا که با ایجاد امکانات و زیرساختهای لازم در محدوده تپههای ماسهای قوم تپه میتوان از آن به عنوان محلی برای گذران اوقات فراغت مردم بهره برده و به نوعی بحث ژئوتوریسم را در این منطقه رواج داد. یا با اعزام تورهای دانشآموزی به این منطقه، اطلاعات مفیدی در رابطه با کویر و چگونگی پیدایش تپههای ماسهای در اختیارشان قرار داد.
متاسفانه کویری که در طول هزاران سال توسط طبیعت ایجاد شده صرف چند سال اخیر توسط کارخانه هایی که در آن احداث شده در حال تخریب است.
ماشینی که برای بردن شن های کویر قوم تپه آمده است تا نابودی آن را رقم زند.
مسیر دسترسی:
قوم تپه در کیلومتر ۳۵ شبستر به تبریز یا کیلومتر ۵ صوفیان به تبریز بعد از پل راه آهن روبه روی پایانه کارخانه سیمان صوفیان قرار دارد.
در مسیری که از تبریز به صوفیان منتهی می شود در سمت چپ، تابلوی روستایی با نام قوم تپه دیده می شود. برای رفتن به روستا باید از مسیر رفت به تبریز به سمت راست تغییر مسیر دهید. کوه میشو در غرب مسیر حرکت می ماند و مروداغ در شمال نظاره گر پیمایش مسیر است. به روستای قوم تپه که رسیدید میتوانید محل دقیق کویر را از اهالی جویا شوید. سپس با طی مسافتی ۱۰ دقیقه ای در جاده ای خاکی به کنار تپه های ماسه ای خواهید رسید.
در مجاورت تپه ها کارخانه هایی ایجاد شده اند،که کارگاه های تولید مصالح ساختمانی هستند،آن هم در کنار جاذبه ای طبیعی که می تواند نقش مهمی در رونق صنعت توریسم آذربایجان داشته باشد.