گردشبان (gardeshban.ir) : تیمور گورکانی که در تاریخ ایران با نام تیمور لنگ مشهور است در میان مردمان ازبکستان احترامی ویژه دارد.
قهرمان تیمور، چنگیز خان مغول بود، از همین رو به لشکرکشی و فتح سرزمینهای دور علاقه داشت.
او با تیمور توانست با متحدکردن قبایل ترکی که در آسیای میانه مستقر بودند تمامی آن قسمتها را فتح کند.
او پس از قتل عام خوارزمیان به ایران لشکر کشید، در هرات از سر کشتهشدگان مناره ساخت، سرزمینهای زیادی را در ایران و عثمانی فتح کرد، در قتل و عام لرها یکی از هولناکترین کشتارهای ایران را به وجود آورد و مردم زیادی را نیز در اصفهان به قتل رسانید.
مشهور است در زمان لشکرکشیش به شیراز از قتل عام مردمش یه خاطر خواجه حافظ شیرازی صرف نظر کرد. او در این شهر با حافظ دیدار کرد و گفت سمرقند و بخارا را ارزان و به خال هندویی میفروشی؟ و در جواب از او شنید که به خاطر همین سخاوتها به روز فقر افتادهام.
آرامگاه تیمور گورکانی که سلسله تیموریان را تأسیس کرده بود، امروزه به عنوان یکی از دیدنیهای ازبکستان مورد بازدید گردشگران قرار میگیرد. معماری بنای گور امیر را به سبک آذری طراحی کردهاند. تیمور گورکانی شخصا تا زمان مرگ بر ساخت این بنا نظارت داشت.
در ابتدا قرار بود این بنا درست وسط مجتمع مدرسه و خانقاهی ساخته شود که تیمور آن را برای برادرزادهاش درست کرده بود.
بعدها بسیاری از افراد خاندان تیمور و پادشاهان تیموری در این محل دفن شدند و آنجا به شکل یک مقبره خانوادگی در آمد. کاشیکاری ایرانی با کیفیت اصلیترین زینت بخش این مقبره است. ساخت این آرامگاه بر عهده معمار مشهور ایرانی یعنی عبدالله بن محمد بن محمود بنا اصفهانی بوده و جالب است بدانید سنگ نوشته گور تیمور به زبان فارسی نوشته شده است.
در این سنگ نوشته تیمور، مرید حضرت علی بن ابی طالب معرفی شده و به همین دلیل بسیاری از افراد اعتقاد دارند این پادشاه به مذهب تشیع گرویده بود. در تاریخ آمده است نادرشاه افشار پس از آن که به سمرقند لشکر کشید، به خاطر انتقام کشته شدن مردم اصفهان، سنگ قبری که در ابتدا روی گور تیمور قرار داشت کند و آن را به دم اسب بست و سپس به ایران آورد.
تیمور دستور داده بود گورش زیر پای عارفی به نام میر سید برکه باشد، شاهرخ و الغ بیک نیز که پسر و نوه تیمور به شمار میآیند، پایینتر از قبر تیمور به خاک سپرده شدهاند. گنبد آبی بنای گور امیر را که به گنبد خیاری مشهور است میتوانید تقریبا در تمامی کارتپستالهای ازبکستان ببینید. این بنا در سمرقند را میتوان مهمترین نماد ازبکستان دانست.